Həyat sandığı

Hər küçəyə girdikcə öncədən onun boş olduğuna əmin olur, sonra ehtiyatlı addımlarla, divara söykənərək hərəkət edirdi. Getdikcə qaranlığa daha çox öyrəşən gözləri, daha çox detalı seçirdi. Artıq ayağının nəyəsə ilişib yıxılacağından qorxmurdu.

“Hardadı bu zibil?!” deyə Eçso alçaq bir ağaca söykənib azalan qorxu ilə çoxalan yuxuya mane olmağa çalışırdı. Bir neçə dəfə üzünü ovxalayıb sulu başını silkələdi. “Fikirləş, fikirləş…”

İndiyə kimi ağlına gələn ən yaxşı yol hündür bir evə çıxıb yolunu tapmaq olsa da üstünü yosun basmış binalara bu cür yağışda çıxmaq çox təhlükəli idi.

“Fikirləş,” pıçıldadı başını söykəndiyi ağaca vuraraq. “Şəhər girişindən başlayaraq işarələr aralarında yüz-iki yüz addım məsafə ilə səpələnib.” Beynində şəhərin təqribi xəritəsini və hərəkət trayektoriyasını cızıb işarələrin onu hansı istiqamətə apardığını təyin etdi. “Sonuncu işarə körpü yaxınında…” barmağını, havada cızdığı xəyali xəritədə gəzdirib “sonra yüz addım bura və bura. Çayın da bu istiqamətdə axdığını nəzərə alsaq… Zibil! Geri qayıtmaq lazımdı. Məni ən çox axtardıqları… dayan görüm.”

Növbəti ildırım parıltısında gözünə dəyən bir şey ağlına yeni fikir gətirmişdi. Daş yığınının üzərində, üstünü qurumuş sarmaşıqlar basmış insan böyüklüyündə bürünc zəngə baxıb gülümsədi.

Bir müddət sonra zəngə dəyən daş bütün şəhərə səs salmışdı. Şəhərin hər tərəfindən gələn addım səsləri, ora çatan zaman iyirmiyə yaxın vidra zəng ətrafında toplanıb bir-biriləri ilə tutaşmağa başladılar.

Gizləndiyi yerdən çıxan Eçso, arxasına baxmadan təyin etdiyi yerə qaçaraq işıq kürəsini yandırıb bu dəfə başı üzərinə qaldırdı. Haqlı idi. Qısa müddətdə sarımtıl işıq görməyə başlamışdı. Üzünə yayılmış təbəssümlə özünü işığa çatdırıb girişdə iki yağ məşəlinin yandığı dəmir barmaqlığı cığıltılı səslə aralayaraq içəri girib aşağı düşdü.

Artıq işıq kürəsinə ehtiyac yox idi. Kanalizasiyanın divarlarına yerləşdirilmiş məşəl formasındakı yağ lampaları içərini yaxşı işıqlandırırdı. Tavan olduqca hündür, suyun səviyyəsi isə normadan bir az yuxarı idi. Divarlar səliqəli daşlarla hörülmüşdü və su xüsusi kanal vasitəsilə axırdı. Eçso daha da diqqətlə baxdıqda tunellərin yuxarıdakı küçələrlə paralel salındığını gördü. Elə bil yeraltı şəhərə düşmüşdü. Eçsonun diqqət yetirdiyi daha bir lazımlı detal da vardı. Yanan məşəllər bütün tunellərə qoyulmamışdı. Bu mərhələyə çatmış nakrin üçün, ona düzgün yolu göstərmək məqsədi ilə yalnız girməli olduğu tunellərdə işıq vardı.

“Bu da işıqlı yolumuz,” deyib məşəllərdən birini götürərək yolu təqib etdi.

