Min bir gecə

«Min bir gecə» nağılları şifahi xalq ədəbiyyatının ən monumental abidələrindəndir. Bu nağıllar xalqın «şirin xəyalların cazibəsinə» uymaq arzularının, Şərq xalqlarının – ərəblərin, farsların, hindlilərin təmtəraqlı təxəyyül coşqunluğunun sərbəst söz oyunu ilə son dərəcədə mükəmməl ifadəsidir.

Sözlərdən toxunan bu abidə çox qədimdən yaranmışdır, onun rəngarəng ipək sapları dünyaya uzanaraq öz əsrarəngiz söz xalısını bütün Yer kürəsinin üzərinə sərmişdir.

Sonra da Şəhrizad padşaha dedi: «Padşah sağ olsun, amma iki vəzirlə Ənis əl-Calisin nağılı tacirlə uşaqlarının hekayətindən təəccüblü deyildir».

Onda Şəhriyar soruşdu: «Bəs həmin əhvalat necə olub?»

Şəhrizad əhvalatı danışmağa başlayıb dedi: «Padşah sağ olsun, belə rəvayət eləyirlər ki, qədim zamanlarda, köhnə əyyamda bir dövlətli tacir var idi. Onun Qənim ibn Əyyub adında bir oğlu var idi. Bu oğlan on dörd gecəlik ay kimi gözəl, şirindilli, həm də məhəbbət əsiri idi, bir qıza aşiq olmuşdu. Qənimin gözəllikdə tayı-bərabəri olmayan Fitnə adlı bir bacısı da var idi. Günlərin bir günü tacir rəhmətə getdi, çoxlu pulu, mal-dövləti uşaqlarına qaldı.

Şəhrizad bu yerdə səhərin açıldığını görüb nağılı yarımçıq qoydu.