Kitobni o'qish: «Qiyamət günü açarı»

Ceyms Rollins

Qiyamət günü açarı

Fantastik roman

3

Tarixi xarakterli qeydlər

On birinci əsrin ikinci yarısında ingilis kralı Fateh Vilhelm özünün yeni torpaqlarının ətraflı təftişinin aparılmasını əmr etdi. Bu cəhdlərin nəticəsi olaraq, “İngiltərənin torpaq siyahısı” adını almış – orta əsrlərdəki həyat tərzinin ən ətraflı təsvirini əks etdirən böyük bir cild alındı. Tarixçilərin çoxu bu nəticəyə gəlirlər ki, bu cür möhtəşəm bir iş İngiltərə əhalisindən alınan vergilərin dəqiq ölçüsünü təyin etmək üçün görülüb, amma buna tam əminlik yoxdur. İndiyədək, bu tədqiqat xeyli sirlərlə bağlıdır: məsələn, aydın deyil, niyə bu işlər belə tələskənliklə edilirdi, həmçinin niyə bəzi yaşayış məntəqələri məlum olmayan səbəblərdən yalnız latınca olan kəlmə

ilə – “Vastare”, yəni “viran edilmiş” olaraq qeyd olunub. Bu siyahıya-alınmanın tərtibatını müşayiət edən çoxlu xeyli təf-silatlı qəribə hallar müasirlərin bu kitaba son dərəcə qərəzsiz ləqəbin qoyulmasına səbəb oldu. O, tarixə “Qiyamət günü kitabı” adıyla daxil oldu.

On ikinci əsrdə, sonralar müqəddəs Malaxiya adlandırılan, Mel Medok adlı irland katolik keşişinin Romaya ziyarəti zamanı öncəgörməsi oldu.

Ekstaz halındaykən ona, dünyanın sonunadək Müqəddəs taxta başçılıq etməli olan bütün papalar haqda məlumat əyan oldu. Bu geniş siyahı – yüz on iki papanın özünəməxsus kataloqu – yazılıb və saxlanmaq üçün Vatikan arxivlərinə yerləşdirilmişdi, amma kitab tezliklə yoxa çıxdı və yalnız on altıncı əsrin axırında müəmmalı şəkildə yenidən peyda oldu.

Bəzi tarixçilər hesab edirlər ki, qaytarılan kitab çox güman sax-4

tadır. Hər halda, sonrakı yüzilliklər ərzində təəccüblü olsa da, məlum olurdu ki, hər növbəti papanın, hətta indiki Roma-katolik kilsəsinin papası XVI Benadiktin təsviri də dəqiq imiş.

Müqəddəs Malaxiyanın öngörməsində indiki papa “De Glora Olivae” (“Zeytunlar zəfəri”) kimi təsvir olunmuşdu. Benedikt-lilərin təriqət rəmzi şərəfinə papanın özünə götürdüyü ad həqiqətən zeytun budağı mənası verir. Lakin hər şeydən çox XVI Benedikitn yüz on birinci papa olması narahatlıq törədir.

Əgər bu qorxunc ehkama inanılsa, növbəti papa ilə dünyanın sonu gələcək.

Elmi xarakterli qeydlər

Cəmi üç il ərzində – 2006-2008-ci illərdə Birləşmiş Ştatlarda bütün əhliləşdirilmiş arıların üçdə bir hissəsi (həm-çinin Kanada və Avropadakı arıların xeyli hissəsi) izsiz-soraqsız yox oldu. Bir qədər əvvəl həyatla qaynayan arı pətəkləri qəflətən boşaldılar. “İctimai həşəratlar koloniyasının fəlakətli dağın-tısı” adını daşıyan bu hadisə, xeyli qorxu və fövqəladə mə-qalələr yaratdı. Bəs əslində arılara nə oldu?

Cavab bu kitabın səhifələrində yerləşir…

Ən qorxulusu isə bunun həqiqətə uyğun olmasıdır.

5

Proloq

1086-cı ilin baharı

İngiltərə

Fəlakətin ilk əlaməti qarğalar oldu.

Tək ata qoşulmuş, üstüörtülü araba ucsuz-bucaqsız arpa tarlaları arasında dolaşan çala-çuxur yolla gedirdi ki, qəflətən havaya qara bulud kimi qarğa dəstəsi qalxdı.

Onlar hay-küylü dövrələrlə get-gedə yüksələrək mavi səmaya yönəldilər. Lakin, bu qorxmuş quşların qeyri-adi təlaşı idi. Qarğalar ənginliklərdə dövrə vurur, qanadlarını qıc olmuş

halda çırpır, havada mayallaq aşaraq qəfildən yerə düşürdülər. Quşlar göydə bir-birilə toqquşur, yağış kimi yerə ya-ğırdılar. Balaca qara topalar qanadlarını və dimdiklərini sın-dıraraq, zərblə yerə dəyirdilər. Şikəst quşlar sınıq qanadlarını zəifcəsinə qaldıraraq titrəyirdilər.

Lakin bütün bunda ən qorxulu olan tam səssizlik idi.

Nə bir hənirti, nə bir qışqırıq.

Sadəcə çılğın qanad çırpıntısı – sonra isə quş cəsədlərinin döyəclənmiş yerə və daşlara dəyən yumşaq şappıltısı.

Arabaçı xaç çəkib, arabanı saxladı. Onun ağır göz-qapaqları ilə yarıaçıq gözləri səmaya zillənmişdi. At başını silkələyib, sərin səhər havasına ağzından buxar buludu buraxaraq, ağır-ağır nəfəs alırdı.

