Kitobni o'qish: «Qaçaqmalçı zirvəsinin sirri»

Yenə Kirrin-kottecdə

Pasxa tətilləri yeni başlamışdı, hava xoş idi. Kirrin qəsəbəsinə gedən qatardakı vaqonların birində dörd nəfərlə yanaşı bir it də var idi.

Üz cizgiləri qətiyyətli xarakterindən xəbər verən hündür, cüssəli oğlan – Culian dilləndi:

– Lap az qaldı!

– Hav! – oğlanın sözlərini başa düşübmüşcəsinə həyəcanlanan Timoti adlı it onun səsinə səs verdi, sonra da pəncərədən çölə boylanmağa çalışdı.

Culian əmr elədi:

– Otur, Tim! İmkan ver, Enn baxsın.

Enn – Culianın kiçik bacısı başını pəncərədən çıxarıb çığırdı:

– Kirrin stansiyasına yaxınlaşırıq! Ümid edirəm, Fanni xala bizi orada qarşılayacaq.

– Əlbəttə, qarşılayacaq! – onun oğlana oxşayan qısa saçlı əmisi qızı Corcina əminliklə dilləndi. Sonra isə pəncərədən boylanmaq üçün Enni bir az kənara itələdi. – Evə qayıtmaq necə gözəl hissdir! Kirrin-kottecdə bizi o qədər maraqlı hadisələr gözləyir ki! Bəlkə, adaya da səyahət elədik, qəsri də gəzdik. Axı keçən ildən bəri orada olmamışıq.

Culian kiçik qardaşına, əlində kitab küncdə oturan yaraşıqlı oğlana tərəf dönüb dedi:

– Dik, pəncərədən baxmaq növbəsi indi sənindir. Demək olar, Kirrinə çatmışıq. Bir saniyə əlindəki kitabı yerə qoyub pəncərədən boylan.

– Elə maraqlı kitabdır ki! – Dik kitabı bağlayıb dilləndi. – Ömrüm boyu belə əyləncəli macəra oxumamışam!

Enn onun bu sözlərindən qızışdı:

– Mərc gələrəm ki, bizim yaşayacağımız macəralar sənin kitabından daha əyləncəli olacaq!

Doğrudan da, onlar – sadiq yol yoldaşları, Timmi də daxil olmaqla bu beş dost indiyədək çoxlu qeyri-adi macəra yaşamışdılar.

Culian dedi:

– Məktəb xoşuma gəlir. Ancaq sonuncu rübdə lap yorulub əldən düşdüm. Odur ki tətil mənə çox yaxşı təsir edəcək!

– Arıqlamısan, – Corcina qeyd elədi.

Culian gülümsündü.

– Narahat olmayın, Kirrin-kottecdə tezliklə əməlli-başlı kökələcəyəm! Fanni xalanın dadlı yeməklərindən doymaq olur ki!

– Hə. Ümid edirəm, atam tətil boyunca yaxşı əhvalda olacaq, – Corcina dedi. – Anam mənə yazmışdı axı, bu yaxınlarda o hansısa yeni təcrübəsini uğurla başa çatdırıb.

Corcun atası alim idi, başı daim hansısa yeni ideyaları gerçəkləşdirməyə qarışırdı. O, sakitliyi sevirdi, buna görə də bəzən evdə səs-küy olanda, ya işlər istədiyi kimi getməyəndə çox əsəbiləşirdi. Hərdən uşaqlara elə gəlirdi ki, xasiyyətindəki çılğınlıq Corca elə atasından keçib. Nəsə ürəyincə olmayanda Corc da güllə kimi açılırdı.

Fanni xala uşaqları platformada qarşıladı. Vaqondan sıçrayıb düşən kimi onların dördü də qadının qucağına atıldı. Lakin Corcina hamını qabaqladı. O, anasını çox sevirdi, bu mehriban qadın həmişə qızını atasının qəzəbindən qoruyurdu.

Timmi də sevinclə hürür, onların ətrafında atılıb-düşürdü. Heyvancığaz da Corcinanın anasına ürəkdən bağlıydı.

Fanni xala Timminin başını sığalladı və it dərhal dal ayaqları üstə qalxaraq qadının üzünü yalamağa başladı.

– Timmi, elə bil sən bir az da böyümüsən! – Fanni xala güldü. – Sakit ol, əzizim. Yoxsa məni yerə yıxacaqsan.

Timmi, həqiqətən də, böyümüşdü. Kirrin-kottecə qayıtdığı üçün o da uşaqlar kimi çox həyəcanlı idi; yeri gəlmişkən, uşaqların əhvalı həmişə Timmiyə də sirayət edirdi.