Hər istiqamətdən gələn vidra sədalarını demək olar ki, hər dəqiqə eşitmək olurdu. Damcılayan su səsləri və hətta tavandan aşağı süzülən kiçik şəlalələrin səsləri qəribə bir ahənglə əks olunurdu. Eçso tunel boyu yeridikcə təhlükənin geridə qaldığına əmin idi. Vidraların məskəni olmağına baxmayaraq qarşısına bir dənə də olsun vidra çıxmamağının səbəbi vardı. Gecələr vidra gözləri mükəmməl dəqiqliklə gördüyü üçün işığa qarşı çox həssas olurdular. Sahib olduqları şəffaf göz qapaqları isə onları bu narahat işıq mənbəyindən heç cür qoruya bilmirdi. Bəzən adi bir məşəl alovu vidraya qarşı güclü silah ola bilər. Bu Sağ qalmaq adlı nakra dərsliyinin ilk öyrətdiyi cümləsi idi.

Qısa vaxt sonra Eçso, tunelin genişlənərək böyük bir dairə forması aldığı yerə çatdı. Burdan müxtəlif istiqamətlərə gedən on üç tunel vardı və tunellərdən yalnız altısı işıqlandırılmışdı. Eçso bu tunellərin girişinə bir-bir yaxınlaşaraq diqqətlə baxdı. Hər birinin girişində özünəməxsus işarə vardı.

Oringen sınağının iştirakçılarının hər birinə xüsusi işarə verilir. Hansı ki, bu işarələr onlara aid olan tapşırıqları tapmaqlarına kömək edir.

Eçso öz işarəsi çəkilmiş girişdə dəmir barmaqlıqları olan qapıya yaxınlaşdı. Qapı kilidli idi. Digər tapşırıqlarda tapdığı və hələ istifadə etmədiyi açarı çıxarıb kilidə keçirdi və çevirdi. Düzgün yolda idi. Kilid tıqqıltı ilə açıldı və qapı aralandı. Oxşar tunellər şəbəkəsi burda da vardı, lakin işıq onu ilk olaraq bir otağa apardı. İçəridə yandırılmaq üçün quru odun, quru yataq və böyük bir sandıq vardı. Eçso sandığı görən kimi on doqquzuncu sınağın sonuna çatdığını anladı. Burda ona lazım olan hər şey vardı. Zireh, silahlar, quru paltar, iksir və yemək.

2. Qaydaları poz və yaşa

Qaçış planları qururam

Tora düşmüş ağ kəpənək

Caynaq altda bala dovşan

Eçso ala-çiy bişirdiyi yeməyini tələsik yeyib bitirdi və çarpayıdan qalxdı. İslanmış paltarını dəyişib, quru paltar və boğazlı nakra ayaqqabısını geyinmişdi. Qarnı doysa da dəhşətli yorğunluq hələ də qalırdı. Hətta nakra zirehini geyinməmək üçün öz-özünə müxtəlif bəhanələr uydurmağa başlamışdı. Ocağın istisi və əla hazırlanmış çarpayı onu şiddətlə cəlb edirdi. Hətta bir anlıq, qısa müddətlik də olsa, dincini almağı düşünüb tez fikrindən daşınmışdı. Öz xasiyyətinə bələd idi. Bu yorğunluqla yatsa iki günə ancaq oyanardı.

Əslində bu otağın məqsədi, son mərhələyə çatmış döyüşçülərin sınağa girməzdən əvvəl tamamilə istirahət etməyinə və yaraları varsa onları sarıyıb hazırlanmağa şərait yaratmaqdır. Lakin Eçsonun buna vaxtı qalmamışdı. On beşinci gün doğan zaman bütün tapşırıqlar yerinə yetirilmiş qaydada şəhər yaxınlığındakı təyin olunmuş bitiş nöqtəsində olmalı idi. Dəqiq bildiyi şeylərdən biri isə, gecə yarısını çoxdan keçdiyi və bir neçə saata yeni günün başlayacağı idi.

“Az qaldı, az qaldı,” deyə özünə təsəlli verərək dərin bir nəfəs dərdi və əyilib nakra zirehini geyinməyə başladı.