− Yola davam edək, − arabada oturan səyyah dedi.

Bura Kral Vilhelmin gizli fərmanı ilə göndərilən Martin Borr, kral müstəntiqlərindən ən gənci idi.

Martin yun plaşa bürünərək, mumla bərkidilmiş, kral möhürü ilə möhürlənmiş fərman haqqında fikirləşirdi. Xəzinə

müharibə zamanı dağıdılmışdı və Vilhelm ölkənin hər tərəfinə

6

onlarla krallıq komissarı göndərmişdi ki, onun bütün torpaqlarının və əmlakının siyahısını tərtib etsinlər. Toplanan bütün məlumatlar müəmmalı latıncada bir alim katib tərəfindən

“İngiltərənin torpaq siyahısı” adlı nəhəng kitaba qeyd olunurdu. Bütün bunlar xəzinə tərəfindən toplanmalı olan vergilərin həcmini dəqiq müəyyən etmək üçün edilirdi.

Hər halda belə deyilirdi.

Torpaqların belə dəqiq öyrənilməsinin başqa məqsədlə

həyata keçirilməsindən şübhələnənlər də vardı. Bu insanlar kitabı Bibliyanın Qiyamət günü təsviri ilə müqayisə edirdilər.

Bibliyada deyilir ki, Allah Həyat kitabında bütün insan əməl-lərinin hesabını aparır. Və tədricən, şayiə bu tədqiqatların arxasında başqa ad möhkəmlətdi: “Qiyamət günü kitabı”

Skeptiklərin özləri belə, bunu bilmədən, həqiqətə yaxın idilər.

Martin, mumla möhürlənmiş fərmanı oxudu. O, tənha katibin kral komissarlarından gələn məlumatları incəliklə böyük cildə necə daxil etdiyini görürdü. Sonda alim latınca tək bir sözü qırmızı mürəkkəblə fərqləndirdi:

“Vastare”. Yəni, “viran edilmiş”.

Bu sözlə çox vilayətlər, eləcə də müharibə zamanı dağıdılmış və talan edilmiş torpaqlar qeyd olunmuşdu.

Ancaq iki qeyd tamamilə qan-qırmızı mürəkkəblə yazılmışdı. Bunlardan biri İrlandiya və İngiltərə sahilləri arasında itmiş tənha adanı təsvir edirdi. İndi isə Martin ətraflı tədqiqat aparmaq haqqında kral əmri alıb bu yerlərdən ikin-cisinə yaxınlaşırdı. O, susacağına and içmişdi. Kömək üçün ona üç adam verilmişdi. Onlar at belində arabanın arxasınca gedirdilər.

Arabaçı nəhəng yük atının addımlarını yeyinlətmək üçün yüyənini dartdı. Araba çarxları ilə qarğaların titrəyən cəsəd-7

lərinin üstündən keçib, xırçıltı ilə sümükləri əzib və qanı ətrafa sıçradaraq irəlilədi.

Nəhayət onlar yoxuşa qalxdılar, oradan aşağıdakı münbit vadiyə mənzərə açıldı. Uzaqda, aşağıda bir tərəfdən daş malikanə, digər tərəfdən isə şpilli kilsəylə sıxılmış kiçik bir kənd yerləşirdi. Qalan tikililər şalbandan olan onlarla ev və taxta qoyun tövlələri və göyərçin damlarının xarabaqlıqları idi.

– Мilord, bura lənətlənmiş yerdir, – arabaçı dedi. – mənim sözümü yadda saxlayın. Buranı dağıdan heç də taun deyil…

– Biz buraya məhz hər şeyi öyrənmək üçün gəlmişik.

Arxada dağ yolu kral ordusu tərəfindən kəsilmişdi. Heç kimi irəli buraxmırdılar, lakin bu ətraf kəndlərdə vadiyə

düşən qeyri-adi taun xəstəliyi haqqında gəzən şayiələri saxlaya bilmirdi.

– Lənətlənmiş… – arabanı aşağıya, kəndə gedən yola yönləndirən arabaçı təkrarladı. – Mən nə vaxtsa bu torpaqların kafir keltlərə mənsub olduğu haqda danışılanları eşitmişəm.

Deyirlər, bütpərəstlər üçün bu yerlər müqəddəs idi. Əvvəlki kimi o təpələrin yamacındakı çuxurlarda onların daşlarını tapmaq olar.

O, qırışmış əli ilə göyə ucalan yüksək təpələrin zirvəsini bürümüş qalın meşələri göstərdi. Ağacların başını kəsdirən duman, yaşıl çətirlərə qara və boz çalar verirdi.

– Keltlər bu yeri lənətləyiblər, mən sizə dəqiq deyirəm.

Xaç gəzdirən hər kəsə ölüm gətirdilər!

Martin Borr bu cəfəngiyatı eşitmək istəmirdi. Romadan tutmuş Britaniyaya qədər ən yaxşı alimlərin başçılığı altında elmə yiyələnən bu gəncin 32 yaşı vardı. Və bura öz işinin peşə-karları ilə həqiqəti aşkar etmək üçün gəlmişdi.

8

Geriyə çevrilən Martin balaca bir kəndi göstərərək, əlini yel-lədi və üç atlı atlarını mahmızladı. Onlardan hər biri öz vəzifəsini bilirdi. Martin tələsmədən, yolda gördüyü hər şeyi öy-rənərək və qiymətləndirərək, onların ardınca getdi. Bu kiçik dağlıq vadidə Hayqlen adı ilə tanınan tənha kənd bu ət-raflarda öz saxsı qabları ilə məşhur idi. Gil qaynar bulaqlardan əldə edilirdi, yüksəklikdə meşənin üzərində sürünən bu dumanlı tüstü bununla izah olunurdu. Deyilənlərə görə, yerli bişirmə üsulu və gilin tərkibi gizli saxlanılan sirr idi, bunu yalnız kənd sakinləri bilirdi.