Timmi dünyada hamıdan çox sahibəsi Corcinanı sevirdi. Yaxşısı budur, biz də onu hamı kimi «Corc» deyə çağıraq. Axı bu qız oğlana oxşayır, elə oğlanlar kimi geyinir, hətta saçı da oğlanlarda olduğu kimi qısa vurulub. O öz adını qətiyyən bəyənmir. İstəyir ki, ona oğlan adı ilə – Corc deyə müraciət etsinlər.

Corc Timmini himayəsinə götürəndə heyvancığaz lap körpə idi. Corc arabir iti özüylə məktəbə aparırdı. Xoşbəxtlikdən Ennlə onun oxuduğu internat məktəbində şagirdlərin ev heyvanları ilə birgə dərsdə iştirak etmələrinə icazə verirdilər. Belə olmasa, yəqin ki, bu şıltaq qız oxumaqdan yerli-dibli imtina edərdi!

Dəmiryol vağzalından çıxıb evə gedərkən Corc Fanni xaladan soruşdu:

– Ana, atamın işləri çox olur?

– Lap çox… – Fanni xala cavab verdi. – Lakin, ola bilsin, dincəlmək üçün arabir sizə qoşulub çimməyə, ya da gəzməyə getsin.

Uşaqlar bu sözləri eşidincə bir-birinə baxdılar. Onların Kventin əmidən o qədər də xoşları gəlmirdi. Çünki o ən adi səs-küydən əsəbiləşir, çox vaxt qaşqabağı yer süpürürdü. Üstəlik, qətiyyən yumor hissi yox idi: heç cür başa düşmürdü ki, uşaqlar niyə bəzən bir gündə iyirmi dəfə qarınlarını tutub gülürlər.

Dik əyilib Culianın qulağına pıçıldadı:

– Kventin əmi boş vaxtını bizimlə keçirəcəksə, vay halımıza!

– Tss! – Culian pıçıldadı. O qorxurdu ki, Fanni xala bu sözləri eşidib inciyər.

Corc qaşqabağını tökdü.

– Eh, ana! Bu heç yaxşı xəbər olmadı. Bizimlə gəzmək atama maraqlı olmayacaq, elə biz də darıxmaqdan öləcəyik.

Corcun xasiyyəti belədir: həmişə sözünü açıq deyir, riyakarlıq etməyi əsla bacarmırdı.

– Belə demə, əzizim, – anası bunu deyib köksünü ötürdü. – Atan da sizinlə gəzməyə gedəcək. Onun yanında deyib-gülən, şən uşaqların olmasının nəyi pisdir ki?

– Budur, axır ki, gəlib çatdıq! – araba köhnə evin qarşısında dayananda Culian çığırdı. – Kirrin-kottec! İlahi, evin ətrafında külək necə də vıyıldayır, Fanni xala!

– Hə, haqlısan, bütün gecəni külək bax beləcə tüğyan edib, – Fanni xala cavab verdi. – Biz yükləri boşaldandan sonra arabanı arxa həyətə apararsan, Culian. Budur, əmin də bizi qarşılamağa çıxıb!

Cod qaşlarını çatmış Kventin əmi onlara tərəf gəldi. Uşaqlara gülümsəyib Corcu və Enni öpdü.

– Kirrin-kottecə xoş gəlmisiniz! – dedi. – Çox sevinirəm ki, hamınız yenə bizim yanımızdasınız!

Az sonra onlar artıq çay süfrəsi arxasında oturmuşdular. Fanni xala həmişəki kimi dadlı şeylər bişirmişdi.

Nahar başa çatdı, külək isə hələ də evin ətrafında vıyıldayırdı. Pəncərələr titrəyir, qapı cırıldayır, yel döşəmədəki həsirləri qaldırıb tərpədirdi.

– Sanki həsirin altında ilanlar oynaşır, – Enn dedi.

Bunu eşitcək Timmi döşəməyə baxıb zingildədi. O çox ağıllı it olsa da, həsirin nə üçün belə qəribə şəkildə tərpəndiyini anlamırdı.

– Ümid edirəm, külək bu gün yatar, – Fanni xala dedi. – Səsindən bütün gecəni yatmamışam. Culian, sən necə də arıqlamısan! Yəqin, dərslərin ağır olub, hə? Tətil boyunca səni yaxşıca yedirməliyəm.

Uşaqlar gülüşdülər.

– Bilirdik ki, belə deyəcəksən, ana! – Corc dedi, ardınca isə qəfildən bağırdı: – İlahi, bu nədir belə?

Damdan eşidilən güclü zərbə hamını diksindirdi. Timmi qulaqlarını şəklədi və qəzəblə hürməyə başladı.

– Damdan kirəmit düşdü, – Kventin əmi izah etdi. – Lap boğaza yığılmışıq! Fanni, külək yatanda biz bütün kirəmit parçalarını yerinə qoymalıyıq, yoxsa yağış yağanda evə damacaq.