Dəri şalvar, bəzi yerləri dəmirlə örtülü üç qat dəri zireh, tikanlı dəmir biləklik (sol biləklik daha geniş) və dəmir hissələrlə möhkəmlənmiş dəri əlcəklər. Geyindikcə də yeni emal olunmuş dərinin əvəzolunmaz qoxusunu içinə çəkirdi. Bütün hissələri bərkidib silahlara keçən zaman əlinə ilk aldığı İynə adlı nakra xəncəri olmuşdu. Tiyəsi iki qarış olan xəncər, iki tərəfi kəsərli incə, düz gövdəsi ilə nəhəng iynəni xatırladırdı. Bu xəncərin ən gözəl özəlliyi orta ölçülü bir vidranın istənilən daxili orqanına həm ön, həm də, arxa tərəfdən asanlıqla çata bilməyi idi. Hətta usta bir döyüşçü tək İynə ilə dörd-beş vidraya qarşı sağ qala bilərdi. Eçso bir ədəd İynə və bir ədəd bıçağa bənzəyən adi xəncəri sol ayağındakı qapalı xəncər qınına keçirdi.

Sonuncu silahı, qınından iki cüt kəmər sallanan nakra qılıncı idi. Bir cüt kəmər sağ çiyin və sol böyüründən keçib sinəsində bağlanır, ikinci cüt isə qurşağından bağlanaraq qını kürəkdə sabit saxlayırdı. Qının ağız hissəsindəki, bir qarış uzunluğunda incə yarıq, qılıncı kürəkdən çıxarıb-salmağı rahatlaşdırırdı.

"Bax belə."

Zirehinin son kəmərini sıxıb gümüşü rəngdə qılıncını bir neçə dəfə kürəyindəki qına salıb-çıxarmışdı. Tiyəsinin ölçüsü tam açılmış qol uzunluğuna çatan tək əlli, cüt ağızlı qılınc, sırf Moxs üslubu ilə döyüş üçün hazırlanmışdı. Silah, qəbzəyə yaxın hissəsi nisbətən enli, uca yaxınlaşdıqca isə sürətlə incələrək böyük bir xəncəri xatırladırdı. Hətta qəbzəsində çarpaz bilək qoryucusunun olmamağı onu göstərirdi ki, silah, əsasən qılınc döyüşü üçün yox, vidralarla mübarizə üçün hazırlanmışdı.

Son olaraq iki kiçik, iki orta ölçülü çantanı kəmərinə bərkidib lazım olanları götürdüyünü yoxladı. Küt xəncərə bənzər alət, sarğı, yara üçün məlhəm və iki şüşə iksir. İndiyə kimi onu ayaq üstə saxlayan sarı rəngli, dözümlülük artıran bu iksirlərdən Eçso sınaq boyu dəfələrlə içmişdi. Ancaq Eçso bilirdi ki, həddi aşsa zəhərlənə və ya yorğunluqdan huşunu itirə bilərdi və o, bu həddə çox yaxın olduğunu hiss edirdi. Daha bir iksirin qarşılığı həyatı ola bilərdi. Yemək torbasından bir dənə alma götürüb otaqdan çıxdı.

Yeyilmiş almanın qalığını axan suya atan zaman ağzı tərpənsə də fikri kanalizasiya tavanında səliqə ilə açılmış dəliyə qalxan nərdivana və çıxışdan görünən yeganə şey olan qara buludlu qaranlıq səmada idi. Getməli olduğu yerin ora olduğunu bilsə də tərəddüd edirdi. Sonuncu sınaqda dəyərli bir girovu vidralardan xilas etməli olduğunu oxumuşdu, ancaq bu girovun nə olduğunu bilmirdi.

