Kitobni o'qish: «Savaş Sanatı»

1.BÖLÜM
PLANLAMA

Sun Tzu der ki:

1.Savaş sanatı devlet için hayati öneme sahiptir.

2.Savaş bir ölüm kalım meselesi, güvende bulunma veya yok olma yoludur. Bu nedenle her ne olursa olsun, ihmal edilemeyecek ve üzerinde çalışılması gereken bir inceleme konusudur.

3.Savaş sanatı, savaş alanındaki koşulların saptanmasında mutlaka göz önüne alınması gereken değişmez beş önemli faktörün etkisi altındadır.

4.Bunlar: (1) Uyum. (2) Gök. (3) Yer. (4) Komutan. (5) Yöntem ve Disiplin.

5.6. Uyum; savaşçıların komutanlarıyla tam bir uyum içinde hareket etmesi, aynı görüşleri paylaşması demektir. Böylece savaşçılar, hiçbir tehlikeden korkmadan, hayatları pahasına komutanlarının peşinden gider.

7. Gök; gece ve gündüzü, soğuk ve sıcağı, zamanı ve mevsimleri ifade eder.

8. Yer; uzun ve kısa mesafeleri, tehlikeyi ve güvenliği, açık arazileri ve dar geçitleri, ölüm ve kalım ihtimallerini içerir.

9. Komutan; bilgelik, dürüstlük, insancıllık, cesaret ve disiplini temsil eder.

10. Yöntem ve disiplin; orduyu uygun ve düzenli bir şekilde alt sınıflara ayırma, subayların rütbelerine göre sınıflandırılması, orduya ulaştırılacak olan erzak ve malzemeler için kullanılan ikmal yollarının bakımı ve askerî harcamaların denetlenmesi anlamına gelir.

11. Her komutan bu beş faktörü çok iyi bilmelidir; bunları bilen komutan galip gelecek, bilmeyen ise başarısız olacaktır.

12. Onun için askerî koşullar planlanmak istendiğinde bu faktörler bir kıyaslamanın temeli hâline getirilmelidir. Bu, aşağıdaki şekilde olmalıdır:

13. (1) İki komutandan hangisi kendi ordusunun bireylerine Uyum faktörünü daha iyi aşılamıştır? (2) İki komutandan hangisi daha yeteneklidir? (3) Hangi taraf iklim ve arazisi yapısı yönünden daha avantajlıdır? (4) Hangi tarafta disiplin daha sıkı uygulanmaktadır? (5) Hangi ordu daha güçlüdür? (6) Hangi taraftaki subaylar ve erler daha eğitimlidir? (7) Hangi orduda hem ödüllendirme hem de cezalandırma sistemi en iyi biçimde uygulanmaktadır?

14. Bu yedi değerlendirmeyi göz önünde bulundurarak zafer veya yenilgiyi önceden bilebilirim.

15. Tavsiyelerime kulak verip bu bilgilerden yola çıkarak harekete geçen komutan zafere ulaşacaktır; tam da böyle biri komutada kalsın! Tavsiyelerime kulak asmayan ve bu doğrultuda harekete geçmeyen komutan bozguna uğrayacaktır; böyleleri ise komutadan derhâl alınsın!

16. Verdiğim tavsiyeler doğrultusunda savaş planı yaparken karşınıza çıkan fırsatlardan da yararlanmasını bilin.

17. Kişi, duruma göre hareket etmeli ve koşullar elverişli olduğunda planı değiştirerek avantajı ele geçirebilmelidir.

18. Tüm savaşlar aldatmaca üzerine kuruludur.

19. Bundan dolayı, saldırıya hazırken hazır değilmiş gibi gözükmeli; güçlerimizi kullanırken güçsüz gibi durmalı; düşmana yakınken uzağında, uzakken yakınında olduğumuzu düşündürmeliyiz.

20. Karşındaki düşmanı kandırmak için ona yem at, kargaşa içindeymiş gibi görün ve onu yok et.

21. Eğer düşman her bir cephesini güvende tutuyorsa onun saldırısı için hazır ol. Eğer senden çok daha büyük bir güce sahip ise ondan uzakta dur.

22. Eğer düşmanının asabi mizaçlı olduğunu sezdiysen, onu tahrik edip kışkırtmaya çalış. Kibri ortaya çıktığında ise zayıf gibi davran ve seni küçük görmesini sağla.

23. Eğer düşman kendini rahat hissediyorsa ona rahat verme. Eğer güçleri birleşmişse onları böl, ayırmaya çalış.

24. Hazır olmadığı anda saldır, hiç ummadığı bir anda karşısına çık.

25. Zafer kazanmaya yönelik olan bu askerî taktiklerin önceden anlaşılmaması için tedbir al.

26. Zafer kazanan bir komutan, savaş öncesi pek çok şeyi düşünen ve hesap yapandır. Savaş kaybeden bir komutan ise savaş öncesi yeterince plan yapmamıştır. Birden fazla seçeneği düşünebilmek zaferi getirir, seçeneksizlik ise yenilgi almak anlamına gelir. Bu noktaya dikkatli bakarak kimin kazanabileceğini veya kaybedebileceğini tahmin edebilirim.