Uşaqlar çox ümid edirdilər ki, çay mərasimindən sonra Kventin əmi, adəti üzrə, öz otağına çəkiləcək, lakin bu dəfə belə olmadı. O, cibindən bir məktub çıxarıb soruşdu:

– Siz Pyer Lenuar adlı oğlan tanımırsınız? Eşitmişəm ki, Diklə Culian onunla eyni məktəbdə oxuyurlar.

– Pyer Lenuar… Siz, yəqin ki, dostumuz Kömürcüyü nəzərdə tutursunuz, – Culian azca fikirləşdikdən sonra söhbətin kimdən getdiyini başa düşdü. – Bəli, o, Diklə eyni sinifdə oxuyur, ser. Çox dəcəl uşaqdır.

– Kömürcük! Onu niyə belə çağırırsınız? – Kventin əmi soruşdu. – Fikrimcə, oğlan uşağı üçün çox pis ləqəbdir.

– Onu görsəniz, belə deməzdiniz, – Dik güldü. – O, qapqaradır! Saçları qatran rəngindədir, gözləri elə bil kömür parçasıdır, qaşlarını isə sanki sürmə ilə çəkiblər. Elə adı da «qara» mənasını verir, düzdür? «Lenuar» fransızca «qara» deməkdir.

– Elədir. Bununla belə, Kömürcük yaxşı ləqəb deyil! – Kventin əmi dedi. – Nə isə, mövzumuz bu deyil. Mən Pyerin atası ilə tez-tez yazışıram. Bizi ümumi elmi maraqlar birləşdirir. Düzünü desəm, mən bir dəfə maraqlandım ki, o bura gəlmək, oğlu Pyerlə bir neçə günü bizim yanımızda qalmaq istəyərmi?

– Əla! – Dik bu xəbərə çox sevindi. – Dostumuz Kömürcüyün gəlməsi pis olmazdı. Lakin o çox dəcəl uşaqdır. Heç kəsə qulaq asmır, burnunu hara gəldi soxur, meymun kimi hər yerə dırmaşır… Bilmirəm, ondan xoşunuz gələcək, ya yox.

Bu sözləri eşidən kimi Kventin əminin üzündə məyusluq ifadəsi yarandı: görünür, o, Pyeri dəvət etdiyi üçün peşman olmağa başlamışdı. Axı Kventin əminin ədəbsiz və dəcəl uşaqlardan xoşu gəlmir.

– Artıq iş işdən keçib, – o, yüngülcə öskürdü. – Çalışaram ki, onların gəlişini birtəhər təxirə salım.

– Yox, ata, lazım deyil, – Corc xahiş etdi. Görünür, Kömürcük haqqında danışılanlar qızın xoşuna gəlmişdi. – Qoy gəlsin, bəlkə, bizimlə dostlaşdı, belə olsa, tətil hamımız üçün daha əyləncəli keçər!

– Mən oğlanın atası ilə danışacağam. Görək o, Kömürcük haqqında nə deyəcək. Ancaq bunu bilin ki, mən artıq qərar vermişəm: əgər o, həqiqətən də, dəcəlin, ədəbsizin biridirsə, Kirrin-kottecə ayağı dəyməyəcək. Onsuz da Corcun şıltaqlıqlarından təngə gəlirəm. Bircə o yaramaz çatmır ki, qızımla baş-başa verib aləmi qarışdırsın.

Dəhşətli gecə

Nəhayət, yatmaq vaxtı gəlib çatdı. Uşaqlar bir ağızdan əsnəyirdilər: qatarla uzun səyahət onları yorub əldən salmışdı. Odur ki yataqlarına getdilər. Enn və Corc eyni otaqda, oğlanlar isə başqa otaqda yatacaqdılar.

– Bircə bu axmaq külək də kəssəydi! – Enn pərdəni kənara çəkib pəncərədən çölə baxdı. – Bu nə uğultudur gəlir, yoxsa dalğaların səsidir?

Corc ona cavab vermək əvəzinə üşümüş ayaqlarını qatlayaraq sevimli itinə əmr etdi:

– Timmi, tez yanıma, çarpayıya qalx… Bilirsən, Enn, soyuq havalarda məni ən çox sevindirən şey budur: Timmini daim çarpayıma çağıra bilərəm! O, adamı sobadan daha yaxşı isidir. Bax belə, əziz Timmi. Ayaqlarımı qızdır. Burnun hanı, ver onu sığallayım. Gecən xeyrə, Timmi! Yuxun şirin olsun, Enn!

Birdən qızların ikisi də qulaqbatırıcı zərbədən dik atıldı.

– Bu, hamamın qapısıdır! – Corc inildədi. – Yəqin, oğlanlardan kimsə qapını örtməyi unudub! Atam eşidib cin atına minəcək.

