Kitobni o'qish: «Dağlar»

Yurd həsrəti

(“Qalx ayağa, Azərbaycan” kitabından)

Mən sənət ocağında dünyaya göz açmışam. Bu ocaq təkcə doğulduğum ev deyil, sazlı, sözlü-qədim Göyçə mahalıdır. Pərvanə bulaqlar, köpüklü çaylar, qartalın qıy səsi əsl ilham mənbəyi deyildimi? El toyları, el şənlikləri, adlı-sanlı aşıqların dastan gecələri ömrümün-günümün silinməz xatirələridir. İlkin yaşlarımdan saza, sözə vuruldum. M.Füzulinin ilahi qəzəlləri, M. P.Vaqifin, aşıq Ələsgərin qoşmaları, M. Ə.Sabirin ölməz satirası, S.Vurğunun lirikası varlığıma hopdu. Atam aşıq idi. Saz çalmağı ondan öyrəndim, yerdə qalanlar isə təbiətin qismətidir.

Mətbuatda dərc olunmamış yazılarım el-oba tərəfindən qiymətləndirildi. Bu mənə kələcək yaradıcılığım üçün ümid verdi. Dövrün, zamanın haqsızlığından yazdığım şeirlər hamı tərəfindən müsbət qarşılanmadı. Durğunluq illəri inkişaf yollarıma daş-kəsək ələdi. Göyçə mahalında yaşadığım dövrdə də, 1984–1987-ci illərdə də izimə düşdülər. Lent yazılarımın yayılmağına, kitablarımın çap olunmağına əngəl törətdilər. Bu, heç də məni fikrimdən, əqidəmdən, qarşıya qoyduğum məqsəddən yayındıra bilmədi.

Kommunist partiyasının iyrənc siyasətinin, rüşvətxorluğun, haqsızlığın əleyhinə çıxış etdim. Bu, mənim iqtisadiyyatıma, təhlükəsizliyimə mənfi təsir göstərdi. Ancaq yolumdan çəkindirə bilmədi. Şairin, yazıçının, publisistin yazılarında fəlsəfi fikirlər, siyasi görüşlər yoxdursa, demək, o, sənət adamı deyil. Eli, obası, torpağının 20 %-i yağmalanmış şair bu kök üstə, yurd həsrətilə köklənməlidir. Mənim ömür yolum elə, buradan başlayır. Şair vətəndaş, şair inqilabçı, şair haqsızlığa qarşı barışmaz olmalıdır.

Mən buna nail olmuşam, olmamışam – deyə bilmərəm. hər halda sənətkara el qiymət verir. Müəllifinə xəcalət gətirən “sənət əsəri”ndənsə, abid olmaq, mərsiyyələr yazmaq (onu da yaza bilsən) daha gözəldir.

“Qalx ayağa, Azərbaycan!” kitabımın nəşri də bu məqsədlə işıq üzü gördü. Bilirəm, yazdıqlarımdan xoşu gələn də olacaq, gəlməyən də! Ziddiyyətsiz inkişaf yoxdur. Ümidvaram ki, böyük Azərbaycan xalqı öz poeziyasını, öz sənət incilərini heç bir təkidə, heç bir təzyiqə qurban verməyəcəkdir.

Oxucularıma can sağlığı, ağı-qaradan seçməyi arzulayıram! İqtidarlı, müxalifətli ilk kitabımı xalqımızın inkişafına, azadlıq yollarına həsr etdiyimi bildirərək, növbəti kitabımın nəşrinə qədər Sizdən ayrılıram.

 

Yurd həsrətilə

Dünya cənnət olsa, başdan-ayağa,
Mənim qibləgahım yenə Göyçədir.
İnamım, əqidəm, mənsəbim, dinim,
Qızıl barigahım yenə Göyçədir.
 
 

* * *

Nə müddətdir aranlıyam, dağlıyam,
Buz donduran nəfəsinə bağlıyam.
Mən onun övladı, onun oğluyam,
Axır səcdəgahım yenə Göyçədir.
 

Müəllifdən

Dünya

Mənim ürəyimdə kədəri xal-xal,

Dərdi çəkilməyən yükdü bu dünya.

Ömrü yaşanmamış, meyvəni kal-kal,

Nə qədər budadı, tökdü bu dünya?