Əlləri ilə dırmaşıb başını dəlikdən çıxardı. Yağış təzəcə kəsmiş, heç ildırım da çaxmırdı. Havada çox zəif də olsa tünd maviyə çalan işartı vardı. Eçso hələ şəhərin içində olduğunu bilsə də məhz harasında olduğunu təxmin edə bilmirdi. Gözlərinin qaranlığa öyrəşməyi üçün bir az da gözlədi. Bura ona heç nəyi xatırlatmırdı. Yer dəniz qumundan olduğu üçün az ot vardı. Oval formada olan meydanın kənarlarında qəribə sütunlar və iki-üç addım hündürlüyündə bir neçə heykəl görmək olurdu. Sonra getdikcə yuxarı doğru qalxan bir neçə sıra daş oturacaqlar və böyük bir tikili, yarımdairə formasında, meydanın yarısına yaxınını əhatələyirdi. Digər tərəfdə isə hündür divar yüksəlirdi. Bura böyük idman arenası idi. Müxtəlif növ idman oyunlarının keçirildiyi meydan.

Eçso olduğu yerin tamam qapalı olduğunu görüb bir az təlaşa düşsə də, silahını xatırlayıb sakitləşmişdi. Dəqiq görüş məsafəsi on beş-iyirmi addımdan çox deyildi. Bu məsafədən sonra hər şey qaraltı kimi görünürdü. Nə cür bir təhlükə ilə qarşı-qarşıya olduğunu bilmədiyi üçün işıq kürəsindən istifadə etmirdi. Ümumiyyətlə artıq sehrdən istifadə etmək istəmirdi. Onu istənilən yerdən izləyə bilərdilər. Çatdığı son mərhələdə bu ehtimal lap çoxalmışdı.

Boş meydanın ortasındakı yeganə qaraltıya doğru yaxınlaşarkən həyacanlanmağa başladığını hiss etdi. Ürəyi sürətlə döyünürdü. Qaraltı, bir insanın içinə rahat yerləşə biləcəyi, dəmir barmaqlıqlı qəfəs idi. Lakin qəfəsin içində insan görünmürdü, bunun yerinə balaca bir sandıq vardı. Eçso qəfəsə yaxınlaşıb çantasındakı son gərəkli cismi çıxardı və…

Uyğun gəlmirdi. Qəfəsin nə bir kilidi vardı, nə də xəncərə bənzər alətin gərəkli olduğu bir möhürü. Qəfəsin qapısı onsuz da açıq idi. Eçso qəfəsin cırıldayan qapısını açıb dayandı. İti qulaqları gecənin səssizliyində öncə bir neçə tıqqıltı, sonra isə xırıltı səsləri eşitməyə başlamışdı. Eçso qapını cırıltı ilə yenidən örtərək səsin gəldiyi istiqamətə, uzun tikilinin olduğu qaranlığa baxdı. Səslər yaxınlaşmaqla bərabər getdikcə çoxalırdı. Bir müddət sonra gecənin qaranlığında parıldayan üç cüt göz gördü. Vidralardan biri sürətlə yaxınlaşaraq yerə atıldı. Digər ikisi o qədər tələsmirdilər, yavaş-yavaş aşağı enib, ehtiyatlı addımlarla arenaya ayaq basdılar.

Eçso, qəfəs ona maneə törətməsin deyə kənara çəkilərək vidraların hərəkətlərini izlədi. Vəhşi məxluqlar indidən klassik vidra hücumu təşkil etməyə başlamışdılar. Sağ və sol cinahlara ayrılan iki vidra ortadan yaxınlaşan üçüncü vidradan daha cılız görünürdülər. Məqsəd silahlı ovu əhatəyə almaq idi.

Eçso sakit durub istədiklərini etməklərinə imkan yaratdı. Əlini hazır saxlasa da silahını çəkməyə hələ tələsmirdi. Vidraların atdığı hər addımı, aralarındakı məsafəni, edəcəkləri həmləni və hətta aldıqları nəfəsi belə hesablayırdı. Bu vaxt ərzində başını bir dəfə də olsun çevirməmişdi. Gözləri yalnız qabağa baxırdı. Belə ki, onun görməyə də ehtiyacı yox idi. Dərin səssizlik oldu. Addım səsləri və mırıltılar bir anda kəsildi. Sonra qumu eşən pəncə səsi və sağ tərəfdən gələn ilk hərəkətlə Eçso əlini qılıncına apardı, ardınca sol tərəfdəki vidra sıçradı.

Zingilti ilə yerə düşən ilk vidranın sağ ayağı pəncədən üzülmüşdü, ikinci vidra isə çiyninə girmiş xəncəri dişləri ilə çıxarmağa çalışırdı. Ortada duran vidra, hücum etmək yerinə geri addım ataraq qudurmuş canavar mırıltısına bənzər səslər çıxarıb dişlərini göstərdi. Bu vaxt yaralanan hər iki vidra, gəldikləri istiqamətdə zingildəyərək qaçıb gözdən itdilər. Gözünü meydanda qalan son vidradan çəkməyən Eçso, bu dəfə qanlı qılıncı yuxarıda saxlamışdı.

Vidra hər an sıçramağa hazır təhdid dolu gözlərlə baxıb, xırıltılı səsini hər nəfəsində daha da artırırdı. Qürurlu duruşu ilə qulağını geri yatırıb, ayaq əzələlərini gərdi və bir anda zingildəyərək geri qaçıb daşa dəyərək yıxıldı. Sonra daha bərkdən zingildəyib qalxaraq özünü ora-bura çırpıb digər vidraların arxasınca qaranlıqda gözdən itdi.

Eçso, hələ də zingiltisi eşidilən vidranın arxasınca baxıb gülüşünə mane ola bilmədi. Heç təlim zamanı bu qədər qorxaq məxluq görməmişdi.

Hələ də gülən gözlərindəki yaşı silib “Elə bu?!” dedi öz-özünə. “Bu qədər əziyyətdən sonra üç qorxaq vidra?! Özü də son tapşırıqda.”

Hər ehtimala qarşı silahını hələ də əlində saxlayan Eçso heç bir hərəkət olmadığına əmin olub, sevincək addımlarla qəfəsə yaxınlaşdı. Artıq havanın yavaş-yavaş işıqlanmağa başladığını hiss etmək olurdu. Geniş meydanın bir tərəfini tutan tikilinin bəzi detalları indi daha yaxşı görünürdü. Eçso əyilib maraqla sandığın qapağını qaldırdı.

Vidralardan xilas etməli olduğu girov sən demə adi toyuq yumurtası imiş. Saman çöplərinin içində heç bir xüsusiyyəti olmayan adi toyuq yumurtası. Bu vəziyyət Eçsonu bir az özündən çıxarsa da başını yelləməkdən başqa heç nə etmədi. Əsas odur ki, sınağı uğurla başa vurmuşdu.

Yumurtanı kəmər çantasına yerləşdirib, çantanın ağzını bağlayarkən, qəfəsdən çıxmağa başlamışdı. Həmin an içinə soyuq bir ürpərti girdi. Səbəbi hava deyildi. Eçso əlini kəmərindən çəkib başını qaldırdı. Tikilinin qarşısında on iki vidra heykəl kimi dayanıb gözlərini ona zilləmişdi. Sonra böyük tikilinin girişlərindən daha bir neçəsi çıxaraq digərlərinə qoşuldu.

Eçso içində olduğu vəziyyətin ciddiyyətini hələ qavramamışdı. Buna yorğun beyninin səbəb olduğunu düşünürdü. Çünki artıq demək olar ki, ayaq üstə yatırdı. Hərəkətsiz qaldığı hər dəqiqə asılı olmadan yuxuya gedirdi və indi gördüklərinin yuxu, yoxsa reallıq, olduğuna qərar verə bilmirdi. Ta ki, vidralardan biri meydanda əks olunan səda ilə ulayana kimi. O an Eçsonun beynində sanki tufan qopdu. Bu səsə, yuxarıdan ona tərəf qaçan vidraların ayaq səsləri də qoşuldu və qəribə bir ahənglə məxluqların qudurmuş mırıltıları meydanı götürdü.