– Qoy Culian, ya Dik gedib qapını bağlasınlar, – yenicə qızınmağa başlayan Enn cavab verdi.

Culianla Dik isə həmin vaxt fikirləşirdilər ki, qapını Corc, ya da Enn bağlaya bilər. Beləliklə, o məşum qapını bağlamaq üçün heç kəs isti yatağından çıxmaq istəmədi.

Tezliklə aşağıdan Kventin əminin qəzəbli səsi gəldi:

– Ey, biriniz ordan qapını bağlayın! Belə səs-küydə işləmək olmur!

Uşaqların dördü də birdən sanki oxdan çıxmış yay kimi yataqlarından atılıb otaqlarından çıxdı. Timmi də Corcun çarpayısından yerə sıçradı və hamıdan qabağa düşdü. Uşaqlar qaçarkən ona ilişib yerə yıxıldılar, bir anda hamısı hamamın qapısında üst-üstə qalaqlandı. Bu vaxt pilləkənlərdə Kventin əminin ayaq səsləri eşidildi və onların beşi də səssiz-səmirsiz öz otaqlarına keçdi.

Fırtına isə dayanmaq bilmirdi. Kventin əmi və Fanni xala yatmağa gedərkən yataq otağının qapısı elə möhkəm çırpıldı ki, yaxınlıqdakı rəfə qoyulmuş güldan yerə düşüb sındı.

Kventin əmi qorxu içində, bir az da qəzəblə dilləndi:

– Görüm səni lənətə gələsən! Burada yaşayandan bəri belə fırtına görməmişəm. Bir az da güclənsə, bütün balıqçı qayıqları sınacaq, hərçənd onları sahilə, mümkün qədər hündürə çıxarıblar.

– Külək tezliklə yatacaq, əzizim, – Fanni xala onu sakitləşdirməyə çalışdı. – Bəlkə də, səhərə qədər hər şey tamamilə qaydasına düşəcək.

Lakin o yanılırdı. Tufan bütün gecəni kəsmədi. Əksinə, külək getdikcə daha qəzəblə cövlan eləyir, sanki yaralanmış nəhəng bir heyvan kimi uğuldayırdı. Heç kəsin gözünə yuxu getmirdi. Hətta Timmi də gecə boyu elə hey zingildəyirdi: aydın görünürdü ki, bütün bu səs-küy, uğultu onun qətiyyən xoşuna gəlmir.

Dan yerinin ağarmasına az qalmış külək bir az da azğınlaşdı. Enn fikirləşdi ki, onun uğultusunda qəzəb və amansızlıq duyulur, sanki külək adamlara pislik eləmək, onları qorxutmaq istəyir. Qızcığaz büzüşdü və qorxudan əsməyə başladı.

Birdən əzablı iniltini xatırladan qəribə bir səs eşidildi, elə bil kimsə dəhşətli ağrı çəkirdi. Qızlar qor- xudan dikəlib çarpayılarındaca oturdular. Bu nə səs idi, görəsən?

Səsi oğlanlar da eşitdilər. Culian yataqdan atılıb pəncərəyə yaxınlaşdı. Pəncərənin altında, Ayın zəif işığında qaralan qocaman üvəz¹ ağacı yavaşca yerə tərəf əyilməyə başlamışdı.

– Bu, üvəz ağacıdır! Qırılır! – Culianın çığırtısından Dik möhkəm diksindi. – Deyirəm sizə, ağac yıxılır! Özü də düz evimizin üstünə! Tez ol, qızları xəbərdar elə!

Dik var gücü ilə çığıra-çığıra otaqdan çıxdı.

– Əmi! Fanni xala! Corc! Enn! Tez aşağı düşün! Üvəz ağacı qırılıb!

Corc yatağından sıçradı, əl atıb xalatını götürdü, «ardımca gəl» deyərək Ennə səsləndi, sonra da qapıya tərəf yüyürdü. Enn ona yetişdi. Timmi qabaqda qaçırdı.

Yataq otağının qapısında Kventin əminin xalata bürünmüş hündür qaməti göründü, üzündə dəhşətli təəccüb ifadəsi vardı.

– Bu nə səs-küydür, Culian? Nə olub?

– Kventin əmi! Fanni xala! Tez aşağı düşün! Üvəz ağacı qırılır! Bu qorxunc naləni, titrəyişi eşitmirsiniz?! – Culian var gücü ilə çığırır, onları gözlənilən təhlükədən xəbərdar edirdi. – İndi ağac yataq otağındakı damın üstünə düşüb onu qıracaq! Eşidirsiniz, budur, o yıxılmaq üzrədir!