Ümmana qərq oldu Nuhun vaxtından,

Fironlar, Şəddatlar küsdü baxtından,

Neçə fatehləri saldı taxtından,

Neçə xanimanlar sökdü bu dünya.

Bir əlində xeyir, o birində şər,

Kimə nə qismətdir, kimə nə düşər?

Haqsızlıq oduna yananda bəşər,

Ah çəkib boynunu bükdü bu dünya.

Ötdü, ötən günlə tapışmaq olmaz,

Qəza yelkənində çapışmaq olmaz.

Onu dayaq sanıb, yapışmaq olmaz,

Kiprikdən asılan tükdü bu dünya.

Bəzən ağı qatdı zər qaşıqlara,

İçirdi taleyi sarmaşıqlara.

Büllur saraylara, gur işıqlara,

Ağır zülmət olub çökdü bu dünya.

Qılınc var, nizə var ipək telində,

Mələklər, iblislər öz əməlində.

Ana torpağımı cəllad əlində,

Hərrac bazarına çəkdi bu dünya.

On il müharibə, on il məşəqqət,

Baxdım əməlinə duymadım riqqət.

Ay Alqayıt, şum eylədi, nəhayət,

Yurdunda mərmilər əkdi bu dünya.

26 iyun 1995-ci il, Xanlar.

Yerlər

 
Hanı zirvəsinə könül verdiyim,
Qoşulub qartala süzdüyüm yerlər?
Lalədən, nərgizdən çələng hördüyüm,
Hanı çiçəyini üzdüyüm yerlər?
 
 
Hanı tez inciyib, gec barışdığım?
Gözünü yollarda qoyub qaçdığım?
Qövsü-qüzehinə qanad açdığım,
Hanı yağışından bezdiyim yerlər?
 
 
Sonu görünməyən bu necə yoldu?
Elində şah olan qürbətdə quldu!
Getdi əlimizdən, görünməz oldu,
Köhlən at belində gəzdiyim yerlər.
 
 
Süründüm dalınca hey dizin-dizin,
Oydu ürəyimi dərd həzin-həzin.
Bahar çiçəyini ilk eşqimizin,
Hanı sinəsinə düzdüyüm yerlər?
 
 
Hanı vəfasından giley etdiyim,
Soyuq baxışından küsüb getdiyim?
Hanı qucağında kama yetdiyim,
Hanı həsrətinə dözdüyüm yerlər?
 
 
Bu necə tarixdi, bu necə gündü?
Fəryadım göz yaşı, harayım ündü,
Nə üçün qaranlıq məhbəsə döndü?
Köpüklü çayında üzdüyüm yerlər?
 
 
Alqayıtam, ömrü çoxmuş kədərin,
Neştəri zəhərli, yarası dərin.
Ay ellər, obalar, bir xəbər verin,
Vətəndir itirib, gəzdiyim yerlər?
 

21 avqust 1998-ci il, Bakı.

Dəyməz

 
Ulu səcdəgahdı Vətən torpağı,
İnsan ocağına, pirinə dəyməz.
Şənlikdə sevinər, yasda ağlayar,
Elin xeyirinə, şərinə dəyməz.
 
 
Bir eylik eləsən, min bəla sovar,
Ögeylik, nadanlıq neçə qəlb ovar,
Kimin ki, ucalmaq təmənnası var,
Dünyanın ləlinə, zərinə dəyməz.
 
 
Müqəddəs saymayın xanimanları,
Çoxdur bu fələyin qəm sükanları.
Yığılsa dünyanın okeanları,
Yurdun Arazına, Kürünə dəyməz.
 
 
Rast gələn olubmu qış vaxtı selə,
Ya bir tər çiçəyə, ya şəbnəm gülə?
Namərdin yığdığı ləl olsa, belə,
Mərdin ayağının kirinə dəyməz.
 
 
Əl deyil, qılıncdı şər yazan əllər,
Gül deyil, torpaqda bitməyən güllər.
Alqayıt, mənasız yaşanan illər,
Xoş keçən günlərin birinə dəyməz.
 

27 iyul 1998-ci il, Bakı.

Yollanim

 
Bağlayıbsan, aç yolumu, ilahi,
Baş götürüm, o dağlara yollanım.
Bənövşəni elə basım bağrıma,
Kol dibində kola dönüm, kollanım.
 