İndi isə bu sirrlər həmişəlik itirilmişdi.

Araba taqqıldayaraq çovdar, yulaf, paxlalılar əkilmiş sahələrin, tərəvəz ləklərinin yanından keçərək gedirdi. Bəzi sahələrdə məhsul bu yaxınlarda yığılmışdı, digərləri isə, görünür, yandırılmışdı. Doğrudanmı kənd sakinləri həqiqətdən şübhələniblər?

Araba vadiyə düşən kimi, içəridə hökm sürən dəhşəti qismən gizlədən yüksək çəpərlərlə əhatəyə alınmış qoyun ağılları göründü. Təravətli otlaqlar şişmiş qoyun cəsədlərinin yüzlərlə

yun qalaqlarının çopurluğu ilə ala-bəzək olmuşdu. Həmçinin kəndin yaxınlığında ölümə yaxalanmış batıq gözlü donuz və

keçi cəsədləri də yerə sərələnmişdi. Tarlada əvvəlki kimi kotana qoşulmuş bir cüt zorba öküz sərilmişdi.

Araba ağacların yaşıllığında gizlənmiş kəndə çatdı. Ətrafa tam səssizlik çökmüşdü. Səyyahları nə itlərin hürməyi, nə to-yuqların qaqqıltısı, nə də ulağın qışqırığı qarşılamadı. Kilsə

zəngi çalınmadı, kəndə gələn yadları heç kim səsləmədi. Səssizlik sıxıcı idi.

Sonra aşkar oldu ki, ölmüş sakinlərin çoxunun cəsədi öz evində idi. Onlar ölümdən qabaq çölə çıxmaq üçün çox zəif halda idilər. Amma malikanənin daş pilləkənlərinin qa-bağın-9

da bir cəsəd otun üstündə soyumuşdu. Kişinin meyiti üzüstə

elə yıxıldığı yerdəcə uzanırdı. Ehtimal ki, o pil-ləkənlərdən yıxılıb boynunu sındırmışdı. Martin hələ ara-badan sümükləri örtmüş solğun dəriyə, dərin batmış gözlərə, qeyri-təbii arıqlığa fikir verdi.

Tarladakı heyvanlarda da həmin arıqlıq müşahidə olunurdu. Adama elə gəlirdi ki, bütün kənd uzun müddət mühasirədə olub və burdakı bütün canlılar aclıqdan məhv olub.

Yaxınlaşan at dırnaqlarının səsi eşidildi. Recinald atını arabanın yanında saxladı.

– Bütün taxıl anbarları doludur, – o, əllərini şalvarına silərək dedi. – Bir də orada siçan və siçovullar var.

Martin sual dolu baxışlarla Fransanın şimalından kral Vil-helmlə birlikdə gəlmiş, hündür, çoxlu çapıqları olan bu adama baxdı.

– Ölüdürlər… ətrafdakı hər şey kimi… Eynilə o lənətləmiş

adadakı kimi.

– İndi isə taun bizim sahillərə kimi gəlib. – Martin donquldandı. – Bizim torpaqlara gəlib.

Buna görə onları bura göndəriblər, buna görə kəndə gələn yol bağlanmışdı, buna görə hamısı susmağa and içmişdilər.

– Jirar sizin üçün yaxşı meyit tapıb, – Recinald davam edirdi, – O birilərindən daha təzə. Oğlandır. Jirar onu dəmirçixanaya sürüdü.

O, daş bacası olan taxta anbarı göstərdi.

Martin başıyla işarə edərək arabadan düşdü. O, tam əmin olmalı idi, bunun üçünsə ancaq bir yol mövcud idi. Kral müstəntiqi kimi onun borcu ölülərdən həqiqəti öyrənmək idi.

Martin işin ən qanlı hissəsini fransız qəssabına saxlamağı qərara aldı.

10

O, dəmirçixananın açıq qapısından içəri addım atdı. Jirar artıq onu orada, kürənin qabağında əyilib gözləyirdi. O, kral Vilhelmin ordusunda çalışır və döyüşçülərin şikəst qalmış

bədən üzvlərini kəsərək onların həyatını xilas edirdi.

Jirar dəmirçixananın ortasındakı masanı boşaltdı. O, artıq meyitin paltarlarını çıxarmış və onu masaya bağlamışdı. Martin solğun, cılız meyitə nəzər saldı. Onun öz oğlu təxminən bu yaşda idi. Dəhşətli ölüm bədbəxt oğlanı qocaltmış, qırış-dırmışdı… 8-9 yaşında, bu belə olmamalı idi.

Jirar bıçaqları hazırlayana qədər Martin meyitin bədəninə

diqqətlə baxdı. Dərini çimdikləyib piy qatının olmadığını gördü. Sonra çatlamış dodaqları, başında salamat qalmış saç-ları, şişmiş topuqları və dabanlarını incələdi. Daha böyük diqqəti isə qabarıq sümüklərə ayırdı. Əllərini sümüklərin üstü ilə elə

aparırdı ki, sanki xəritəni oxumağa çalışırdı: qabırğalar, almacıq sümükləri, göz yuvaları, çanaq.

Burda nə baş verib?

Martin başa düşürdü ki, cavab heç də yaxında deyil.

