Kitobni o'qish: «Şah Abbasın nağılı», sahifa 2

– Şah, sənin bu hərəkətin heç xoşuma gəlmədi. Kəndlinin biri sənə söyür, sən onun arabasını qızılla doldurub, buraxırsan.

Şah Abbas dedi:

– Vəzir, o kişinin gümanı qarpıza çatır, ondan da mənə nübarlıq pay gətirir. Mən ondan cavahir, ləl istəyəndə onun mənə ağır söz deməsi yerindədi.

Vəzir dedi:

– Mən gedib, ondan qızılı alacağam.

Padşah dedi:

– Allahverdi vəzir, o, sən ağılda adam deyil, çox ağıllı adamdı, yüngülsaqqal olma, ala bilməzsən.

Vəzir dedi:

– Mən alım, sən tamaşa elə.

Padşah dedi:

– Yaxşı, get, al, görək ala biləcəksənmi?

Allahverdi vəzir atını mindi, başqa yolla gedib bostançının qabağını kəsdi, dedi:

– Kişi, sənə bir neçə sual verəcəyəm, bildin – canın qurtardı, bilmədin – qızılını alacağam.

Bostançı dedi:

– Vəzir, buyur, de.

Allahverdi vəzir dedi:

– Göydə neçə ulduz var?

Bostançı dedi:

– Eşşəyimin tükünün sanı qədər.

Vəzir dedi:

– Düz demirsən.

Bostançı dedi:

– Eşşəyin tükünü də say, ulduzları da say, əgər düz olmasa, boynumu vur.

Allahverdi vəzir gördü nə eşşəyin tükünü saymaq olar, nə də göydəki ulduzu, dedi:

– Yaxşı, bunu bildin. İndi o biri sualıma cavab ver. Allah hardadır?

Bostançı dedi:

– Çox asan sualdı. Ancaq eşşəyin üstündə onu deyə bilmərəm, atdan düş minim, deyim. Eşşək üstündə Allahın yerini demək biədəblikdi.

Vəzir o saat atdan sıçrayıb yerə düşdü, dedi:

– Di, min.

Bostançı eşşəkdən düşdü, tez sıçrayıb ata mindi, əyilib cəld eşşəyin üstündən ləl-cəvahiri götürdü, atı mahmızlayıb dedi:

– Vəzir Allahverdi xan, Allah, bax, o tağın dalındadı.

Vəzir ha qışqırdı, bağırdı, kişi dayanmadı, atı çapıb gözdən itdi.

Allahverdi vəzir eşşəyin yanında qaldı. Şah Abbas külafirəngidən baxırdı, o qədər güldü ki, az qaldı, qarnı yırtılsın. Bir neçə adam göndərib dedi:

– Gedin, Allahverdi xana deyin ki, utanmasın, gəlsin.

Adamlar getdilər, padşahın sözünü Allahverdi xana dedilər. Allahverdi xan kor-peşman adamların yanına düşüb getdi. Şah Abbas bir az güləndən sonra dedi:

– Allahverdi xan, gördün, ala bilməzsən? Mən ədalətsizlik eləmişdim, qızıl vermişdim, at verməmişdim. Atı da sən verdin, çox sağ ol.

HƏSƏN QARA VƏ ŞAH ABBAS

Həkan-həkan içində, qoz girdəkan içində, dəvə dəlləklik elər, köhnə hamam içində. Qarışqa şıllaq atdı, dəvənin qıçı batdı. Milçək mindik, körpü keçdik, yabaynan dovğa içdik. Şah Abbas cənnət-məkan, tərəziyə verdi təkan. İki qoz, bir girdəkan.

Günlərin bir günündə, sizə kimdən xəbər verim, şah oğlu Şah Abbasdan. Bir gün Şah Abbas oturub vəzir Allahverdi xanla şam eləyirdi. Birdən xörək boğazında qaldı. Üzün tutub vəzir Allahverdi xana dedi:

– Ey vəzir Allahverdi xan, nəysə mənim şəhərimdə bir iş var, ya ac qalan, ya da bir çətin işə düşən var, xörək boğazımdan getmir. Dur ayağa, dərvişlibas olaq, bir şəhəri dolanaq.

Hər ikisi durub padşahlıq, vəzirlik paltarını çıxardıb bir dəst dərviş libası geyindilər. Kəşküllərini qızılla doldurub düşdülər şəhərə gəzməyə. İsfahan – nisfi-cahan (Dünyanın yarısı) deyirlər, çox böyük şəhərdi. Şah Abbasla vəzir Allahverdi xan gəzə-gəzə gəlib çıxdılar bir küçəyə. Burda bir imarət var idi. Şah Abbasın öz imarətindən yaxşı idi. Şah Abbas imarətə yaxınlaşanda, üzünü vəzir Allahverdi xana tutub dedi: