Faqat Litresda o'qing

Kitobni fayl sifatida yuklab bo'lmaydi, lekin bizning ilovamizda yoki veb-saytda onlayn o'qilishi mumkin.

Kitobni o'qish: «Чароўная скарбніца»

Людмила Рублевская, Геннадий Авласенко, Екатерина Хадасевич-Лисовая

Shrift:

Серыя заснавана ў 2023 годзе

Укладальнік і аўтар уступных артыкулаў – старшыня Саюза пісьменнікаў Беларусі А. М. Карлюкевіч

Па адной дарозе з дзецьмі…

Даволі часта, разглядаючы творчасць таго ці іншага пісьменніка, які піша для дзяцей, заўважаеш, што гэты аўтар – «дарослы» літаратар, які толькі час ад часу звяртаецца да юнага чытача. Яшчэ ў 1930-я гады класік савецкай і рускай літаратуры Самуіл Якаўлевіч Маршак пісаў у артыкуле «Ганарыцеся правам пісаць для дзяцей»: «Калі мы хочам, каб наша праца ішла шырока і буйна, патрэбна прыцягнуць да працы над дзіцячай кнігай і “дарослых” пісьменнікаў. Так званыя “дарослыя” пісьменнікі павінны пісаць не толькі для дарослых, але і для дзяцей. Дзіцячыя ж пісьменнікі не павінны пісаць для педагогаў і рэцэнзентаў, а для дзяцей таксама…» Пісаць для дзяцей, бо яны – галоўныя рэцэнзенты, а кнігі – іх галоўныя педагогі…

Узіраючыся ў сучасную беларускую дзіцячую літаратуру, часам думаеш пра тое, што яна ўсталявала настолькі шырокія межы, вылучыла гэтулькі мастацкіх вобразаў і ідэй, што па праве і заслугах выдаецца ў кнігах з яркімі малюнкамі, у добрым паліграфічным афармленні. І гэта адбываецца без усялякіх праграм і адрасных педагагічных заданняў і заказаў. Дарослыя, маючы мастацкі талент, імкнуцца ў размове з дзецьмі праз апавяданні і аповесці, вершы і казкі расказаць усё, што хвалюе іх саміх, перадаць увесь вопыт, які яны здабылі на працягу свайго жыцця. Зрабіць гэта часта няпроста. Дзеці задаюць шмат пытанняў. Сацыёлагі і вучоныя-педагогі падлічылі, што дзеці ў дашкольным узросце задаюць да ста пытанняў за адзін дзень! Адбіцца ад іх пытанняў агульнымі словамі, без спробы даць удумлівы і праўдзівы адказ, немагчыма. Бо дзеці – адкрытыя гэтаму свету, не абцяжараныя пэўнымі ўмоўнасцямі – намагаюцца дакапацца да ісціны. Няпроста яшчэ і таму, што расказваць ім пра ўсё трэба цікава, займальна, з разумнай доляй гумару, весела. Нават у тым выпадку, калі твае героі робяць не самыя добрыя ўчынкі… Дзеці – патрабавальныя чытачы. І калі ты ў нечым не дасведчаны, лепей прызнацца, нават на некаторы час згубіць аўтарытэт, каб пасля паўзы і пошуку дакладнага адказу, правільнага рашэння расказаць лепш, падрабязней, цікавей, дадаўшы цёплых і святочных мастацкіх фарбаў да адкрыцця нечага новага.