Jirar əlində uzun gümüşü ülgücü sıxaraq masaya yaxınlaşdı.

– Cənab, işə başlayaq?

Martin təsdiq mənasında başını tərpətdi.

On beş dəqiqədən sonra oğlanın bədəni içalatı çıxarılmış

donuz cəmdəyinə oxşayırdı. Qasıqdan boğaza qədər yarılmış, dərisi soyulmuş və masaya yapışdırılmışdı.

Jirar yarılmış qarına yaxınlaşdı. Onun əlləri soyuq dərin-liklərdə itdi.

Kənarda duran Martin əli ilə oğlanın alnına toxundu və

bu nəzakətsiz müdaxiləyə görə ölünün onları bağışlaması üçün dua edərək, səssizcə dodaqlarını tərpətdi. Əlbəttə, oğlan-11

dan əfv gözləmək üçün artıq çox gec idi. Lakin onun ölü bədəni son xidməti göstərə − son əndişəni təsdiqləyə bilərdi.

Jirar rəhmətliyin içindən tünd qırmızı dalaq sallanan elastik və bəyaz mədəsini çıxartdı. Bıçağın bir neçə dəfə ba-carıqla hərəkət etdirən Jirar bağırsaqların hörüyünü yardı və ayrılmış

mədəni masanın üstünə atdı. Daha bir cəld kəsik – və mədə

ikiyə ayrıldı. Elə o saat dəmirçixanaya kəskin, üfu-nətli qoxu yayıldı. Martin əli ilə ağzını və burnunu tutdu – üfu-nətdən yox, həqiqətdən qorunaraq.

– Oğlan aclıqdan ölüb; bu, açıq-aşkar görünür, – Jirar de-di. – Lakin o aclıqdan dolu mədə ilə ölüb.

Martin daxilində hər şeyin buzlaşdığını hiss edərək, geri çəkildi. Budur, təkzibedilməz sübut. Əlbəttə, tam əmin olmaq üçün digər meyitləri də öyrənmək lazım gələcək. Görünür, burda da ölümün səbəbi “Müşahidə kitabı”nda adı “viran edilmiş” göstərilən adadakı ilə eynidir.

Martin içalatı çıxarılmış uşaq cəsədindən gözünü çəkə bilmirdi.

Ardınca onların gizli missiyalarının həqiqətən nədən ibarət olduğu indi aydın idi. Doğma torpaqlara zərbə vuran mə-rəzi tapmaq və yayılmamışdan qabaq onu məhv etmək. Kənd sakinlərinin ölüm səbəbi tənha adadakı ilə eyni idi. Qə-ribə

mərəzə yoluxan insanlar elə hey yeyirdilər və yeyirdilər, lakin nəticədə qidalandırıcı maddə qəbul almadan tükənərək, aclıqdan ölürdülər.

Masadan uzaqlaşan Martin dəmirçixananın qaranlığından gün işığına çıxdı və acgözlüklə təmiz hava uddu. Nəzərini uzağa – bol yaşıllıqla örtülü olan təpələr silsiləsinə saldı. Əsən külək arpa, yulaf, buğda və çovdar sahələrini tərpətdi. Martin okeanın ortasında salda üzən, susuzluqdan yanan, hər tərəfdən içməli olmayan su ilə əhatələnmiş adamı təsəvvür etdi.

12

Burda da həmin vəziyyət idi.

Martin bahar günəşinin solğun şüaları altında titrəyərək büzüşdü. O bacardığı qədər bu vadidən uzaqda olmaq is-təyərdi… Bu vaxt onun diqqətini sağdan – kəndin əks tərəfindən gələn qışqırıq çəkdi. Açıq qapının qabağında qaraya bürünmüş bir fiqur dururdu. Martin bir anlığa qorxdu, bu fiquru ölümün özü sandı. Lakin fiqur əlini tərpədərək yaratdığı obrazı dağıtdı. Bu, kiçik dəstənin sonuncu üzvü, Kelt abbatlığının İrlandiyadakı baş keşişi abbat Orren idi. Kənd kilsəsinin girişində durmuşdu.

– Gəlin, buna baxın! – abbat qışqırdı.

Martin ona tərəf tələsdi.

Gənc müstəntiq dəmirçixanaya qayıtmaq istəmirdi. Oğlanı fransız qəssabının ixtiyarına buraxmışdı. Kənddən keçəndə Martin pilləkənləri qalxdı və katolik rahibinə qoşuldu.

– Nə məsələdir, abbat Orren?

Rahib dönərək, kilsənin içərisinə doğru irəlilədi.

– Bu, əsl kafirlikdir! – irland abbat dedi. – Baxın görün, bu insanlar müqəddəs yeri necə təhqir ediblər! Təəccüblü deyil ki, onlar hamısı Allahın bəlasına düçar olublar!

Martin abbatın ardınca tələsdi. Əyninə böyük olan isti plaşında skelet kimi arıq rahib xəyalətə bənzəyirdi. Yalnız o, İrlandiya sahilindəki ölü adaya ayaq basmış və oradakı viranlığın şahidi olmuşdu.

– Müqəddəs ata, siz axtardığınızı tapdınız? – Martin maraqlandı. Cavab vermək yerinə rahib kilsə zalının içinə doğru irəlilədi. Martinin onun ardınca getməkdən başqa yolu yox idi.

Onun daxilində qəmgin qaranlıq hökm sürürdü. Torpaq döşəməni saman qatı örtürdü. Skamyalar yox idi, sıx çatıların arxasında alçaq dam görünürdü. Yeganə işıq uzaqdakı ensiz, hündür pəncərələrdən mehrabın – sadə daş lövhənin üstünə dü-13

şürdü. Ehtimal ki, çılpaq daşı əvvəllər mehrab parçası örtürdü, lakin indi o dağıılıb ətrafa atılmışdı. Görünür bunu axtarış aparan rahib etmişdi.

Mehraba yaxınlaşan abbat Orren əsən əli ilə iri daş parçasını göstərdi. O qəzəbindən əsirdi.

– Bu əsl kafirlikdir! – o təkrarladı, – Allahın evində bütpərəst simvollarından naxış çəkmək!

Martin yaxın gəldi və mehrabın qarşısında diz çökdü.

Lövhənin üzündə çox güman ki, bütpərəstlərə aid yayılan şüalar ilə günəş diskləri və dolaşıq spirallar, dairələr və qəribə

naxışlar əks olunmuşdu.

– Niyə möminlər belə bir günah işləyiblər?

– Mən fikirləşmirəm ki, Hayqlen sakinlərinin əməlidir, –

Martin etiraz etdi.

O, əlini mehrabın üstü ilə apardı. Onun barmaqları ya-rısilinmiş şəkillərin qədimliyini hiss etdi. Şübhəsiz onlar çox qədim idilər. Martin arabaçının bu yerlərin lənətlənmiş, qədim keltlər üçün isə müqəddəs olduğu və onların nəhəng daşlarını əvvəlkitək təpələrin başındakı dumanlı meşələrdə tapmağın mümkünlüyü haqqında dediyi sözləri xatırladı. Martin qamətini düzəltdi. Görünür, bu daşlardan birini Hayqlenə gətirib, kilsənin mehrab daşına çeviriblər.

– Əgər bu kənd sakinlərinin işi deyilsə, bəs bunu kim edib? – abbat soruşdu.

O, mehrabın arxasındakı daşa yaxınlaşıb əli ilə onun üzərindəki böyük şəkli göstərdi. Xaçla dörd yerə ayrılmış dairəni təsvir edirdi.

Martin buna bənzər rəsimləri qədim başdaşılarda və xarabalıqlarda əvvəllər də görmüşdü. Kelt kahinləri bu şəkilləri müqəddəs sayırdılar.

– Bütpərəst xaçı, – Martin mızıldandı.

14

– Bunun eynisini biz həmin adada tapdıq. Bütün qapıların üzərində qeyd olunmuşdu.

– Bəs bunun mənası nədir?

Abbat boynunda asılan gümüş xaça toxundu.

– Hər şey kralın qorxduğu kimi oldu. İrlandiyada qayna-şan, müqəddəs Patrik tərəfindən adadan qovulan ilanlar bizim sahillərə keçiblər.

Martin başa düşdü ki, rahib gerçək meşə ilanlarını yox, ilanabənzər – druidləri, qədim keltlərin başçılarına bənzər əyilmiş əsa gəzdirən, bütpərəst kahinləri nəzərdə tuturdu.

Müqəddəs Patrik bütpərəstləri imana gətirdi və ya İrlandiyadan qovdu.

Bu, altı əsr əvvəl baş vermişdi.

Martin dönərək kilsənin açıq qapısından ölü kəndə baxdı.

Onun beynində Jirarın sözləri canlandı: “Oğlan dolu mədə ilə

aclıqdan tələf olub”.

Bunda heç bir məna yox idi.

– Bütün bunları yandırmaq lazımdır, – abbat arxada donquldandı. – Torpağı isə günəş yandırar.

Martin sakitcə başını tərpətdi. Ancaq onun içində həyəcan artırdı. Burda yaradılmış hər şeyi alov yox edə bilərdi? O

bu suala cavab tapa bilmirdi, ancaq bir şeydən əmin idi: Sona hələ çox var.

15

Müasir zaman

8 oktyabr, 23:55

Vatikan

Marko Covanni ata qaranlıq daşlıq meşədə gizlənirdi.

Müqəddəs Pyotr kilsəsinin tavanını saxlayan ağır mərmər sütunlar döşəməni ayrı-ayrı kapellalara, zallara, taxçalara bö-lürdü. Müqəddəs məkanı böyük ustadların əl işləri bəzəyirdi: Mikelancelonun “İsanın yasını tutmaq”, Bernininin “Müqəddəs Pyotr taxtda” adlı tunc heykəli.

Marko bilirdi ki, bu daşlıq meşədə tək deyil. Hardasa buralarda, təxminən kilsənin dərinliyində uyğun məqam gözləyən ovçu gizlənib.

Üç saat əvvəl Covanni ata Romanın Qriqoryan Universitetində təhsil alarkən keçmiş rəhbəri və həmçinin kilsə xadimi olan həmkarı – arxeoloqdan məktub almışdı. O adam Markonu gecəyarısı burada görüşməyə dəvət edirdi.

Lakin məlum oldu ki, bu, tələ imiş.

Marko sütuna söykənib qanaxmanı bir-təhər saxlamağa çalışaraq sağ əli ilə sol böyrünü sıxırdı. Yumşaq toxumalar qa-bırğalaracan kəsilmişdi. Qaynar, yapışqan maye barmaqlarının arasından axırdı. Keşiş sol əlində ona çox lazım olan sübutu – ölçücə pul kisəsindən böyük olmayan qədim dəri kisəciyi tuturdu. O, bu kisəciyi elə sıxırdı ki, sanki bütün həyatı ondan asılı idi.

Marko ehtiyatla sütunun arxasından nefi nəzərdən keçirmək üçün azca yan tərəfə çəkildi və qanaxma gücləndi.