 
Qoy ayrılıq köhlənini yan çəksin,
Dağ zəlisi bədənimdən qan çəksin.
Çiçək olum, arı məndən şan çəksin,
Pətəyində bala dönüm, ballanım.
 
 
Sobaların çınqı qatım külünə,
Qocaların əsa tutum əlinə.
Bir yetimin sığal çəkim telinə,
Bir gözəlin yanağında xallanım.
 
 
Hanı mənim o gəncliyim, o yaşım?
Bəlkə tapdım, ayağına sarmaşım,
Əlik kimi qayasına dırmaşım,
Kəklik kimi daşdan-daşa tullanım.
 
 
Təklif alım tərəkəmə toyundan,
Onda çıxam bəlkə min bir oyundan.
Neçə-neçə bulaqların suyundan,
İstərəm ki, sərməst olum, hallanım.
 
 
Çoban qardaş deyin ocaq qalasın,
Nə ayrılıq, nə qəm bizi talasın.
Bağlar məni öz kökünə calasın,
Budaq olum, qayalardan sallanım.
 
 
Alqayıtam, Vətən imiş qibləgah,
Hər yaranmış öz elində şahdı, şah.
O dağlara göndər məni, ay Allah,
O dağlarda qocalanım, çallanım.
 

4 sentyabr 1998-ci il, Bakı.

Qurban

 
Ey ana Vətənim, cah-cəlalına,
Zəngin torpağına, daşına qurban.
Sərmə qaymağına, beçə balına,
Səbzə plovuna, aşına qurban.
 
 
Duman dağlarında, çən düzündəydi,
Aydınlıq gecəndə, gündüzündəydi.
Bərəkət atında, öküzündəydi,
Sənin kotanına, xışına qurban.
 
 
Laylayam, bəstəyəm telli sazına,
Əsəbi Kürünə, xan Arazına.
Səfalı yayına, nurlu yazına,
Olum payızına, qışına qurban.
 
 
Hikmət dəryasısan, söz meyarısan,
İgid məskənisən, ər diyarısan.
Sən dədəm Qorqudun yadigarısan,
Qədim tarixinə, yaşına qurban.
 
 
Alqayıta nə qarğış de, nə ası,
Bir ahınla yanasıyam, yanası.
Əsgər atasısan, şəhid anası,
Nəmli kipriyinə, qaşına qurban.
 

8 sentyabr 1998-ci il

Fərhad Qubadliya

 
Bəlkə sən bilirsən çərxi fələyin,
Niyə yoxdur mənlə arası, Fərhad?
Elimiz viranə, vətən yad əldə,
Varmı bu dərdlərin çarəsi, Fərhad?
 
 
Əsa tutub ayaq oldun sən mənə,
Zülmət günü mayak oldun sən mənə.
Dar günümdə dayaq oldun sən mənə,
Oldun ürəyimin parası, Fərhad.
 
 
Gileyimi öz yolundan əylədin,
Arxa mənəm, dayaq mənəm söylədin!
Qayğı çəkdin, dirijorluq eylədin,
Çoxaldı dostların sırası, Fərhad.
 
 
Dağıldı el-oba, düşdü dərinə,
Yad olduq dünyanın xeyri-şərinə.
Gizli qonaq getdim Xudafərinə,
Töküldü gözümün qorası, Fərhad.
 
 
Alqayıt qocaldı qəm çəkə-çəkə,
Qüssə bölük-bölük, sevinc bir tikə.
Sənin şəfqətinlə sağaldı bəlkə,
Vətəndir sinəmin yarası, Fərhad.
 

Bəri gəl

 
Səmayam, köksümdə neçə günəş var,
Bir az da dumanam, çənəm, bəri gəl.
Ocağam, külümdə od var, atəş var,
Naləyəm, fəryadam, ünəm, bəri gəl.
 
 
Təbibim, loğmanım, bəsdir bu fəryad,
Möhnət yuxusundan gəl məni oyat.
Sən mənə əbədi verilmiş həyat,
Mən sənə rütbəyəm, çinəm, bəri gəl.
 
 
Bir az da geciksən, tale göz yumar,
Ürəyə od düşər, qəlbə qan damar.
Məst olmaq istəsən, ey çeşmi xumar,
Şərab kuzəsiyəm, çənəm, bəri gəl.
 