Hamı aşağı qaçdı, elə bu an nəhəng üvəz ağacı dəhşətli uğultuyla yerindən tərpəndi, köküylə birgə torpaqdan çıxıb bütün ağırlığını evin üstünə saldı. Əvvəlcə dəhşətli bir şaqqıltı səsi eşidildi, sonra kirəmit gurultuyla yerə səpələndi.

Dik var gücü ilə çığıra-çığıra otaqdan çıxdı.

– Əmi! Fanni xala! Corc! Enn! Tez aşağı düşün! Üvəz ağacı qırılıb!

– Aman Tanrım! – Fanni xala gözlərini yumub qışqırdı. – Belə olacağını bilirdim! Kventin, bu üvəzi çoxdan kəsməliydik. Əmin idim ki, belə güclü tufan olsa, ağac çökəcək. Budur, dam tamamilə sıradan çıxdı.

Ağacın zərbindən evin içindəki bəzi əşyalar yerə düşür, səssizcə döşəməyə səpələnir, bəziləri sınıb cingildəyirdi. Uşaqların qorxudan gözləri kəlləsinə çıxmışdı. Timmi dayanmadan qəzəblə hürürdü. Kventin əmi yumruğunu var gücüylə masaya elə çırpdı ki, hamı dik atıldı.

– Qoy bu it sussun! Yoxsa onu qovacağam!

Di gəl bu gecə Timmini heç nə susdura bilməzdi və Corc, nəhayət, onu isti mətbəxə tərəf itələyib qapını möhkəm bağladı.

Timminin hisslərini yaxşı anlayan Enn dedi:

– Mən indi özüm də hürmək, ya da ulamaq istərdim. Culian, görəsən, ağac damı tamam deşib?

Kventin əmi əl fənərini götürüb pilləkəni ehtiyatla qalxdı ki, dəyən ziyanı öz gözləriylə görsün. Aşağı düşəndə onun rəngi ağappaq idi.

– Ağac bütün çardağı uçurub, damı qırıb, kirəmit qızların yataq otağına tökülüb, – o dedi. – Oğlanların da otağını bir budaq azca zədələyib, lakin orada vəziyyət elə də pis deyil.

Qızlar başa düşdülər ki, ağac yıxılarkən çarpayılarında olsaydılar, indi çoxdan ölmüşdülər. Hamı susmuşdu. Corc və Ennin ölümcül təhlükədən qurtulduqlarını düşünməyin özü də ağır idi.

Culian bənizi ağarmış bacısını sakitləşdirmək üçün dedi:

– Ürəyini sıxma, Enn. Özün düşün, tətildən sonra məktəbdəkilərə danışmaq üçün çox maraqlı hekayən olacaq.

– Yəqin, isti kakao hamımıza yaxşı gələr, – nəhayət, Fanni xala özünü ələ almağa çalışdı, hərçənd əl-ayağının necə əsdiyini hiss edirdi. – Kventin, bax gör kabinetindəki soba yanır, ya yox. Hamımız bir az qızınmalıyıq.

Xoşbəxtlikdən sobadakı alov hələ sönməmişdi. Hamı onun ətrafına toplaşdı və Fanni xala əlində tüstüləyən südlü qəhvə fincanları ilə dolu sini qapıda görünəndə uşaqların üzündə sevinc ifadəsi yarandı.

Enn fincandakı kakaonu qurtumlaya-qurtumlaya otağı nəzərdən keçirirdi. Demək, əmisi ciddi və vacib elmi işləriylə burada məşğul olur; onun oxuyub heç nə anlamadığı qəliz kitabları burada yazır, mürəkkəb diaqramları burada qurur, çoxlu qəribə təcrübələrini burada həyata keçirir.

Həmin vaxt Kventin əmi heç də arxayın görünmürdü. Elə bil nədənsə utanırdı. Enn tezliklə bunun səbəbini anladı.

– Kventin, Allahın bizə yazığı gəldi ki, heç kəsin burnu da qanamadı, – Fanni xala ciddi nəzərlərlə ərinə baxıb dilləndi. – Sənə neçə dəfə demişəm ki, bu ağacı budamaq lazımdır. Mən görürdüm axı, o çox nəhəng və hündürdür, tufanda aşa bilər. Həmişə qorxurdum ki, ağac düz evimizin üstünə aşacaq.

– Haqlısan, əzizim, – Kventin əmi kakaonu bərk-bərk qarışdıraraq dedi. – Ancaq son aylar mən elə çox məşğuldum ki…

– Görülməsi vacib işlərdən söz düşən kimi bəhanən hazırdır, – Fanni xala dərindən köks ötürdü. – Bundan sonra özüm evdə hər şeyin qeydinə qalacağam. Həyatımızı bir daha bu cür təhlükəyə ata bilmərik ki!

