Kitobni o'qish: «Yunan halkının tarihinden»

Yunanlılar: halkın oluşumu, göçler

Yunanlılar (kendi isimleri – Helenler), Yunanistan ve Kıbrıs'ın ana nüfusunu oluşturan insanlardır. Yunanlıların adı antik çağlarda Romalılar tarafından onlara güney İtalya'daki Helen kolonistlerinin küçük kabilelerinden birinin adıyla verildi. Helen halkı M.Ö. 12. yüzyılda şekillenmeye başladı. e. Yunanistan'ın en eski sakinlerinin, Güney Uralların bozkırlarından (en eski Hint-Avrupa topluluğunun oluştuğu yer olan) çıkan Küçük Asya'dan (Tirsen, Karyalılar, vb.) Gelen uzaylılarla ve Balkan Yarımadası'nın kuzey-batısındaki kabilelerle, Akalar, İyonyalılar, Aeoliler, Doryalılar ve daha küçük olanlardan oluşan kabilelerle karıştırılmasının bir sonucu olarak.

Yunanlılar yüksek medeniyetin rehberleriydi, komşu halklar üzerinde büyük bir kültürel etkiye sahipti, onlardan maddi üretimin gelişimini teşvik ettiler ve ilkel toplumsal sistemin ayrışmasına katkıda bulundular. Sınıf toplumu öncelikle eski yapay sulamanın geliştiği yerlerde, eski tarım medeniyetleriyle yakından ilişkili bölgelerde ortaya çıkar. İnsanların yeni bir toplumsal oluşuma geçişi, başta ilerici ekonomi ve teknoloji biçimlerinin gelişmesi olmak üzere bir takım nedenlerle ilişkiliydi. Sınıf toplumu çağının insan faaliyetlerinin bu tarafı arkeolojik materyallere yansır – çanak çömleklerin, demir tarım aletlerinin yayılması. Ayrıca, arkeolojik materyal sınıfların yaşamının canlı bir resmini çiziyor. Sınıf toplumunun ortaya çıkmasıyla, şehirlerin ortaya çıkması, büyük mimari yapıların inşası, yazının yayılması, daha önce görülmemiş bir lüks birikimi ve paranın ortaya çıkması ile bağlantılıdır.

Antik Yunan milletinin oluşum tarihinin çeşitli yönleriyle ilgili en önemli bilgiler, antik edebiyat geleneğinde yer almaktadır – zamanımıza antik yazarların eserleri, belgesel kaynakları: kararnameler, yasalar, anlaşmalar, inisiyasyonlar vb. Gibi az ya da çok tam bir biçimde ulaşmışlardır; gerçek anıtlar: binaların kalıntıları, aletler, silahlar, ev eşyaları; antik Yunan dilinin verileri. G. tarihinin incelenmesinde çok fazla yeni şey arkeolojik keşifler verdi. 1871'de Küçük Asya'daki Hissarlık Tepesi'ni kazılan Schliiman Kasabası Antik Truva atının kalıntılarını ve daha önce var olan bir dizi yerleşimi keşfetti. Miken ve Tirinf'in kazılarında Schliemann, özel Miken kültürü hakkında konuşma fırsatı veren muazzam bir materyal buldu. 1900'de ingiliz arkeolog Arthur Evans, antik Knossos'un yerinde sarayın kalıntılarını buldu ve bu da Miken'den daha yaşlı olan Girit kültüründen bahsetmeyi mümkün kıldı.

Edebi eserler arasından Yunan tarihçilerinin eserleri özellikle değerlidir. Antik tarihçiliğin kökleri, «İlyada» ve «Odyssey» gibi ünlü şiirlerin temsil ettiği eski destana kadar uzanmaktadır. Köle sahibi bir toplumun oluşum döneminin Beotian köylülüğünün yaşamı hakkındaki bu bilgiler, Beotian şairi Hesiod'un «Eserler ve Günler», «Teogoni» nin şiirlerinde yer almaktadır.