 
Əsirin olmuşam xeyli zamandı,
Qovma dərgahından məni amandır.
Ürək bədənimə çilənən qandır,
Lalə yanaqlıdır sinəm, bəri gəl.
 
 
Tale ulduzuna dönən günəşəm,
Həmən qığılcımam, həmən günəşəm.
İndi qürublara enən günəşəm,
Qoyma üfüqlərdə sönəm, bəri gəl.
 
 
Əgər düşünməsən, duymasan məni,
Kül edib göylərə sovurram səni.
Qısqanclıq oduna qovurram səni,
Qorxuyam, heyrətəm, kinəm, bəri gəl.
 
 
Alqayıtam, eşit: – ülvidir bu səs,
Sənin istəklərin deyiləmmi, bəs?
Sevgi allahına toxunmaz heç kəs,
O sevgi allahı mənəm, bəri gəl.
 

1986-ci il, Gəncə.

Tələsdim

 
Dağlar, ağ yelkənə döndü ürəyim,
Sənin görüşünə elə tələsdim.
Qaldı bağlamada duzum, çörəyim,
Mirvari yağışa, selə tələsdim.
 
 
Ah çəkdim, lalələr yandı oduma,
Süslü bənövşələr yetdi dadıma.
Yemişan dərdiyim düşdü yadıma,
Çəmənə tələsdim, çölə tələsdim.
 
 
Varmı elə bir yer həzz almadığı,
Divanə könlümün saz çalmadığı?
Hədiyyə verdiyim, qız almadığı,
Pərişan çiçəyə, gülə tələsdim.
 
 
Mənə qayğı çəkən, oğul ad verən,
Qəlbə fərəh verən, ruha dad verən.
Geniş səma verən, qol-qanad verən,
Müqəddəs obaya, elə tələsdim.
 
 
Alqayıtam, dağlar, vurğunam sənə,
Vurğunam çayların zümzüməsinə.
Analı dünyamın titrək səsinə,
Telimi oxşayan ələ tələsdim.
 

1986-ci il, Xanlar.

Qizim

 
Nənəm Məhsətinin yadigarısan,
Mərhaba hüsnünə, mərhaba, qızım.
Yaşa, keçmişini yaşatmaq üçün,
Yazdır şöhrətini kitaba, qızım.
 
 
Əsrin sürətindən üzülmə qəti,
Öz alın tərinə eylə minnəti.
Vətən məhəbbəti, el məhəbbəti,
Gətirsin dilini xitaba, qızım.
 
 
Baxıb paltarıma, boynunu bükdün,
Quş kimi bu evdən, o evə səkdin.
Gözüm görə-görə sən ütü çəkdin,
O köhnə, yamaqlı coraba, qızım.
 
 
Pak olsun hüsnünə tutduğun ayna,
Çaylar kimi çağla, bulaq tək qayna.
“Cəngi”, “Tərəkəmə”, “Vağzalı” oyna,
Qoy sənə əl çalsın el-oba, qızım.
 
 
Könlün obalardan ilham alarsa,
Sevincdən, fərəhdən gözün dolarsa,
Ovcunda zəhmətin izi qalarsa,
Bax, odur ən böyük zər-ziba, qızım.
 
 
Vətən öz gülündür, öz gülşənindir,
Bayquşu ram eylə, bülbülü dindir.
Gələcək sənindir, dünya sənindir,
Dözsən hər ağrıya, əzaba, qızım.
 
 
Alqayıtam, həyat məni səsləyir,
Kimlər alqışlayır, kimlər pisləyir.
Səndən qəhrəmanlıq, hünər gözləyir,
Bu dünya, bu mühit, bu hava, qızım.
 

1984-cü il, Xanlar.

Ana

 
Sevgi sətirimsən, vüsal dəmimsən,
Qeyri məhəbbətə uymaram, ana.
Sən xoşbəxt yaşasan, bəxtiyar olsan,
Mən öz taleyimi duymaram, ana.
 
 
Eşqindir ilhamım, laçın vüsətim,
Gözdə ehtişamım, qolda qüvvətim.
Sənə dərd olmasın qəmim, möhnətim,
O məhzun çöhrənə qıymaram, ana.
 
 
Nə qədər acizəm mən sənə qarşı,
Günəşə, torpağa, Vətənə qarşı.
Pələng doğulmuşam düşmənə qarşı,
Arzunu gözündə qoymaram, ana.
 