У Генадзя Аўласенкі, Людмілы Рублеўскай, Кацярыны Хадасевіч-Лісавой, чые творы мы прадстаўляем у гэтым выданні, ёсць і майстэрства, і тонкае пачуццё яднання не толькі са сваімі героямі, але і з хлопчыкамі і дзяўчынкамі, якія чытаюць іх кнігі. Гэтыя пісьменнікі – яшчэ і жаданыя госці на непасрэдных сустрэчах з чытачамі. Мне давялося паслухаць кожнага з гэтых аўтараў, калі яны размаўлялі з дзецьмі. Прызнаюся, што я быў у захапленні і радаваўся гэтым сустрэчам. Рознасць ва ўзросце не замінае ні Генадзю Аўласенку, ні Людміле Рублеўскай, ні Кацярыне Хадасевіч-Лісавой весці размову з юнымі чытачамі як з роўнымі, з сябрамі. Думаю, гэта адбываецца таму, што пісьменнікі ўдумліва і нязмушана жывуць адным жыццём са сваімі героямі і запрашаюць таксама хлопчыкаў і дзяўчынак у гэтае рэальнае ці казачнае, фантазійнае жыццё. Хіба можа такое быць, каб сутыкаліся розныя сусветы, розныя часавыя прасторы, хіба можа казка быць рэальнасцю, яваю?.. Перакананы, што можа, таму і сам з вялікай цікавасцю чытаю напісанае згаданымі аўтарамі. Пэўна, гэтыя пісьменнікі – і Аўласенка, і Рублеўская, і Хадасевіч-Лісавая – з кагорты тых творцаў, хто кіруецца парадай Самуіла Якаўлевіча Маршака, якую ён агучыў на Першым усесаюзным з’ездзе пісьменнікаў у 1934 годзе ў сваім дакладзе «Пра вялікую літаратуру для маленькіх»: «Кнігі для дзяцей не павінны быць горшымі за “дарослыя” творы, мастацтва, створанае для дзяцей, не павінна быць другога гатунку…»

Беларуская дзіцячая літаратура сёння і ў апошнія 20–30 гадоў – гэта вялікая бібліятэка прыгожых, прыцягальных кніг на ўсе густы. Для зусім маленькіх працуюць Міхась Пазнякоў і Анатоль Зэкаў, Уладзімір Мазго і Мікола Чарняўскі, Алена Стэльмах, Віктар Гардзей і Таццяна Сівец… З вучнямі малодшых класаў свае размовы вядуць Уладзімір Ліпскі, Галіна Пшонік, Раіса Баравікова… Аповесці і апавяданні пра падлеткаў і для падлеткаў ствараюць Алесь Бадак, Андрэй Федарэнка, Алесь Наварыч, Ганна Чыж-Літаш, Зіновій Прыгодзіч… Усіх пісьменніцкіх імёнаў і не пералічыш. І ўсе іх творы адразу не прачытаеш. Цяжка выбраць, з якімі кнігамі варта пазнаёміцца ў першую чаргу. Тым болей не ўсё яшчэ прачытана і з класікі, якая на слыху, творы якой перавыдаюцца з году ў год, як, напрыклад, «Міколка-паравоз» Міхася Лынькова, «Палескія рабінзоны» і «У краіне райскай птушкі» Янкі Маўра, «Вавёрчына гора», «Азбука Васі Вясёлкіна» і «Казка пра цара Зубра» Васіля Віткі, «Жоўтая акацыя» Уладзіміра Дубоўкі, «Мы з Санькам у тыле ворага», «Мы – хлопцы жывучыя» і «Мы з Санькам – артылерысты» Івана Сяркова… Раім зазірнуць у змест падручнікаў па беларускай літаратуры, а часам і запытацца ў настаўнікаў і школьных бібліятэкараў, што трэба абавязкова прачытаць. Кніжны акіян, дзе лепшыя творы мастацкай літаратуры з’яўляюцца нашымі караблямі-праваднікамі, робіць нас разумнейшымі і багацейшымі, насычае наша жыццё цікавымі марамі і фантазіямі. Дзяцінства – самы шчаслівы час для такіх падарожжаў. Давайце ж выпраўляцца ў іх разам з добрымі кнігамі!

Алесь Карлюкевіч,
старшыня Саюза пісьменнікаў Беларусі

Кацярына Хадасевіч-Лісавая

ЗНАЁМЦЕСЯ: КАСМІЧНЫ ГОСЦЬ!