Girit-Miken döneminin bilimsel kavramları esas olarak arkeolojiden elde edilen verilere dayanmaktadır. Kazılar, Girit topraklarındaki Neolitik çağın başlangıcının M.Ö. 6-5. binyılın başlangıcına ve M.Ö. 3. binyılın 1. yarısına kadar uzandığını göstermiştir. e. Girit'te taştan bakırdan ve daha sonra bronzdan bir geçiş gözlemlenmiştir. M.Ö. 2. binyılın başına kadar, Knossos'taki sözde «saraylar» ın en eski yapıları, daha sonra tekrar tekrar yeniden inşa edilen geçit binalarının, atölyelerin, depoların vb. Karmaşık bir kompleksi olan en eski yapılardır. Buna ek olarak, daha sonraki dönemlere Girit şehirlerinin (modern Türkiye'de) kalıntıları ve yerleşimleri de dahildir. Sonraki yüzyıllarda, Girit'in maddi kültürü – «saraylarda» freskler, bulaşıklar, aletler vb. Temizlenmiş çok sayıda sanatsal ürünün kanıtladığı gibi – gelişmeye devam ediyor— Bu, M.Ö. 2. binyılın 2. çeyreğine kadar uzanmaktadır. e. Balkan Yarımadası'nda, M.Ö. 2. binyılın ilk yüzyıllarından başlayarak. E., Girit'in güçlü etkisi altında, Peloponnez'de (Miken, Tirinf, vb.) ve Orta Yunanistan'da, Girit'teki kültürün zaten düşüş çizgisine girdiği bir zamanda en büyük gelişimine ulaşan sözde Miken kültürü oluşur. Görünüşe göre bu kültürün taşıyıcıları Yunan kabilelerinin atalarıydı. Girit kültürünün, Troy şehrinde merkezi olan sözde Truva kültürünün geliştiği Küçük Asya kıyılarında da bilinen bir etkisi vardır. Ege Havzasına yayılmış olan Girit kültürü, anıtlarını Girit'te bulunan anıtlardan ayıran yeni özellikler edinmektedir. Bu, ona artık bir Girit kültürü değil, Girit-Miken kültürü olarak adlandırmak için bir sebep verir. Mısır, Suriye, Filistin, Kıbrıs Adası, Sicilya ve Güney İtalya, Güney Fransa ve Karadeniz'in kıyılarında bulunan Girit-Miken türlerinin bazı buluntuları bulunmuştur. Bununla birlikte, bu tür bölgesel dağıtım ölçeklerinde, Girit-Miken kültürü, nüfusun sadece sınırlı çevreleri tarafından kapsanmıştı. Bu kültürün cepleri, bu bölgelerin nüfusunun çoğunluğunun maddi yaşamının çok daha ilkel biçimleriyle bir arada bulunur. Girit anıtlarının Mısır ve İkiyüzlü ülkelerin anıtlarıyla karşılaştırılması, M.Ö. 2. binyılda Girit'te sınıfsal bir köle toplumu olduğunu varsaymayı mümkün kılmaktadır. M.Ö. e. Girit-Miken kültürünün daha da gelişmesi sona ermektedir. Santorin'in (Tira'nın) 1380 civarında patlaması Girit-Miken kültürünün azalmasına yol açan bu olay, yerel halk arasında "güçlü tanrılara" olan inancını zayıflatmış, büyük ölçüde antik Yunan, Girit ve Mısır ekonomisini tahrip etmiştir. M.Ö. 2. binyılın en sonunda ve 1. binyılın başlangıcında, maddi kültür alanında bilinen bir gerileme türü gözlemlenmiştir. Bunun nedeni Balkanlarda ortaya çıkan büyük kabile hareketlerinden kaynaklanıyordu.

Yaratılışı M.Ö. 8-7 yüzyıla kadar uzanan Homer'in şiirleri, kölelik ilişkilerinin başlangıcındaki ilkel toplumsal sistemin ayrışması döneminin Yunan toplumu hakkında ana bilgi kaynağıdır. Şiirler, her biri ayrı ayrı yapılabilen şarkılardan oluşuyordu, karakterlerinin hayatından bu ya da bu olayın bağımsız bir hikayesi olarak. Bir şarkıcı-anlatıcının (eski Yunanlılarda aed ve daha sonra rhapsod olarak adlandırılan) bayramlarda uzun, çeşitli olaylarla dolu şiirlerden belirli pasajlar (şarkılar) söylemesi istendiğini hayal edebiliriz. Şölenciler, antik Truva'nın duvarlarının altındaki kahramanca istismarları duymak istediyse, şarkıcı lot, Kifara'nın sesleri, Yunanistan'dan «Çernobil gemileri» nde, güzel «sağlam duvarlı» Troya'nın (Ilion) bulunduğu Küçük Asya'nın kıyılarına yelken açan «bakır kaplı» Akaalılar (Yunanlılar) arasında patlak veren Truva Savaşı hakkında seslendirdi. ve memleketinin koruyucuları, cesur Truva savaşçıları.