 
Duyduqca bu dünya bir fəlakətdir,
Mənə də çoxları xəyanət etdi.
Sənin şəfqətinlə sağalıb getdi,
Ürəkdə həsrətim, hər yaram, ana.
 
 
Alqayıtam, dinlə məni ahəstə,
Fələk ömrüm ilə girəcək qəsdə.
Hər gün qonaq gəlib məzarım üstə,
Min layla çalasan, doymaram, ana.
 

1978-ci il, Göyçə.

Dedin

Bir alim dostuma

 
Səni tənqid etdim, əvəzində, dost,
Mənə naşı dedin, bisavad dedin.
Özün bu torpağa yad ola-ola,
Mənə ögey dedin, mənə yad dedin.
 
 
Döydü qapımzı yağlı kökələr,
Mənliyi xırdalar, adı yekələr.
Xarici mebellər, haram tikələr,
Evində tutuldu, nə isbat dedin?
 
 
Həqiqət önündə büküldü dizin,
Vətən torpağında qalmadı izin.
Elin qüdrətindən kor oldu gözün,
Bu cənnət yurduma xarabat dedin.
 
 
Aldada bilsən də qanmazı, xamı,
Alim dühasının başqadır tamı.
Elmdə, sənətdə ucaldı hamı,
Sən özün-özünə hələ yat, dedin!
 
 
Mədəniyyət deyil panama, papka,
Bir ev qiymətinə aldığın yupka.
Gəzdin layka plaş, xurumlu kepka,
Hər kəlmə başında diplomat – dedin!
 
 
Həris gözlərinə mil tutulanda,
Nitqin qıfıllanıb dil tutulanda.
Əlində nömrəli pul tutulanda,
Evimiz yıxıldı, ay arvad, – dedin.
 
 
Sən ki Alqayıta deyirdin dəli,
Yat, əziz qardaşım, yat on dörd ili!
Getdi başqa ərə, arvad da, bəli,
Ey vəfasız dünya, ey həyat, dedin!
 

1985-ci il, Xanlar.

Bir də gəl

 
Ey şəfam, şəfqətim, gözüm yoldadır,
Yastı çəmənlərə, düzə, bir də gəl.
Kədəri böyükdür tut ağacının,
O köhnə cığıra, izə, bir də gəl.
 
 
Sənsiz bu dağlarda çənəm, çiskinəm,
Ömrü səksəkəli, bəxti küskünəm.
Elə nisgilliyəm, elə miskinəm,
Çatılıb əllərim dizə, bir də gəl.
 
 
Nə qədər möhnətə, dözmüşəm sənsiz?
De, hansı çiçəyi üzmüşəm sənsiz?
Görüş yerlərini gəzmişəm sənsiz,
Sancılıb bağrıma nizə, bir də gəl.
 
 
Gəl, yenə çoxalsın qayğım, təsəllim,
Əlinə dəyəndə titrəsin əlim.
Nitqim qıfillansın, lal olsun dilim,
O şirin söhbətə, sözə, bir də gəl.
 
 
Ruhuma doğmadır, qartalın səsi,
Çiçək toplamaqda gəl tutaq bəhsi.
Çıxsın yadımızdan palıd hikkəsi,
Kababı yandıraq közə, bir də gəl.
 
 
Bir mənəm, bir xəyal, bir həzin tütək,
Möhnət olan yerdə nə gül, nə çiçək?
Üzərrik yığmışam sənə bir ətək,
Qoymaram gələsən gözə, bir də gəl.
 
 
Alqayıtam, eldə qəm çəkə-çəkə,
Biganə qalmadım anda, məsləkə.
Bu qədər möhnətə, bu qədər yükə,
Çətin ki, ürəyim dözə, bir də gəl!
 

1987-ci il, Gəncə

Bəs hani?

 
Bu həmin qayadır, o həmin gədik,
Hanı gəncliyimin izi, bəs hanı?
O ülvi neməti görən neylədik,
Kimlər məhv eylədi bizi, bəs hanı?
 
 
İllərin möhnəti yaşa toxunub,
Bahar ömrüm yoxsa qışa toxunub?
“Gizlən-qaç” oynunda daşa toxunub,
Çapılan ayağı, dizi bəs hanı?
 