2. BÖLÜM
SAVAŞI SÜRDÜRME

Sun Tzu der ki:

1. Askerî faaliyetler için bin adet hafif zırhlı, bir o kadar ağır zırhlı savaş arabası, yüz bin zırhlı asker, savaşçıların yüzlerce kilometre ötedeki savaş alanına taşıyacakları erzak, cephe ve cephe gerisindeki harcamalar, konukların ve müttefiklerin ağırlanması için gereksinimler, zırhların ve savaş arabalarının bakımı için kullanılan cila, tutkal gibi malzemeler de göz önünde bulundurulduğunda yüz bin kişilik bir ordu için günlük maliyet yaklaşık otuz kilogram gümüş civarında olacaktır.

2. Gerçek bir mücadeleye girdiğinizde, eğer zaferin kazanılması gecikecek olursa savaşçıların silahları körelecek ve savaşma şevkleri kırılacaktır. Eğer bölgedeki ana hedefi kuşatırsanız gücünüz hızla tükenecektir.

3. Eğer askerî harekât uzun sürerse devletin kaynakları tükenecektir.

4. Silahlarınız köreldiğinde, askerlerinizin şevki kırıldığında, gücünüz ve kaynaklarınız tükendiğinde, mücadele ettiğiniz düşmanlarınız şanslarını yeniden deneyecek ve size karşı tekrar taarruza geçeceklerdir. Bu durumda, ne kadar akıllı olunursa olunsun, hiç kimse ortaya çıkacak sonuçları önleyemeyecektir.

5. Dolayısıyla savaş sırasında ahmakça bir acelecilik görülmüş olsa da savaşı uzatmanın da akıllıca bir yanı yoktur.

6. Uzun süren savaşlardan kazançlı çıkmış bir ülke görülmemiştir.

7. Yalnızca savaşın vereceği zararları en iyi bilen kişi savaşı kazançlı bir şekilde sürdürme ve zaferle sonuçlandırma yolunu bulabilir.

8. Yetenekli bir asker bile ne ikinci bir orduyu toplayabilir ne de ikmal arabalarını iki katından fazla yükleyebilir.

9. Ülkendeki savaş malzemelerini yanına al; fakat düşmanı da yağmala. Orduyu yeterince beslemenin yolu bu olacaktır.

10. Orduyu düşman arazisinde savaşırken uzaktan beslemek, doğrudan devlet hazinesinin boşalmasına neden olur. Orduyu uzaktan korumaya çalışmak ise halkın sefalete sürüklenmesine yol açar.

11. Diğer yandan, ordunun yakında olması fiyatların yükselmesine neden olur; yüksek fiyatlar ise halkın parasının hızla azalmasına yol açar.

12. Varlıkları azaldığında köylüler ağır vergilere maruz kalacaklardır.

13. 14. Bu varlık kaybı ve tükenen mukavemet, halkın elinde avucunda bir şey kalmamasına ve gelirinin üçte ikisini yitirmesine neden olur. Bununla birlikte kırık arabalar, zayıf düşmüş atlar, göğüs zırhları ve miğferler, yaylar ve oklar, mızraklar ve kalkanlar, koruyucu giysiler, ağır yük arabaları ve bunları çeken öküzler için devlet giderleri toplam gelirin onda dördü kadardır.

15. Bu yüzden akıllı bir komutan giderlerini ve erzakını düşmandan sağlar. Düşmandan alınacak bir araba dolusu malzeme komutanın kendi ülkesinden çıkacak yirmi araba malzemeye; düşmandan yağmalanacak bir çuval hayvan yemi kendi ülkesinden getirilecek yirmi çuvala denk gelir.

16. Artık düşmanı öldürmek için askerlerin öfkelendirilmesi ve ganimet vererek ödüllendirilmeleri düşmanı yenmek için avantaj sağlayabilir.

17. Savaş sırasında on veya daha fazla savaş arabası ele geçirildiğinde, ilk ele geçirenleri ödüllendirin. Arabanın üstündeki düşman bayrağını kendinizinkiyle değiştirin ve bu arabayı kendi safınıza ekleyin. Tutsak alınan askerlere ise iyi davranın.

18. Buna, tutsak alınan düşmanı kullanarak gücünü artırma denir.

19. Savaştaki amacınız uzun süreli seferler değil, zafer kazanmak olsun.

20. Böylece, bilinmelidir ki, savaşmasını bilen bir ordu komutanı halkının kaderini belirler, yani ülkesinin güvende veya tehlikede yaşamasına zemin hazırlar.

3. BÖLÜM
SALDIRI STRATEJİLERİ

Sun Tzu der ki:

1. Savaş sanatında tercih edilen yöntem, düşman ülkesini parçalamaktan ziyade tümüyle ele geçirmektir. Yakıp yıkmak hiç de iyi bir düşünce değildir. Bu nedenle, bütün bir orduyu, bir alayı, bir taburu tamamen ele geçirmek, onu yok etmekten iyidir.