– Yaxşı, yaxşı, belə şey min ildə bir dəfə olur! – Kventin əmi əsəbiləşib səsini ucaltmağa başladı. Lakin Fanni xalanın, həqiqətən, çox sarsıldığını görüb tez də sakitləşdi, əlindəki fincanı yerə qoyub onu qucaqlayaraq dedi: – Sən çox həyəcanlanmısan, əzizim. Kefini pozma, sabah bütün bunlar heç birimizə indiki qədər qorxunc görünməyəcək. Necə deyərlər, gecənin xeyrindən sabahın şəri yaxşıdır…

– Ah, Kventin, əksinə, hər şey bundan sonra başlayır. İndi biz harada yatacağıq? Damı və yuxarı otaqları təmir eləyənədək harada yaşayacağıq? Uşaqlar tətilə gəliblər, lakin indi ən azı bir həftə evdə fəhlələr işləyəcəklər! Heç bilmirəm, bütün bunların öhdəsindən necə gələcəyəm!

Kventin əmi dedi:

– Bu işi mənə burax! Narahat olma, hər şeyi yoluna qoyacağam. Təəssüf edirəm ki, belə alındı, bağışla. Haqlısan, bütün bu baş verənlər ilk növbədə mənim günahımdır. Odur ki tezliklə günahımı yuyacağam, görərsən!

Deyəsən, Fanni xala ona bir o qədər inanmırdı, lakin bu təsəlli dolu sözlərə görə ərinə minnətdarlıqla baxdı. Sonra isə divanlara mələfə salmağa başladı. Divanlardan biri kabinetdə, bir az böyüyü – qonaq otağında, ən kiçiyi isə mətbəxdə yerləşirdi. Culianın köməyi ilə o, anbardan qatlama çarpayını çıxarıb açdı.

Fanni xala dedi:

– Səhər işimiz çox olacaq. Ona görə də yatıb dincəlmək lazımdır. Əlbəttə, əgər bütün bunlardan sonra yuxuya gedə bilsək… Tufan da, deyəsən, bir az yavaşıyıb.

– Bacardığı qədər ziyan vurandan sonra, bəli, rahatlayıb, – Kventin əmi qaşqabağını salladı. – Nə isə, səhərə az qalıb, həqiqətən, bir çimir də olsa, yatıb dincəlmək lazımdır…

Kventin əminin ideyası

Hava işıqlaşanda külək əsməyə davam etsə də, qasırğa xeyli sakitləşmişdi. Balıqçılar sahildə qoyduqları qayıqların heç bir zərər çəkmədiyini görüb sevinirdilər.

Kirrin-kottecdəki bədbəxt hadisə barədə xəbər tezliklə hər yana yayıldı. Adamlar kökündən qoparaq evin damını uçurmuş nəhəng ağaca tamaşa etmək üçün axışıb gəlirdilər.

Onların arasından bir qadın evin bərbad halını görüb çığırdı:

– İşə bax. Hər şeyi yoluna qoymaq üçün sizə bir həftə vaxt lazım gələcək! Bənna çağırmısınız? Yerinizdə olsam, yubanmazdım.

Kventin əmi cavabında dedi:

– İndi bütün bunlarla özüm məşğul oluram, missis Deyli. Arvadım ağır sarsıntı keçirib. O hər şeylə maraqlanacaq halda deyil. İlk növbədə biz uşaqlarla bağlı qərar verməliyik. Onları hara göndərək? Burada qala bilməzlər, yataq otaqları bərbad vəziyyətdədir.

– Yaxşısı budur, o yazıqları geri, məktəbə göndərək, – Fanni xala təklif elədi.

Bu təklif uşaqların ürəyincə olmadı. Qanları lap qaraldı. Axı onlar bura gəlməmişdən əvvəl Kirrində gözəl tətil günləri keçirəcəklərinə ümid edirdilər. Onlar narazı halda aralandılar.

Bu vaxt Kventin əmi cibindən bir məktub çıxarıb dedi:

– Mənim daha yaxşı ideyam var. Bu səhər Lenuardan məktub almışam. Bilirsiniz də, onunla ortaq təcrübələr həyata keçiririk. O yazır ki… Bircə dəqiqə səbir edin, həmin hissəni sizə oxuyum. Hə, bax budur, – Kventin əmi ucadan oxumağa başladı: – «Oğlum Pyerlə məni evinizə qonaq dəvət etdiyiniz üçün sizə minnətdaram. İcazənizlə, mən də sizi uşaqlarla birgə evimizə dəvət edim. Bilmirəm, sizin neçə uşağınız var, lakin bizim ev böyükdür və onların hamısını səmimi şəkildə qəbul edə bilərik. Oğlum Pyer kimi bacısı Meribel də uşaqların gəlişindən çox məmnun olardı…»

Məktubun bu hissəsini oxuyub bitirəndən sonra Kventin əmi təntənə ilə arvadına baxdı:

– Bax belə! Məncə, bu çox alicənab təklifdir! Elə ünvanına da düz vaxtında çatıb. Uşaqları Lenuarın yanına göndərərik.