 
Heç nəyə marağım yoxdur, inanın,
Döndü göz yaşıma hökmü zamanın.
O itən gəncliyin, o pak vicdanın,
Xəyalı məndədir, özü bəs hanı?
 
 
Baxışı vüqarlı, andı dəlisov,
Lalam hüzurunda, dinəmmirəm – of!
EIə bil səngiyib o çınqı, o qov,
Yandırmır atəşi, közü bəs hanı?
 
 
Qısqanclıq gödəlib, kinlər azalıb,
Nalələr, fəryadlar, ünlər azalıb.
Elə bil, təqvimdə günlər azalıb,
Ömür yaxalamır yüzü, bəs hanı?
 
 
Əyiləm önündə qibləgah kimi,
Düşəm ayağına səcdəgah kimi.
Şikarı bağlanmış bir səyyah kimi,
Dolanmır çəməni, düzü, bəs hanı?
 
 
O günlər məhv oldu, itdi, Alqayıt!
Yerində qüssələr bitdi, Alqayıt!
Deyəcəklər, öldü, getdi Alqayıt,
Yadigar söhbəti, sözü, bəs hanı?
 

1983-cü il, Xanlar

Söyüdlər

 
Baxdım sərhəd boyu ağlatdı məni,
Tikanlı, məftilli, simli söyüdlər.
İllər ayrısıdır, il dustağıdır,
Gözləri qan yaşlı, nəmli söyüdlər.
 
 
Bir elin doğması, həm yadısınız,
Könül ahısınız, fəryadısınız.
Siz də bu torpağın övladısınız,
Ay həzin laylalı, bəmli söyüdlər.
 
 
Alqayıtam, müjdə gətirin mənə,
Bükün bir kağıza, ötürün mənə.
Vətən birliyini yetirin mənə,
Pərişan söyüdlər, qəmli söyüdlər.
 

1985-ci il, Cəlilabad.

Altinda

 
De, hardasan, ey Zərduştüm, Hörmüzüm,
Əsir qaldıq bu gərdişin altında.
Həqiqətlər, əfsanələr puç oldu,
Zəhər daddıq nəvazişin altında.
 
 
Yeyəmmədik, qana döndü payımız,
Haysız qaldı harayımız, hayımız.
Buza döndü baharımız, yayımız,
İsinmədik al Günəşin altında.
 
 
Soran yoxdur, bu nə dağdı, düyündü?
El ağladı, bədxah ona söyündü.
Nəzarətsiz, haqqsız, muzdsuz üyündü,
Neçə mahal, neçə dişin altında.
 
 
Nə ad verim bu zamana, bu çağa?
Qəm göyərir, baxsan hansı bucağa.
Kəc baxdılar, daş atdılar ocağa,
Külə döndü kabab şişin altında.
 
 
Ay Alqayıt, zər taxtına güvənmə,
Bu çağına, bu vaxtına güvənmə.
Tərəqqinə, şeş bəxtinə güvənmə,
Yek gizlənib həmin şeşin altında.
 

1987-ci il, Qazax.

Sən dəymə!

 
Sənə görə yaman dəymədüşərəm,
El dəysin xətrimə, təkcə sən dəymə.
İldırım kükrəsin başımın üstə,
Sel dəysin xətrimə, təkcə sən dəymə.
 
 
Qəriblik görmüşəm, neçə dağ-aran,
Ayrılıq könlümü eyləyib viran.
Bir ömrü yarıya bölüb aparan,
İl dəysin xətrimə, təkcə sən dəymə.
 
 
Şahidi olmuşam hər toyun, yasın,
Qoy, məni qüssələr, qəmlər çulğasın.
Qönçələr ah çəksin, çiçək qarğasın,
Gül dəysin xətrimə, təkcə sən dəymə.
 
 
Alqayıt heç kəsdən inciməz, inan,
Bakı nalə çəkib, inləsə Şirvan.
Gəncə, Təbriz, Tehran, Qarabağ, Muğan,
Mil dəysin xətrimə, təkcə sən dəymə.
 

1986-ci il, Mingəçevir.

Qal, Kərəm

Əsli və Kərəmin qəbri üstündə.

 
Məzarını ziyarətə gəlmişəm,
Yar eşqi ilə bir “Kərəmi” çal, Kərəm.
Sən yanalı müqəddəslik yanıbdı,
Heyrətlərə, qüssələrə dal, Kərəm.
 