Bu zamanın Yunan toplumu, şiirlere yansıdığı biçimde, atalarının yapısını korumaya devam ediyor. Doğumlar, çeşitli cinslerin birleşimleri olarak fratlar ve filler (kabileler) hala ana toplumsal bölünmelerin önemini tamamen korudular. Homeros toplumu, arazinin özel mülkiyetini bilmiyordu, gelişmiş işbölümü ve gelişmiş değişim sistemini bilmiyordu, henüz kan davası geleneği devam etmedi ve Hint-Avrupa genel sisteminde var olan diğer unsurlar da var olmaya devam etti. Aynı zamanda, Homeros döneminde demir yavaş yavaş ana metal haline gelir (Güney Uralların eski metalürjilerinden kaynaklanan sözde «demir çağı» ortaya çıkar), Homeros toplumunun Girit-Miken'e kıyasla muazzam avantajını ifade eder. Ekonomik yaşam, nispeten gelişmiş tarım ve hayvancılığa dayanıyordu. Genel olarak, Homeros döneminin ekonomisi doğal olarak kapalıydı. Şiirlerde (çoğunlukla «Odyssey» de) bazı durumlarda tüccarlardan bahsedildi, ancak kural olarak Yunanlılar değildi, Fenikeliler idi. Zanaatkarlar da ortaya çıktı-profesyoneller. Her ne kadar bu dönemin maddi kültürü, Girit-Mikenskaya kıyasla daha düşük bir seviyede dursa da, zanaatın daha da gelişmesine katkıda bulunan çömlek çarkı, vazo boyama tekniği vb. Gibi önceki teknik başarılardan miras kalmıştır. İnşaat işleri, çömlekçilik makineleri, deniz işleri gelişti. Bu ekonomik temelde kaçınılmaz olarak eski ata sisteminin ayrışması meydana geldi. Soylu aristokrasi ayrıldı. Aristokratlar savaşçıları, sıradan askerlerin aksine, Güney Uralların topraklarında ilk kez ortaya çıkan savaş arabalarıyla savaştılar. Bilmek askeri ganimetin çoğunu alır. Büyük evlerde, iş arazileriyle birlikte yaşıyor, ancak nüfusu kitlesel olarak serbest çiftçilerden oluşmaya devam ediyordu. Bir yandan komünistler arasında, arazilerini kaybeden insanlar, diğer yandan da ellerinde birkaç araziye odaklanan insanlar ortaya çıktı. Sosyal merdivenin alt kısmında metanastlar, bir sebepten ötürü toplumlarıyla olan bağlarını koparan ve bu nedenle korunmadan yoksun insanlar, işçiler ve nihayet köleler vardı. Homeros toplumundaki kölelik ataerkil bir karaktere sahipti. Nispeten az sayıda köle vardı («Odyssey» de, kölelerin sözlerinin «İlyada" dan daha yaygın olduğu), aralarında hanehalkında emeği kullanılan kadınlar hakimdi. Bu kelimenin gerçek anlamda devletleri Homeros toplumu henüz bilmiyordu. Bu dönemde kabile lideri (basiley), yaşlılar konseyi (bülent) ve toplumun tüm özgür üyelerinden oluşan halk meclisi (agora) bu dönemde büyük önem taşıyordu. Toplumsal farklılaşmanın artmasıyla birlikte, halk meclisi ve kabile lideri yavaş yavaş eski önemini yitirdi. Yaşlılar konseyinin önemi yoğunlaştı, şimdi yaşlıları değil, soyluları ve zenginleri de içeriyordu.