Fanni xala dedi:

– Kventin, sən, doğrudan, belə fikirləşirsən? Axı biz nə onu, nə də ailəsini tanıyırıq!

– Onun oğlu Dik və Culianla eyni məktəbdə oxuyur, Lenuarın özünü isə mən əxlaqlı, аğıllı adam bilirəm, – Kventin əmi bunu elə tonda dedi ki, sanki qərar artıq verilmişdi. – İndicə ona zəng vuracağam. Lakin gərək öncə telefon nömrəsini tapım.

Ərinin niyyəti Fanni xalanın ürəyincə deyildi, ona görə də qaşqabağını tökdü. Uşaqları tanımadıqları yerə necə göndərmək olardı axı?

Kventin əmi zəng vurub Lenuarla danışdıqdan sonra özündənrazı halda arvadının yanına gəldi.

– Hər şeyi həll elədim, – o dedi. – Bir eşitsəydin, təklifini qəbul etdiyim üçün necə sevinirdi! Elə arvadının da ürəyincə oldu.

Fanni xala yenidən etiraz elədi, lakin Kventin əmi ona fikir vermədi. O dedi ki, Corc Timmini özü ilə apara bilməyəcək, çünki Lenuar itləri qətiyyən sevmir.

– Yaxşı bilirsən ki, belə olsa, Corc heç yana getməyəcək! – Fanni xala dedi. – Bu, axmaq fikirdir, Kventin. Corc itini qoyub gedən deyil.

– Bu dəfə başqa yolu yoxdur, – Kventin onun sözünü qətiyyətlə kəsdi. – Aha, uşaqlar da gəldilər. İndi görəcəksən, onlar necə sevinəcəklər!

Kventin əmi uşaqları kabinetinə çağırdı. Onlar içəri keçəndə pis xəbər eşidəcəklərinə əmin idilər: geri, məktəbə qayıtmalı olacaqlar!

– Dünən axşam sizə haqqında danışdığım oğlan yadınızdadır? – Kventin əmi söhbətə başladı. – Pyer Lenuarı deyirəm. Siz ona nəsə axmaq bir ayama qoşmuşdunuz.

– Kömürcük, – Diklə Culian bir ağızdan cavab verdilər.

– Hə, bax o Kömürcüyün atası hamınızı evinə – Qaçaqmalçı zirvəsinə qonaq dəvət edir.

Uşaqlar təəccübdən donub-qaldılar.

– Qaçaqmalçı zirvəsi! – bu qəribə ad Diki çox maraqlandırmışdı. – Qaçaqmalçı zirvəsi nə deməkdir?

– Onların evi belə adlanır, – Kventin əmi cavab verdi. – Bu, qeyri-adi təpənin zirvəsində tikilmiş köhnə bir evdir. Lap qədim zamanlarda ora dənizin içərisində bir adaymış, lakin indi həmin adadan bataqlıqların üzərində yüksələn bircə hündür təpə qalıb. Nə zamansa orada qaçaqmalçılar məskən salıblarmış. Eşitdiyimə görə, çox qəribə yerdir.

Kventin əminin sözləri uşaqların marağına səbəb oldu. Deyəsən, onları qarşıda yeni macəra gözləyirdi.

– Hə, nə deyirsiniz, ora getmək istəyirsiniz? Yoxsa tətili məktəb yataqxanasında keçirmək fikrindəsiniz? – Kventin əmi səbirsizliklə soruşdu.

– Yox, yox, biz hər şeyə razıyıq, bircə bizi məktəbə qaytarmayın! – uşaqlar bir ağızdan cavab verdilər.

– Lap yaxşı, – Kventin əmi məmnunluqla dilləndi. – Düzünü desəm, artıq hər şeyi danışmışam. Bir neçə dəqiqə əvvəl cənab Lenuara zəng vurdum, o, çox lütfkarlıqla sizi evlərinə dəvət etdi.

Bu vaxt Corc ürəyinə nəsə damıbmış kimi soruşdu:

– Yəqin ki, Timmini özümlə götürə biləcəyəm, elə deyil?

– Yox, – atası cavab verdi. – Cənab Lenuar itləri sevmir.

– Elə isə mən heç yana gedən deyiləm…

– O zaman məktəbə geri qayıdacaqsan, – atası sərt şəkildə onun sözünü kəsdi. – Ağız-burnunu da əyişdirmə, Corc. Bilirsən ki, belə şeylərdən xoşum gəlmir.