Vidralar ehtiyat və ya tələ barədə düşünmürdülər. Necə gəldi səpələnmişdilər və hər birinin ağlında yalnız ova digərlərindən daha tez çatmaq var idi. Hətta bunun üçün bəzən bir-birilərini dişləyir, bəzən də yıxılaraq digərlərinin ayaqları altında qalırdılar. Sürünün önündə gələn iki vidra çoxdan torpağa ayaq basmışdı və külək kimi sürətli qaçırdılar. Nəm torpağı döyən güclü pəncələri az qala yeri tərpədirdi.

Təlaş və təəccüb içində yerində donub qalan Eçso, gördüklərinə məntiqli bir izah tapmağa çalışır, amma bacarmırdı. Düşünürdü, lakin düşündükcə sanki daha dərinlərə, daha da qaranlığa enirdi. Ölümlə qarşı-qarşıya olduğu bu anda belə, taqətdən düşmüş zehni, artıq təslim olmağa başlamışdı. Sonra bir neçə döyüntülük göz qapaqları örtüldü. Elə bil bir anda minlərlə şəkil gözünün önündən keçirdi. Yuxudan ayılanda, öndə gələn iki vidranın ayaqları artıq yerdən üzülmüşdü. Həmin an Eçso vidra ilə göz-gözə gəldi. Bu gözlər fərqli idi. Vidraların gözləri tünd qara rəng yox, ağarıb gümüşü rəng almışdı.

Eçso son anda özünü kənara ataraq xilas oldu. Hücumları boşa keçən vidralardan biri şiddətlə qəfəsin dəmir barmaqlıqlarına çırpıldığı üçün başından qan axırdı. Digər vidra isə sürətini tənzimləyə bilməyib xeyli uzağa sürünmüşdü. Gənc nakrin bunu fürsət bilib kanalizasiyaya enən dəliyə doğru qaçmağa başladı. Ora çatmağa bir neçə addım qala içəridən gəlməli olan işığın söndüyünü gördü. Çatıb aşağı boylanan zaman daha bir vidra sürüsünün onu aşağıda gözlədiyinə dəhşət içində baxdı. Hər birinin göz bəbəkləri gümüş kimi boz idi və zəif işıq altında ulduz kimi parıldayırdı. Son qaçış yolu da bağlanmışdı.

Özünü Eçsoya çatdıran vidralardan biri pəncəsi ilə onun ayağından vuraraq yerə yıxdı. Qılınc gənc nakrinin əlinin çatmayacağı yerə qədər sürünmüşdü. Vidra ağzını açıb ovunun boğazından yapışırdı ki, Eçso iynəyə bənzər xəncərini düz onun qulağına soxdu. Vəhşi məxluqun heç səsi də çıxmadı. Cəld qalxıb qılıncını götürərək həmin an sıçrayan başqa bir vidranı öncə yaraladı sonra yerə düşmüş məxluqun kürəyindən bir neçə dəlik açdı. Onun bu vəhşiliyini görən digər vidralar bir az duruxmuşdular. Gümüş gözlü məxluqlar, ilk hücum edənin öləcəyini bilirmiş kimi məsafə qoruyurdu. Bu mövqe hələ ki Eçsoya sərf edirdi. Bəzən bir neçə vidra ani hücumlar üçün Eçsonun ardına keçməyə çalışsa da gənc nakrin qorxusuzca onların üzərinə qaçaraq arxasını boş saxlayırdı. Yorğun gözləri, düz on altı vidra saymışdı. Tək başına qalib gəlməyi mümkünsüz idi.