Кацярына Станіславаўна Хадасевіч-Лісавая нарадзілася ў 1979 годзе ў вёсцы Ждановічы Мінскага раёна. Скончыла Ждановіцкую сярэднюю школу, пасля – Мінскі дзяржаўны педагагічны каледж і Беларускі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя Максіма Танка. Жыве ў аграгарадку Ждановічы, працуе ў Ждановіцкай сярэдняй школе.

Друкавацца пачала ў часопісе «Першацвет» (1996). Першая кніга – «Падарожжы ў Чароўны Лес» (2008). Аўтар шматлікіх кніг, адрасаваных малодшым школьнікам: «Касмічная адысея хлопчыка Стасіка», «Казкі Сіняй падушкі», «Казкі сівой даўніны», «Код геніяльнасці», «Казкі чараўніцы Зімы», «Канікулы з прыгодамі, альбо Зваротны візіт Зорнічка да хлопчыка Стасіка», «Таямніца незвычайнай школы», «Вухуцік. Васільвася», «Зорка нябесная. Зорка зямная», «Таямніца зачараванага балота», «Казкі Кветкавай феі», «Прыгоды лісачкі Красуні», «Палёт на Вухуцію» і інш. Прататып галоўнага героя большасці кніг пісьменніцы – яе сын Стасік. Некаторыя кнігі аб’яднаны ў серыю «Казкі Кніжнай феі».

Кацярына Хадасевіч-Лісавая – лаўрэат Нацыянальнай літаратурнай прэміі Беларусі за кнігу-квэст «Ключ ад Вялікай Каштоўнасці» (2020). Творы пісьменніцы ўваходзяць у праграму пазакласнага чытання агульнаадукацыйнай школы.

Што да героя з незвычайным імем Вухуцік, то ён сапраўды персанаж незвычайны. Як ён з’явіўся ў свядомасці пісьменніцы? Кацярына прызнаецца, што не мела намеру яго выдумаць. Не было і планаў напісаць казку пра інша-планецяніна. Ён сам пастукаўся ва ўяўленне пісьменніцы і сказаў: «Ву-ху!» Ад гэтага і ўтварылася імя, якое вельмі спадабалася чытачам. Казачніца гасцінна запрасіла касмічнага госця ў свет сваёй фантазіі і ў кампанію дзяўчынкі Улады, прататып якой – пляменніца Кацярыны. Тут усё і закруцілася! Казка сама вяла пісьменніцу, кіравала ёй у пабудове сюжэта. Нечакана для аўтара ў аповесці знайшлося месца і для яе сына – Станіслава, які зараз ужо зусім дарослы. Бо калі хаўрус дзяцей з іншай планеты, разблытваючы таямніцу Вухуціка, крыху пасваволіў, трэба было ім дапамагчы і зрабіць гэта так, каб пра іх прысутнасць на Зямлі ніхто не ведаў. Вось і прыйшоў на дапамогу ўжо дарослы Станіслаў, які раней і сам быў героем казак, таму не здзівіўся іншапланетным казачным гасцям, а дапамог пераадолець усе цяжкасці і нават прадухіліў міжпланетную вайну…

Першая кніга пра Вухуціка, які вельмі палюбіўся не толькі дзецям, але і дарослым, выйшла ў 2019 годзе. З той пары ён у новых творах пісьменніцы прылятае на Зямлю і праз кнігу-тэлепорт запрашае чытачоў на таямнічую планету Вухуція. Далучайцеся!