Ağır damcılar mərmər döşəməyə töküldü. Gözləmək olmazdı, yoxsa, o, daha da zəifləyəcəkdi. Ürəyində dua oxuyub sütun-16

dan aralandı və papanın mehrabına doğru qaçdı. Hər uğultulu addım böyründə kəskin ağrı ilə nəticələnirdi. Bu yara bıçaq yarası deyildi. Markonun böyrünü dələn ox taxta skamyanın söykənəcəyinə batmışdı. O qısa, qalın, qara idi və arbaletdən atılmışdı. Sütunun arxasında gizlənərkən Covanni ata oxu diqqətlə öyrənmişdi. Onun sonunda qaranlıqda alovlu gözə bənzəyən qırmızı işıqlı diod parlayırdı.

Nə etməli olduğunu bilməyən Marko sadəcə əyilərək qaçırdı. O, böyük ehtimalla öləcəyini başa düşürdü, lakin öyrəndiyi sirr onun həyatından daha vacib idi. Lap az döz-mək, uzaq çıxışa çatmaq, növbətçi olan isveçrəli qvardiyaçılardan birini tapıb xəbəri Papaya çatdırmaq lazım idi.

Marko ağrıya və dəhşətə fikir vermədən qaçırdı.

Papanın mehrabı tam qarşıda idi. Onun üzərində burulmuş sütunlarda Bernininin əl işi olan tunc taxt-rəvan quraşdırılmışdı. Köndələn nefə 1 düşməyə çalışan Marko bir qədər sola keçdi. O, VII Aleksandrın əzəmətli heykəlini və

altındakı gizli qapını gördü.

Bu qapı Santa-Marta meydanına açılır.

Əgər…

Qarnına dəyən zərbə Markonu son ümidindən məhrum etdi. O, geriyə atılıb baxışını yerə dikdi. Bu zərbə yumruqla endirilməmişdi. Köynəkdən ucu plastmas lələkli qısa polad mil sallanırdı. Ağrı növbəti nəfəslə içəriyə yayıldı. Bu ox da birincisi kimi alovlu gözlə işıqlanırdı. Diod oxun özəyindəki dördbucaqlı qalın yerdə yerləşirdi.

Marko qətiyyətsiz addımlarla geri hərəkət etdi…

Qapının yanında tərpənən kölgə İsveçrə qvardiyaçılarının ala-bəzək mundirində olan fiqur idi. Əlbəttə ki, bu maska-1 Kilsə arxitekturasında apsidaya dik və ya parallel şəkildə olan, bir-birindən sütun və ya lise mimarisinde apsise dik yada paralel olarak yer alan ve birbirlerinden sütun yada paye dizileriyle ayrılan uzunlamasına mekanlara verilen ad.

17

lanma idi. Qatil arbaleti aşağı salaraq, gizlənib qurbanını izlədiyi yerdən – qapı oyuğundan çıxdı.

Marko mehraba tərəf çəkilərək geriyə − nefin dərinliyinə

qaçmağa hazırlaşdı. Sonra o, İsveçrə qvardiyaçısı mundirində

daha bir adam gördü. İkinci qatil skamyaya tərəf əyilərək, ağaca batmış oxu çıxartdı.

Gördüyü dəhşətdən Marko qarnındakı ağrını unutdu. O

sağa – digər köndələn nefə tərəf döndü. Lakin gördü ki, burda da onu qabaqlayıblar. Qaranlıq yerdə yerləşən tövbə hüc-rəsindən əlində arbalet üçüncü fiqur çıxdı.

Covanni tələyə düşdüyünü anladı.

Kilsə xaç formasında idi, üç ucu qatillərlə tutulmuşdu.

Qaçmağa yalnız bir tərəf qalırdı – xaçın yuxarısı, apsida .

Lakin bu, dalan idi.

Bununla belə Marko apsidaya tələsdi.

İrəlidə müqəddəslərin və mələklərin fiqurları ilə

bəzənmiş, içində Müqəddəs Pyotr kafedrası saxlanılan böyük zərli tikili – Müqəddəs Pyotr mehrabı ucalırdı. Onun üzərində

isə Müqəddəs Ruhun göyərçin görkəmində təsviri çəkilən ağappaq oval pəncərə vardı.

Lakin orada da heç bir ümid yox idi.

Arxasını pəncərəyə çevirən Marko ətrafa göz gəzdirdi.

Ondan solda papa VIII Urbanın sərdabəsi ucalırdı.

Bütün insanların qaçılmaz aqibətindən və yəqin ki, Markonun özünün də axırından xəbər verən Ölümün skelet formalı heykəli mərmər sarkofaqı bəzəyirdi.

− Lilium et rosa, − Marko pıçıldadı.

Zanbaq və qızılgül.

Uzaq keçmişdə, on ikinci əsrdə sağlığında ikən övliyalar sırasına keçirilən Malaxiya adlı bir irland keşişi öncəgörmə

görmüşdü. Onun dövründən ta dünyanın sonunadək olan bü-18

tün papalar ona görünmüşdü. Öncəgörməyə əsasən, cəmi yüz iyirmi papa olmalıdır. Malaxiya onların hər birini qısa, müəmmalı ibarə ilə təsvir etmişdi. Məsələn, Malaxiyanın ölümündən beş yüz il sonra dünyaya gələn VIII Urban “zan-baq və qızılgül” sözləri ilə tərif edilmişdi. Bütün başqa eh-kamlar kimi bu xüsusiyyət də düzgün idi. Papa VIII Urban gerbində

al zanbaq olan Florensiyada dünyaya gəlmişdi.