2. Bu ilkeden hareketle, bütün savaşlarda çarpışmanın ve zapt etmenin mükemmel bir yol olmadığı, mükemmelliğin, çarpışmadan düşmanın gücünü kırmakta olduğu bilinmelidir.

3. Komutan olmanın en üst meziyeti, düşmanın planını çözüp engellemek; ikinci en iyi meziyet, düşman kuvvetlerinin birleşmesini önlemek; bir diğeri, düşman kuvvetlerine saldırmaktır. En kötü hareket tarzı ise surla çevrili şehirleri kuşatmaktır.

4. Surlarla korunan düşman yerleşimlerini kuşatmaktan mümkün olduğunca kaçınmak bir kuraldır. Büyük kalkanların, taşınabilir siperlerin ve çeşitli savaş araçlarının hazırlanması tam üç ay sürecek ve bununla da bitmeyip toprak setlerle surlara yığınak yapılması da bir üç ayı daha alacaktır.

5. Öfkesini kontrol etmeyi bilmeyen bir komutan, ordusunu bir karınca sürüsü gibi saldırıya geçirir ve henüz savaşın başında, düşman bölge daha zapt edilmeye çalışılırken, adamlarının üçte biri katledilir. Dolayısıyla böyle bir kuşatmanın feci sonuçları olur.

6. Bu nedenle akıllı, tecrübeli bir lider düşman kuvvetleriyle savaşmadan onlara boyun eğdirmesini ve bölgeyi kuşatmadan ele geçirmesini bilir, savaş alanında uzun süre savaşmadan düşman krallığını yıkar.

7. Dolayısıyla komutan kendi askerlerini hem korumayı başarmış olur hem de imparatorluk tahtına göz dikebilir ve böylece ordudan kayıp bile vermeden zaferini tamamlar. İşte bu, bir stratejik saldırı yöntemidir.

8. Bir savaş kuralı daha: Eğer askerlerinizin sayısı düşman kuvvetlerinin karşısında ona bir ise onları kuşat; beşe bir ise onlara saldır; ikiye bir ise ordunu iki gruba ayır.

9. Eğer düşman karşısında sayılarımız eşit ise hâlâ taarruza geçebiliriz; eğer sayıca gücümüz az ise düşman kuvvetlerinden uzak durabiliriz; eğer karşımızdaki ordunun yarısından az isek kaçabiliriz.

10. Her ne kadar küçük bir kuvvet inatla bir direniş yapabilirse de sonunda daha büyük bir güç tarafından ele geçirilecektir.

11. Komutan bir devletin kalesidir; eğer kale tüm noktalarda sağlamsa devlet güçlü, eğer kusurluysa devlet de zayıf olacaktır.

12. Bir komutanı ordusunu üç şekilde felakete sürükleyebilir:

13. (1) Ordunun itaat edip etmeyeceğinden emin olmadan ilerleme veya geri çekilme emri vermek. Buna, orduyu topallaştırma denir.

14. (2) Ordu koşullarından habersiz olarak onu krallığı yönettiği tarzda idare etmesi. Bu, askerlerin kafasının karışmasına neden olur.

15. (3) Zor koşullara uyum sağlama ilkesini ve ordu kademelerinde liyakat usulünü göz ardı ederek subay seçimi. Bu, askerin güvenini sarsar.

16. Ordu güvensiz göründüğünde ve huzursuz olduğunda diğer küçük prenslikler bu durumdan istifade ederek kargaşa çıkaracaklardır. Bu durum da ordu içinde anarşiye neden olacak ve zafer kazanılmasını imkânsızlaştıracaktır.

17. Böylelikle, zafer için beş ana koşul vardır: (1) Zafere ancak ne zaman savaşılıp ne zaman savaşılmayacağını bilen ulaşır. (2) Elindeki hem zayıf hem de güçlü kuvveti nasıl yöneteceğini bilen ulaşır. (3) Ordusunda bulunan her seviyedeki kişiyi aynı ruhla bir arada tutabilen ulaşır. (4) Düşmanın en zayıf anını yakalamak için dikkatli bir şekilde hazırlık yapan ulaşır. (5) Zafere sivil yönetim tarafından müdahale edilmeyen, tam yetki verilmiş tecrübeli bir komutan ulaşır.

18. Sonuç olarak; eğer düşmanınızı ve kendinizi iyi tanıyorsanız girdiğiniz yüz savaşın yüzünü de kazanırsınız diyebiliriz. Kendinizi bilip düşmanı bilmiyorsanız, kazanılan her zafere karşın bir de yenilgiyle tanışabilirsiniz. Eğer hem kendinizi hem de düşmanınızı tanımıyorsanız, girişeceğiniz her savaştan yenilgi ile çıkmanız kaçınılmaz olacaktır.