 
Əsli uçub, düymə qalıb əlində,
Sevgi andı bəstələnib dilində.
Bir atəşsən, od gizlənib külündə,
Əsrlərdən qisasını al, Kərəm.
 
 
Ahın, ünün bir vüsala möhtacdır,
Bu istəyin kainata nur saçdı.
Sənin odun zülmətlərə yol açdı,
Dayanmışam hüzurunda lal, Kərəm.
 
 
Həyat sandın o müqəddəs röyanı,
Əsli köçü bir də haçan dayanı?
Sən yananda şimşək döydü qayanı,
Suya döndü dəryalarda sal, Kərəm.
 
 
Alqayıtam, o anları görməzsən,
Xumarları, Sənanları görməzsən.
Oyanarsan, yananları görməzsən,
Necə varsan, eləcə də qal, Kərəm.
 

1987-ci il, Qara Keşiş kəndi.

Ağlama

 
Demədimmi bir yaralı ürəyəm,
Ey dəcəlim, xətakarım, ağlama,
Göz yaşından bayquşlara dönərəm,
Sən olarsan günahkarım, ağlama.
 
 
Can istədim, can almağa can atdın,
O gülləni ürəyimə yan atdın,
Qaysaqlanmış bir yaranı qanatdın,
Şəfa gətir, şəfakarım, ağlama.
 
 
Bu tanışlıq, gör ömürdən nə sayıb,
Təşvişdəyəm, var bədənim sarsıyıb.
Şaxta vurub, xəzan məni qarsıyıb,
Ümid yerim, ilk baharım, ağlama.
 
 
Elə tökmə gözlərinin yaşını,
Oyadarsan nabələdi, naşını.
Qəm göynətdi ürəyimin başını,
Qan ağladı bağçam, barım, ağlama.
 
 
Sənin həsrətindən xəstələnmişəm,
Dözümsüz olmuşam, üstələnmişəm.
Bəstəkar qəlbində bəstələnmişəm,
Rübabım, kamanım, tarım, ağlama.
 
 
Özüm də bilmirəm nədir bu istək,
Bir şübhə, bir inam, bir əl, bir ətək.
Müqəddəs düşüncəm, duyğularım tək,
Olarsan qeyrətim, arım ağlama.
 
 
Ülvi baxışları döndərmə yana,
Arxadır, köməkdir insan insana.
Qüssələr bağrımı döndərər qana,
Qəm açar üzümdə şırım, ağlama.
 
 
Alqayıtam, yollarımda fanar ol,
Ömrün boyu günəş kimi yanar ol.
Aç qəlbini, inadından kənar ol,
Ay mənim dövlətim, varım, ağlama.
 

1987-ci il, Mingəçevir.

Demədimmi

 
Ay inadkar, dəcəlxata, insafsız,
Ələnib başıma qar, demədimmi?
Yaralarım qaysaq atar, qanayar,
Ürəkdə həsrətim var, demədimmi?
 
 
Təntiməz, büdrəməz söykənən dağa,
Ağlasan, göz yaşın dönər bulağa.
Sənin vücuduna başdan-ayağa
Qeyrət demədimmi, ar demədimmi?
 
 
Mən səni duyuram, düşünürəm hey,
Surə qaşlarındır, nə əlif, nə bey!
Hissimə, duyğuma yaralı bir ney,
Qəlbimə inləyən tar demədimmi?
 
 
Çəkə bilsən, bu cəfamı, cəbrimi,
Qəza qırmaz, fələk kəsməz səbrimi.
Ölən günü, ay insafsız, qəbrimi,
Titrək əllərinlə yar, demədimmi?
 
 
Alqayıtam, eşit, unutma qəti,
Ömür gedər-gəlməz, səs müvəqqəti.
Ürəkdə yurd salan qəmi, möhnəti,
Eyləmə aləmə car, demədimmi?
 

1987-ci il, Tanrıqullar kəndi.

Məni də səslə

 
Ay ellər gözəli, çıx seyrəngaha,
Keçibdir zimistan, yaz gəlib daha.
Ülvi gələcəyə, nurlu sabaha,
Min bir təranə yaz, min ümid bəslə.
Məni də harayla, məni də səslə.
 
 
De, kim olmaz gözlərinin fədası,
Baxışının, yerişinin ədası?
Hər yetənə bəli demə, qadası,
Bağla ülfətini bir aqil kəslə.
Məni də harayla, məni də səslə.
 