Lakin ən qorxulusu bu idi ki, indiki papa müqəddəs Malaxiyanın siyahısında sonuncudan bir qabaqkıdır. Ehkama əsasən, katolik kilsəsinin növbəti başçısı dünyanın sonunu görəcək.

Əvvəllər Marko belə fantaziyalara əhəmiyyət vermirdi.

Lakin indi, onun barmaqları bapbalaca dəri kisəciyi bərk sı-xanda o, insanlığın həqiqətdə Armageddona nə qədər yaxın olduğunu fikirləşirdi.

Addım səsi eşidən Marko diksindi. Qatillərdən biri ona yaxınlaşırdı. Onun yalnız bir sonuncu hərəkətə vaxtı qalırdı.

O, bir saniyə də fikirləşmədi. Marko iz buraxmamaq üçün qanayan yarasını sıxıb yana çəkildi və qorumalı olduğu şeyi gizlətdi. Bundan sonra o, apsidanın mərkəzinə qayıtdı və qur-tulmağa ümid etməyərək diziüstə çöküb ölümünü gözlədi.

Addım səsləri mehraba yaxınlaşdı. İnsan fiquru göründü. Kişi dayandı və diqqətlə qaranlığa baxdı.

Bu, qatil deyildi. Marko bu insanı yaxşı tanıyırdı. Covanni gələn adamın diqqətini cəlb edərək zarıdı. O, təəccübdən dondu, sonra yaralıya tərəf tələsdi.

− Marko?

Ayağa qalxmağa taqəti olmayan Marko bir an ümid və

şübhə arasında qalaraq ona baxırdı. Lakin kişi üzündə təbii təlaş ona tərəf atıldı. Bu, Markonun keçmiş müəllimi gecəyarısı hazırkı görüşünü təyin edən adam idi.

19

− Monsinyor Verona… – Marko bütün şübhələrini unudaraq, bu adamın onu heç vaxt satmayacağına qəlbən ina-nıb çətinliklə dedi.

Marko əlini qaldıraraq boş ovcunu açdı. O biri əli əvvəlkitək qarnına batmış oxun lələkli ucundan yapışdı.

Yanıb-sönən işıq Markonun diqqətini aşağı çəkdi. Oxun ucundakı diodun qırmızı işığı onun gözü önündə yaşıla çevrildi.

Yox…

Partlayış qan, tüstü və tökülmüş içalat izini mərmər döşəmədə qoyaraq Markonu kənara atdı. Covanni ata qar-nında açılan deşiklə yanıüstə mehrabın dibinə düşdü. Süzülən gözləri ucalan zərli abidədə qaldı. Sönən hafizəsində bir ad üzə

çıxdı.

Petrus Romanus.

Romalı Pyotr.

Bu ad müqəddəs Malaxiyanın peyğəmbərlik siyahısında sonuncu idi. Hazırkı katolik kilsəsinin başçısını əvəz edib, yer üzündə sonuncu papa olacaq adamın adı idi.

Marko uğursuzluğa düçar olduğundan belə nəticənin qarşısını almaq mümkün deyildi.

Markonun gözləri qarşısında hər şey qaraldı. O, eşitmə

qabiliyyətini itirdi. Onun danışmağa gücü qalmadı. O yanıüstə

düşərək apsidanın üzərindən papa Urbanın sərdabəsinə, qə-birdən çıxan bürünc skeletə baxırdı. Covanni atanın çox qoruduğu bapbalaca kisəcik skeletin sümüklü barmağından asılmışdı. Marko dəridə yandırılmış qədim simvolu təsəvvür etdi.

Onun içində dünya üçün yeganə ümid var idi. Son nə-fəsində Marko bunun kifayət olması üçün dua etdi.

20

Birinci hissə

Spiral və xaç

Çərşənbə axşamı,

9 may

Təcili nəşr üçün

“VİATUS” ƏRZAQ ÇATIŞMAZLIĞI PROBLEMİNİN

HƏLLİ ÜÇÜN İSTİQAMƏT ALIR

Oslo, Norveç (“İşgüzar xəbərlər”). “VİATUS İnternational”, dünya bazarında qabaqcıl neft-kimya kompaniyası, bu gün yeni şöbənin yaradılması haqqında məlumat verdi. Bu kompaniya dənli bitkilər sahəsində biogenetik tədqiqatlarla məşğul olacaq.

“Yeni şöbənin vəzifəsi kənd təsərrüfatı məhsuldarlığının kəskin surətdə artmasına kömək edən texnologiyaların hazırlanmasından ibarət olacaq və dünyanın ərzaq və

yanacağa artan ehtiyacını ödəməyə imkan verəcək, − deyə

“VİATUS International” kompaniyasının prezidenti İvar Karlsen elan etdi. – Dənli bitkilərin biogenetik tədqiqatlar şöbəsini təşkil edərək biz “Manhetten layihəsi”nin kənd təsərrüfatı ekvivalentini yaradıb, bu təhlükə ilə mübarizəyə

bütün gücü-müzü sərf etməyə hazırlaşırıq. Heç bir uğursuzluqdan söhbət gedə bilməz – bunda bizim kompaniya kimi bütün dünya da maraqlıdır.”

Son illər kompaniya tərəfindən patentləşdirilmiş hib-ridləşmənin və transgenli texnologiyaların yeni üsulları dənlilərin, qarğıdalı və düyü məhsuldarlığının otuz beş faiz 21

artmasına imkan vermişdir. Karlsenin sözlərinə görə, “VİATUS” yaxın beş ildə bu göstəricilərin iki dəfə artacağını gözləyir.