Вухуцік і яго таямніца
`Казачная аповесць

На госці да Вухуціка

Вакацыі! Летнія! Пачатак! Хіба гэта не шчасце? Можна высыпацца, адпачываць, займацца любімымі справамі, бавіць час у гульнях з сябрамі… Дзяўчынка Улада паспела гэта за адзін дзень, быццам выканала план, зрабіла ўсё па інструкцыі да вакацый: паспала на гадзінку больш, чым звычайна, намалявала аўтапартрэт, пагуляла з суседскімі дзяўчынкамі. Цяпер жа ёй думалася пра самае запаветнае, згадвалася таямніца, якую на ўсёй Зямлі ведае яна адна. І настолькі незвычайным было ўсё гэта, што Улада нікому не расказвала, трымала ў сакрэце. Дый з кім яна магла падзяліцца, што сябруе з… іншапланетным хлопчыкам? Хіба павераць? Толькі пасмяюцца ды фантазёркай назавуць. Дзяўчынка часам і сама сумнявалася, ці не выдумала яна свайго неверагоднага сябра? Ці не прысніўся ён? Усё пачалося ў той дзень, калі Улада заўважыла, што на аркушы паперы ў яе альбоме для малявання мігціць кропка. Дзяўчынка паставіла на яе дзюбку алоўка, а кропка… адскочыла! Тады грыфель пабег яе даганяць, пакідаючы на паперы след. Памітусіўшыся па аркушы, кропка вярнулася туды, адкуль пачала свой забег і знікла. Юная мастачка заўважыла, што вынікам гульні ў «даганялкі» стаў незвычайны малюнак! Атрымалася дзівосная сімпатычная істота з носам-дудачкай і ліхтарыкам на лбе. Далей распачалося зусім чароўнае! Выява аддзялілася ад паперы і саскочыла на стол! А сам нечаканы госць павітаўся:

– Ву-ху!

Улада так і назвала свайго новага сябра – Вухуцік. Высветлілася, што ён трапіў у страшэнную касмічную буру, калі ляцеў на сваім карабліку па зорных далячынях. Яшчэ імгненне – і небарака разбіўся б! Але дзяўчынка з Зямлі ўбачыла яго сігнал SOS – мігатлівую кропку на паперы – і выратавала, тэлепартаваўшы праз малюнак.

За некалькі дзён, якія ў яе гасцяваў Вухуцік, Улада пазнаёміла яго з нашым жыццём. Ім было цікава і весела разам, але заўсёды надыходзіць час развітвацца. Іншапланетны госць адправіўся дадому на новым касмічным карабліку, які намалявала для яго сяброўка з Зямлі.

– Камін мака! – развітаўся ён на сваёй мове і запрасіў: – Цяпер ты да мяне прылятай!

І не думала Улада, што зможа калі-небудзь наведаць сябра. Але… яна здолела вынайсці тэлепорт і адправіцца на далёкую Вухуцію – так назвала дзяўчынка планету свайго новага знаёмца.

А цяпер Улада гушкалася на арэлях у сваім садзе і згадвала, як яна ляцела на прыгожым карабліку праз касмічныя прасторы да Вухуціка. І патрапіла ж, не заблукала ў бязмежным Сусвеце! Праўда, на месцы ледзь не размінулася з сябрам! Сустрэліся, можна сказаць, выпадкова. Нават насуперак усяму!

– І па сёння не магу зразумець, чаму бацькі Вухуціка сказалі, што я памылілася адрасам, што ён на гэтай планеце не жыве! – разважала ўслых Улада. – Не маглі яны не пазнаць сына на партрэце, які я намалявала. Падабенства абсалютнае! Мяркую, тут ёсць нейкая таямніца, і я яе абавязкова раскрыю!

Дзяўчынка спыніла арэлі, паглядзела ў чыстае блакітнае неба.

– Надвор’е цудоўнае! Якраз для палётаў! І ўвогуле, калі ж падарожнічаць, як не падчас вакацый? Адпраўляюся на Вухуцію!

Улада пабегла дадому. Яна не ведала, як паляціць на далёкую планету, бо кожная касмічная вандроўка – гэта таямніца. Нельга проста купіць квіток і выправіцца ў дарогу. Тэлепартацыя – заўсёды загадка!