 
Unutma hörməti, unutma xətri,
Qoy ellər adına bağlasın çətri.
Səni məst eyləsə güllərin ətri,
Çılğın baxışlarla, isti nəfəslə,
Məni də harayla, məni də səslə.
 
 
Mərhəmət hissindən çoxdur sitəmin,
Vüsaldan şirindir həsrətin, qəmin.
Dərin dəryalarda qərq olsa gəmin,
Təmiz duyğularla, səmimi hisslə,
Məni də harayla, məni də səslə.
 
 
Alqayıt neyləyir varı, dövləti,
Zər-ziba deyilmi könül vəhdəti?
Ağır sınaqlardan çəkinmə qəti,
Hazıram yolunda min bir həvəslə,
Məni də harayla, məni də səslə.
 

1987-ci il, Tanrıqullar kəndi.

Getdi

 
Rahatlıq bilməyən könlümün quşu,
Min arana düşdü, min dağa getdi.
Bir də yuvasına dönə-dönməyə,
Əhdinə, andına sadağa getdi.
 
 
Kim saldı bəxtini qana, bilmədi,
Yanmağa can atdı, yana bilmədi.
Bir həzin budağa qona bilmədi,
Nə qədər yaxına, uzağa getdi.
 
 
Yolunda tufanlar əsib, deyirlər,
Çən bəndi, bərəni kəsib, deyirlər.
Bahar taleyindən küsüb deyirlər,
Şaxtaya, borana, sazağa getdi.
 
 
Yadıma düşəndə, Avey, Göyəzən,
Ruhum asimana çəkilir bəzən.
Qıy vurub köksündə qartallar gəzən,
Müqəddəs torpağa, ocağa getdi.
 
 
Bir həlim düşüncə, bir ilıq nəfəs,
Alqayıt, səadət deyildimi bəs?
Könül sarayını tərk edən bu səs,
Yəqin ata yurdun Qazaxa getdi.
 

1987-ci il, Qazax.

Ağlim

 
Min vəd eyləsələr, yatmaz, bilirəm,
Şöhrət laylasına yatmayan ağlım.
O sısqa çaylarda batmaz, bilirəm,
Dərin dəryalarda batmayan ağlım.
 
 
Asana qaçmadı, sevdi çətini,
Qazandı ellərin məhəbbətini.
Vətən torpağının naz-nemətini,
Gümüş qədəhlərə satmayan ağlım.
 
 
Alqayıt tanıyır qibləgahını,
Ulu xilqətini, səcdəgahını,
Yaşasın dərk edib öz günahını
Özgəni müqəssir tutmayan ağlım!
 

1984-cü ıl, Qırmızı Samux.

Məni

 
Uç, ülvi xəyalım, vəfalı yarın,
Hərdən bir başına dolandır məni.
Ürəyində gizli qalan, inləyən,
Möhnət, sirr başına dolandır məni.
 
 
Qanlı döyüşlərdi qartala şərəf,
Quzğunlar nə üçün qıy vurur, ya rəbb?
Çəkmə ətəyimdən çaqqala tərəf,
Pələng, şir başına dolandır məni.
 
 
Alqayıtam, ömr eylədim inadlı,
Uç, ülvi xəyalım, qollu, qanadlı,
Məhəbbət ünvanlı, sədaqət andlı
Səslə, pir başına dolandır məni.
 

1982-ci il, Gəncə.

Məndən

 
Buyur, rəngimdəki ölməzliyə bax,
Soruşma Vətənin adını məndən.
Bir ana bətnində yatmış olsa da,
Soruş doğmasını, yadını məndən.
 
 
Qartalam uçuşda, pələngəm zorda,
Bir insan oğlunu qoymaram darda.
Qışın zillətində, boranda, qarda,
Taparsan günəşin odunu məndən.
 
 
Misri qılınc hiddətini qoşalar,
Çənlibelim yenə dolar, boşalar,
Üstünə yerisə bəylər, paşalar,
İstə Koroğlunun atını məndən.
 
 
Alqayıt Vətənsiz qala bilmədi,
Dünyanın seyrinə dala bilmədi.
Yadellər çalışdı, ala bilmədi,
Bu ana torpağın dadını məndən.
 

1983-cü il, Xanlar şəhəri.