Lakin qız atasını dinləməyərək üzünü yana çevirdi. Dostları isə məyus şəkildə ona baxdılar. Doğrudanmı Corc indi əsəbiləşib hər şeyi korlayacaqdı?.. Qaçaqmalçı zirvəsinə getmək necə də yaxşı olardı! Əlbəttə, Timmisiz vaxt o qədər də şən keçməyəcək. Lakin nə etməli, başqa yol yoxdur. Onu Kirrində qoymaq lazım gəlirdi.

Kventin əmi kabinetdən çıxdıqdan sonra Enn əmisi qızını yola gətirmək üçün mehribanlıqla onun dirsəyindən yapışdı, lakin qız onun əlini geri itələdi. Bundan sonra dostları Corcu çox dilə tutmağa çalışdılar, di gəl faydası olmadı.

– Məni tək buraxın, – axırda qız bezib dedi. – Fikirləşməliyəm. Biz Qaçaqmalçı zirvəsinə necə qalxacağıq, ümumiyyətlə, ora haradır? Hansı yolla gedəcəyik?

– Əlbəttə, maşınla gedəcəyik. Qaçaqmalçı zirvəsi sahildən azca yuxarıdadır, yəqin ki, bizi sahilboyu yolla aparacaqlar, – Culian cavab verdi. – Niyə soruşursan ki, Corc, fikrin nədir?

– Artıq sual vermə, – Corc cavab verdi. Sonra da iti ilə birgə otaqdan çıxdı. Dostları da onun dalınca getdilər, lakin bir daha ağızlarını açıb bir kəlmə demədilər. Çünki bilirdilər ki, əhvalı yerində deyilsə, yaxşısı budur, ona dəyib-dolaşmayasan.

Qız Timmi ilə birlikdə kottecdən uzaqlaşdı.

***

Nəhayət, yola çıxmaq zamanı gəldi. Fanni xala könülsüz də olsa, uşaqların əşyalarını toplayıb qurtarmışdı. Az sonra Corc da qayıtdı, Timmi yanında deyildi. Lakin bayaqkından xeyli yaxşı əhvalda idi.

Enn dərhal soruşdu:

– Timmi hanı?

– Bunu bilmək elə də vacib deyil, – Corc cavab verdi.

– Yaxşı, de görək, indi sən bizimlə gedirsən, ya yox? – bu dəfə Culian soruşdu.

– Hə, – Corc cavab verdi. Lakin o nədənsə Culianın gözlərinin içinə baxmağa cürət eləmədi. Bunu sezən oğlan düşündü: «Maraqlıdır, Corc niyə gözlərini gizlədir?»

Fanni xala uşaqları yedirtdi, tezliklə onların arxasınca böyük bir avtomobil gəldi. Kventin əmi uşaqlara cənab Lenuara çatdırmaları üçün məktub verdi, Fanni xala isə onların hamısını bir-bir öpdü. Bundan sonra uşaqlar maşına doluşdular.

– Bəs Timmi ilə sağollaşmayacağıq? – Enn qeyri-adi təəccüblə Corca baxıb soruşdu. Corc elə bil iti yerli-dibli unutmuşdu. O, Ennə cavab verməyib susmaqla kifayətləndi.

Nəhayət, avtomobil yola düşdü. Corc bir müddət dillənmədi. Uşaqlar belə qərara gəldilər ki, o, Timmidən ayrıldığı üçün kədərlidir. Halbuki qız o qədər də məyus görünmürdü.

Yol təpələrin arasından keçirdi. Yoxuşu çıxandan sonra maşın sürətlə irəli şütüdü. Birdən Corc irəli əyilib sürücünün çiyninə toxundu.

– Zəhmət olmasa, bir saniyəlik dayanın. Burada götürməli olduğumuz bir şey var.

Culian, Dik və Enn təəccüblə ona baxdılar. Sürücü azacıq özünü itirib əyləci sıxdı; Corc qapını açıb ucadan fit çalmağa başladı.

Bu zaman Timmi alçaq bir hasarın arxasından atılıb sevinclə maşına tullandı. O hamını öpüb-yaladı, arada isə yavaşcadan zingildəyib həyəcanını və sevincini göstərdi.

– Bu nə itdir belə? – sürücü təəccüblə donquldandı. – Məgər sizə bu iti götürməyə icazə veriblər? Axı atanız bu barədə heç nə deməyib.

Sevincdən gözləri parlayan Corc söylədi:

– Hər şey qaydasındadır. Narahatlıq üçün əsas yoxdur. Zəhmət olmasa, yola davam edin.

– Ay səni kələkbaz! – Culian çığırdı. Bilmirdi Corca hirslənsin, ya Timminin, nəhayət ki, yanlarında olduğuna sevinsin. – Bilirsən də, cənab Lenuar onu geri göndərə bilər.

– O zaman məni də geri göndərməli olacaq, – Corc sakitcə dedi. – İstənilən halda əsas odur ki, hamımız bir yerdəyik!