Дзяўчынка ўвайшла ў свой пакой, села за стол і разгарнула альбом. Адно дакладна: штораз у міжпланетных вандроўках дапамагалі малюнкі. Юная мастачка намалявала прыгожы касмічны караблік, на такім яна ў мінулы раз лятала на Вухуцію. Але цяпер нічога не адбывалася… Не мігцелі каляровыя лямпачкі на лятальным апараце, не закрываліся шторкі ілюмінатараў. Малюнак заставаўся малюнкам. Тэлепорт не адчыняўся.

– Няўжо я не змагу патрапіць да цябе, Вухуцік? – уздыхнула Улада. – Толькі сёння такая няўдача ці мы больш ніколі не пабачымся?

Ёй стала сумна, нават не радавалі доўгія летнія вакацыі, якія толькі пачаліся. Больш за ўсё на свеце Улада хацела б правесці іх з Вухуцікам. Дзяўчынка разважала, што было б зусім няважна, дзе б яны знаходзіліся – на Зямлі ці на Вухуціі, толькі б разам. Юная мастачка ўзяла аўтапартрэт, які намалявала ўчора. На аркушы паперы была яе ўласная выява ў поўны рост. Прыгожая летняя сукенка, модныя красоўкі. Улада дамалявала сумку, якая вісела цераз плячо. Уявіла, што там ляжыць самае неабходнае: нататнік, алоўкі, люстэрка, цукеркі. За сабой яна стварыла бірузовага колеру фон, дадала авальныя пагоркі, якія беглі да гарызонту, пад нагамі паклала яркую буйну́ю мазаіку, па баках намалявала дрэвы і кусты квадратных, круглых і ромбападобных формаў. Расфарбавала расліны сінім, бэзавым, жоўтым, упрыгожыла іх белымі перлінкамі і агледзела сваю работу.

– Пейзаж Вухуціі! – здзівілася ўласнаму малюнку Улада. – Думкамі я ўжо там! Ну дык і вухуцян намалюю!

Мастачка выбрала аранжавы аловак – і праз колькі хвілін каля сіняга дрэва стаяў прыяцель Вухуціка Рудаш, побач з ім Улада намалявала яго сястру Мінолу. З асаблівым натхненнем узялася ствараць выяву свайго сябра Вухуціка. Ён атрымаўся настолькі падобным, быццам гэта быў фотаздымак. Улада нават цень яго пачала маляваць. Вось валасы пацешна прыўзняліся ветрам, збоку цень ад носа-дудачкі, а гэта плашчык, нібы хвост, рукі, ногі… Шэрыя штрыхі клаліся на паперу, цень выглядаў так натуральна, што юная мастачка была вельмі задаволена сваёй працай. Але правая нага Вухуціка чамусьці не супадала з ценем. Улада здзіўлена нахмурыла бровы і перамалявала цень. Толькі паглядзела – зноў не так! Цяпер калена сагнулася, а цень застаўся прамым.

– Ну як гэта?! Што за свавольства? Давядзецца зноў паправіць! – абурылася мастачка.

– Альбо я магу зноў прама стаць!

– Стань! А то цень не супадае з малюнкам! – сказала Улада.

– Так нармальна?

Цень нарэшце сышоўся з выявай.

– Цудоўна! – адказала дзяўчынка і перавяла позірк ад ценю на выяву.

– Ву-ху! Як я рады цябе бачыць!

– Вухуцік?! – Улада здзіўлена міргала вачыма.

Ён быў не на малюнку, а стаяў перад ёю, раскінуўшы рукі для абдымкаў.

– Я на Вухуціі?! – зямлянка радасна абняла сябра, але ўсё яшчэ не магла паверыць, што такім дзівосным чынам тэлепартавалася.

– Дык вы ўжо з хвіліну размаўляеце, ты яго малюеш, ён табе пазіруе! – усміхнулася Мінола.

– Мы рады цябе бачыць! – павітаўся Рудаш.

– Як я сюды трапіла? Нават на касмічным караблі ляцець не давялося! – дзівілася госця з Зямлі.

– Тэлепартацыя бывае загадкавай і непрадказальнай! – патлумачыла Мінола.