Buenos-Ayresdə keçirilən ərzaq problemləri üzrə bu-günkü konfransdakı nitqində Karlsen bu yeni şöbənin yaranması zərurətini izah etdi. Ümumdünya səhiyyə təşkilatını məlumatlarına əsaslanaraq, Karlsen xatırlatdı ki, dünyanın üçdə biri üçün aclıq təhlükəsi var. “Biz qlobal ərzaq böhranı qarşısındayıq, – o, dedi. – Aclıq çəkənlərin çoxu üçüncü dünya ölkələrində yaşayır. Aclıq iğtişaşları onsuzda qeyri-stabil olan regionlarda vəziyyəti daha da gərginləşdirərək bütün Yer kü-rəsinə yayılır.

Karlsen etiraf edirdi ki, ərzaq çatışmazlığı problemi yeni minillikdə içməli su və enerji ehtiyatlarını qabaqlayaraq birinci yerə çıxır: “Yeni biotexnologiyalar hesabına ərzaq məhsullarının istehsalını qlobal təhlükəsizlik, həmçinin sırf hu-manitar nöqteyi-nəzərdən xeyli artırmaq israrla vacibdir.”

Kənd təsərrüfatı yeniliklərində aparıcı rol: “Fortune” jur-nalının “yüz böyük şirkət” siyahısına daxil olan “VİATUS international” şirkətinin Osloda mənzil qərargahı var. 1802-ci ildə yaranmış kompaniya öz məhsullarını həyatın keyfiyyətini və davamlılığını tədqiqatlar və innovasiyalar sayəsində artıraraq dünyanın yüz səksən ölkəsinə çatdırır. Onun səhmləri Nyu-York Fond Birjasında “Vİ” simvolu altında satılır.

“VİATUS” adı latınca iki sözdən: “Via” – yol. və “vita” – həyat sözlərindən yaranmışdır.

22

1

9 oktyabr, saat 04:55

Mali, Qərbi Afrika

Ceyson Qormeni atışma səsi oyatdı. O, ölü kimi yatmışdı və ona bircə an lazım oldu ki, harda olduğunu xatırlasın. Yu-xuda görürdü ki, atasının Nyu-York ştatının kənar hissəsində

yerləşən bağ evindədir və göldə çimir. Lakin, çarpayısını ba-rama kimi bürüyən ağcaqanadlara qarşı tor və səhranın sübh soyuğu onu gerçəkliyə tez qaytardı.

Bu, eləcə də qışqırıqlar.

Dəlicəsinə çırpınan ürəklə, Ceyson nazik yorğanı ayağı ilə

üstündən atdı və toru çəkdi. Qırmızı Xaç çadırının içərisində

zülmət hökm sürürdü, lakin brezentdən titrəyən tünd qırmızı işıltılar görünürdü. Bunlar qaçqın düşərgəsinin şərqində yanğının başladığından xəbər verirdi. Hardasa yaxınlıqda ye-nə

nəsə alışdı və alov dilləri çadırın dörd tərəfini bürüdü.

“Aman Allah!” …

Təlaşa baxmayaraq, Ceyson nə baş verdiyini o saat anladı.

Afrikaya yola düşməzdən əvvəl onu ətraflı təlimat-landırmışdılar. Bütün keçən il boyu tuareqlərin üsyançı dəstələri qaçqın düşərgəsinə hücum edirdilər, ilk növbədə ər-zaq ələ keçirmək üçün. Mali Respublikasının paytaxtında iğtişaşlar səngimirdi, düyünün və qarğıdalının qiyməti üç qat artmışdı.

Şimal rayonlarında ərzaq yeni qızıla çevrilmişdi. Üç milyon insanı aclıq gözləyirdi.

23

Məhz buna görə də Ceyson bura gəlmişdi.

Onun atası eksperimental fermanın qurulmasına dəstək göstərirdi. Hansı ki, düşərgədən şimalda altmış akrlıq sahəni əhatə edirdi. Əsas maliyyələşməni “VİATUS” korporasiyası həyata keçirirdi. İşlərə Kornell Universitetindən bioloqlar və

genetiklər nəzarət edirdi. Burada xüsusən bu cür günəşdən yanmış və quraqlıq yerlər üçün genetik şəkli dəyişmiş yeni qarğıdalı növlərinin yetişdirilməsi sınaqları keçirilirdi. İlk tarladan məhsul yalnız keçən həftə yığılmışdı; qarğıdalı adi halda lazım olan suvarmanın üçdə biri qədər su ilə yetişmişdi.

Deyəsən, bu kiminsə heç xoşuna gəlmirdi.

Ceyson ayaqyalın çadırdan çıxdı. O, dünən gecə

çarpayıya uzandığı şortda və geniş köynəkdə idi. Sübh çağı ala-qaranlıqda işıq mənbəyi yalnız yanğınların alovu idi.

Güman ki, generatorlar sıradan çıxmışdı.

Zülmətdə uğultulu avtomat güllələri və qışqırıqların əks-sədası yayılırdı. Hər tərəfdə aydın seçilməyən kölgələr vur-nuxurdu: Dəhşətə düşmüş qaçqınlar canlarını qaçmaqla qurtarmaq istəyirdilər. Lakin bu hərəkət qarışıq idi; insan axını gah bu, gah da digər tərəfə yönəlirdi. Hər tərəfdən tüfəng atəşləri və pulemyotların şaqqıltısı gəlirdi və heç kim hara qaçacağını bilmirdi.