Hajm 280 sahifalar
Մատեան Ողբերգութեան
Kitob haqida
Նարեկացու՝ մեզ հասած գրական ժառանգության կարեւորագուն ստեղծագործությունը «Մատյան ողբերգության» պոեմն է։ «Մատյան Ողբերգության» պոեմը հայ միջնադարյան գրականության մտքի ամենամեծ արգասիքն է, պատկանում է մարդկության ստեղծած գեղարվեստական մեծագույն արժեքների թվին։ Պոեմը ամփոփում է այն լավագույնը, ինչ ստեղծել է հայ քերթողական միտքը հնագույն ժամանակներից մինչեւ 10–րդ դարը։ Պոեմը բաղկացած է 95 գլխից։ Ժանրային առումով այն քնարական–հոգեւոր է։ Հայտնի չէ, թե քանի տարի է գրվել պոեմը, սակայն ավարտվել է մահվանից մեկ տարի առաջ՝ 1002 թվականին։Պոեմը հայտնի է «Նարեկ» անունով։ Տարբերվելով քնարական պոեմների մյուս հեղինակներից՝ Նարեկացին բոլորովին չի օգտագործել պատմողական սյուժեի տարրեր։ Բայց պոեմն էապես ունի իր սկիզբն ու վախճանը, ներքին գարգացման կուռ միասնությունն ու ամբողջականությունը։ Պոեմում խտացված են բանաստեղծի ողբերգական ապրումները, տարակույսները, թե ինքը կարո՞ղ է միանալ Աստծուն։ Նա տարակուսում է, որ կարող է հասնել իր իդեալին՝ Աստծուն, որովհետեւ գնալով աճում են իր մեղքերը։ Մինչդեռ Աստծուն հասնելու համար պետք է մարդու գործերի ու վարմունքների, հույզերի ու զգացմունքների աշխարհն իսպառ մաքուր լինի ամեն տեսակ թերություններից, ամեն տեսակ բացասական գծերից։ Կատարյալ մաքրության հասնելու համար մարդ պետք է ամենաանխնա կերպով խոստովանի ու դատապարտի իր վատ արարքները, մեղքերը։ Բանաստեղծն իրեն է վերագրում մեղքեր ու հանցանքներ, դատապարտում այն բոլոր բացասականը, ինչ դիտել է մարդկային կյանքում ու իրականության մեջ։
Janrlar va teglar
Izoh qoldiring
Եւ մեր շուրթերի բարձրեալին ուղղած աղաչողական հաշտարար խօսքի: Եւ այն, ինչ ասելն իսկ ահաւոր է, Գրում եմ այստեղ ես ի յիշատակ մեծ երախտիքիդ. Կարող ենք լինել մենք աստուած նոյնիսկ` շնորհներով ընտիր Եւ ստեղծողիդ հետ միանալ` Տէրունի մարմինդ ճաշակելով եւ խառնուելով կենաց լոյսիդ հետ, Մինչ ըստ Պօղոսի` չուներ հին օրէնքն այսպէս կատարեալ երջանիկ խոստում: Իսկ դու, փրկութի՜ւն, քաւիչ բոլորի, եկար հայրենի քո հարստութեամբ Եւ մեր յոյսն առ քեզ անկրճատելի` արիր յարատեւ կատարելապէս: Փա՜ռք քեզ Հօրդ հետ` ի գովք սուրբ Հոգուդ բարեբանութեան, Յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Չարչարանքներիդ գործիքը թող իմ տան դռան ճակատին դրոշմուի, Հաւատքն իմ յոյսի թող որ օրհնութեան