І тут да размовы далучыліся незнаёмыя галасы:

– Ты хто такая? Як цябе сюды прынесла?

З-за куста выйшлі дзве дзяўчынкі-вухуцянкі. Адна з іх была яркага сіняга колеру, з пышнымі светла-ружовымі валасамі, сабранымі ў высокі хвост, які тырчаў уверх закручастай спружынай, другая паненка мела сакавітае зялёнае адценне, а прычоска ўзвышалася эфектным залацістым стажком, перахопленым стужкай.

Зацікаўлена разглядаючы іх, Улада адказала:

– Я тэлепартавалася з Зямлі.

– А! Гэта ж тая самая, што ў мінулы раз тут швэндалася! – нагадала адна незнаёмка другой.

– Даражэнькія, вы некуды ішлі? Не будзем вас затрымліваць! – Мінола паспрабавала пазбавіцца ад негасцінных вухуцянак.

– Дзе хочам, там і ходзім! Нам, можа, таксама цікава пагаварыць з прышлай іншапланетнай асобінай! – напышліва адказалі паненкі.

– Тады навучыцеся размаўляць як выхаваныя дзяўчынкі! Я не дазволю крыўдзіць маю сяброўку! – мовіў Вухуцік і ўзяў Уладу за руку.

– Ды хто яе крыўдзіць? Яна ж прыляцела сюды, каб з вухуцянамі пазнаёміцца! Вось мы і дазволім ёй з намі пагаварыць! – хмыкнулі вухуцянкі.

Улада паківала галавой:

– Будзем лічыць, пазнаёміліся. Я зразумела, што і ў вас на планеце дзеці розныя.

– Пойдзем да нас, Улада! Згуляем у лесвічку! – запрасіў Рудаш, які прыдумаў выйсце, як развітацца з дакучлівымі і нявыхаванымі дзяўчынкамі.

Паненкі праводзілі доўгім позіркам госцю з Зямлі і пра нешта шапталіся.

– Не звяртай увагі, яны заўжды такія фанабэрыстыя і калючыя! – сказала Мінола. – Ходзяць удзвюх, любяць пакпіць з іншых, папляткарыць, лезуць у чужыя справы.

– Сінька і Зялёнка… – уздыхнула Улада, азірнуўшыся на паненак.

– Як трапна ты падабрала ім імёны на зямны манер! – усміхнуўся Вухуцік. – Так і будзем іх называць!

Крыху непрыемны эпізод быў забыты, калі дзеці прыйшлі да Рудаша і Мінолы і, як і было прапанавана, пачалі гуляць у лесвічку. У мінулы раз гэта забава вельмі спадабалася госці з Зямлі. Пад музыку прама з паветра ўзнікалі рознакаляровыя бліскучыя прыступкі, па якіх патрэбна было паспяваць пераскокваць. Той, хто затрымаўся хоць на адно лішняе імгненне, падаў уніз, бо прыступкі знікалі, а хто здолеў спрытна прабрацца на самы верх – станавіўся пераможцам. Улада была лідарам гульні, ёй цудоўна ўдавалася раз за разам падымацца на самую высокую чырвоную прыступку і адтуль пад фанфары ў залацістым воблачку бліскавак спускацца ўніз па суцэльнай лесвічцы, якая ўтваралася толькі для абсалютнага пераможцы.

– Як у цябе атрымліваецца так хутка скакаць па прыступках? – дзівілася Мінола, якая да рэкордаў, пастаўленых зямной дзяўчынкай, лічыла, што сама яна вельмі добра ўмее ўзбірацца па лесвічцы ў паветры.

– Я займаюся танцамі і спяваю, – патлумачыла Улада. – У гэтай гульні якраз спатрэбіліся мае ўменні. Важна адчуваць рытм мелодыі, мець добрую рэакцыю, хутка рухацца і проста танцаваць разам з лесвіцай. Я так люблю нашу беларускую польку! Пад яе мелодыю трэба добра паскакаць! Хутка-хутка рухаць нагамі!

– Што за полька? – пацікавіўся Вухуцік і папрасіў: – Станцуеш нам?

Падыграць мелодыю, напетую Уладай, падахвоціўся на сваім носе-дудачцы Рудаш. Як толькі загучала музыка, дзяўчынка паставіла рукі ў бокі, набыла грацыёзную выправу, яе твар засвяціўся ўсмешкай і яна пачала танцаваць. У яе цудоўна атрымлівалася! Лёгкія, спрытныя, хуткія рухі, зіхатлівыя сінія вочы, яркая ўсмешка танцоркі проста зачаравалі гледачоў. А разам з апошнім акордам полькі яна выгукнула: «Е-і-е-іх!» – і знерухомела ў эфектнай пазіцыі.

– Як у вас весела! – пачуўся прыемны голас.

Да дзяцей падыходзіла салатавая спадарыня-вухуцянка. Яе валасы ярка-пурпурнага адцення былі сабраныя ў высокую прычоску, якая не толькі колерам, але і сілуэтам нагадвала кветку фуксіі. У руках пані трымала паднос, на якім месціліся шклянкі розных формаў, напоўненыя каляровай вадкасцю і ўпрыгожаныя трубачкамі з бліскучымі зорачкамі.

– Мама! У нас госця! – радасна ўсклікнулі Рудаш і Мінола. – Гэта дзяўчынка Улада, яна жыве на Зямлі!

– Прыемна пазнаёміцца! Давайце пачастуем вашу сяброўку маім фірменным кактэйлем! – ласкава ўсміхнулася мама вухуцян.

– Дзякую! Вы вельмі гасцінная і прыгожая! – сказала Улада. – Ваша прычоска нагадвае мне яркую кветку фуксіі. Такія растуць у нас на Зямлі!

– Цікава было б яе пабачыць. І назва такая мілагучная! – адзначыла пані.

– Я намалюю яе для вас, спадарыня… Фуксінія, – паабяцала госця.

Імя для мамы Рудаша і Мінолы прыдумалася і зляцела з вуснаў Улады само па сабе. Дзяўчынка нават збянтэжылася ад гэтага.

– Фуксінія? Гучыць прыгожа! – ухваліла спадарыня. – А зараз пачастуйцеся-падсілкуйцеся! Вы ж так танцавалі! – Дзеці ўзялі з падноса шклянкі і праз трубачкі пакаштавалі напой.

Улада адзначыла, што ён прыемны і вельмі незвычайны на смак. Потым дастала свой нататнік і намалявала для пані Фуксініі яркую зямную кветку.

– Вось яна, фуксія! – сказала юная мастачка, аддаючы аркуш.

– Дзякую! Вельмі прыгожа і сапраўды падобна да маёй прычоскі! Павешу малюнак у сваім пакоі, – вырашыла спадарыня Фуксінія і пайшла ў дом, каб неадкладна заняцца гэтай справай.

Дзеці яшчэ крыху пагулялі, а потым Вухуцік запрасіў Уладу да сябе ў госці:

– Хутка абед, бацькі чакаюць. Якраз сёння і бабуля з дзядулем збіраліся да нас завітаць, вось і пазнаёмлю цябе з імі!

Мінола і Рудаш пажадалі ім добра правесці час і пайшлі дадому, а Вухуцік з Уладай селі ў серабрыстую капсулу і паляцелі. Дзяўчынцы з Зямлі вельмі падабаўся тутэйшы транспарт, палёт на якім для мясцовых жыхароў быў самай звычайнай справай. Госця любавалася яркімі рознакаляровымі пейзажамі, назірала за вухуцянамі, якія праляталі побач у такіх самых серабрыстых капсулах ці празрыстых хадзіках – мясцовых таксоўках у выглядзе вялікіх мыльных бурбалак. І Уладу разглядалі з цікавасцю, бо яна ж была іншапланетніцай і выглядала для мясцовых жыхароў вельмі незвычайна.