Eçso bir tərəfdən geri addımlayarkən sol əli ilə silah və zirehini yoxlayırdı. Ayağındakı iki xəncərdən biri yox idi. İlk üç vidradan birini yaralayan zaman itirmişdi onu, zirehi isə – bəzi yerləri vidra qanına bulansa da hər şey qaydasında görünürdü. Yenə sakitlik… və yuxu…

Eçso qəfil ayıldı. Nə qədər vaxt yatdığını bilmirdi, amma çox keçməmişdi. Yuxuda olduğu vaxtda sadəcə bir neçə addım yerimişdi. Artıq dözümü qalmamışdı. Ya yuxuya getdiyi vaxt vidralar onu öldürəcək, ya da zəhərlənmə riskinə girməli idi. Ehmalca çantasını açıb içəridəki sarı iksirini götürdü. Baş barmağı ilə tıxacı çıxarıb şüşəni yavaşca ağzına apardı və içdi. Başlanğıcda bir təsiri görünmürdü. Vaxt keçdikcə Eçso bədəninə gümrahlıq gəldiyini hiss etməyə başladı. Artıq qılıncın qəbzəsini daha möhkəm sıxırdı. Sonra mədəsi ağrıdı, başı gicəlləndi, ürəyi bulandı. Yeridiyi yerdə az qala yıxılmışdı. Daha bir addım atdı və büdrədi. Yerə yıxılmaqdan özünü çətinliklə saxlamışdı. Bunu fürsət bilən vidralardan ikisi əks istiqamətdən hücum etdilər. Ardınca digər vidralar da onlara qoşuldu. Eçso başqa çarəsinin qalmadığını anladı və sehrli kəlmələri söylədi. Bir anda yayılan ağ işıq gözləri kor edəcək qədər güclü idi. Bütün meydan ağ işığa bürünmüşdü.

Bir müddətlik kor olmuş vidralar ora-bura qaçır, qarşılarına nə çıxdı dişləyirdilər. Bir neçə dəqiqə içində hər tərəf vidra zingiltisi ilə dolmuşdu. Qorxuya düşən məxluqlar indi bir-biriləri ilə döyüşməyə başlamışdılar. Bu qarışıqlıqdan uzaqlaşan Eçso, tükənməkdə olan enerjisindən qənaətlə istifadə etməli olduğunu unutmamalı idi. Günəş parıltısı kimi sehrlər ifrat dərəcədə çox enerji tələb edir. Bundan başqa onun qanındakı zəhərin miqdarı da həddi aşmışdı. Getdikcə başı daha çox ağrıyır, gözləri axırdı. Elə bil yer ayaqları altından sürüşürdü. Dizləri üzərinə çöküb bir müddət gözlədi. Hələ vaxtı var idi. Vidralar yenidən görənə kimi bədəni zəhərə qarşı müqavimətini artıra bilərdi.

Hava artıq xeyli aydınlanmışdı. Qara buludları indi bir-birindən daha yaxşı seçmək olurdu. Meydanın üçdə birini tutan uzun tikilinin saysız geniş girişləri və bəzəkli sütunları indi daha yaxşı seçilirdi. Hətta daşlara oyulmuş şəkilləri və naxışları belə görmək olurdu. Yağış yenə yağmağa başladı. Əvvəlki kimi şiddətli olmasa da insanı bir neçə dəqiqə ərzində isladacaq gücdə idi.

Eçso yavaş-yavaş ayağa qalxıb su qabından bir neçə qurtum aldı. İndi özünü daha yaxşı hiss edirdi. Mədəsi əvvəlki kimi bulanmır, gözləri isə normal görürdü. Vidralardan cəmi altısı sağ qalmışdı, onlardan da ikisi ağır yaralı idi. Qalan dörd vidra, pəncələri və ağızları qan içində əsl düşmənlərinə baxırdılar. Eçso əvvəlki kimi narahat deyildi. Rəqibi üstün olsa da, bir az sehrin köməyi ilə bunun öhdəsindən gələcəyinə əmin idi. Yerə sancdığı qanlı qılıncı çıxarıb çiynində saxladı. Vidraların mırıldayaraq üzərinə gəlməyinə çox da əhəmiyyət vermirdi. Görünüşdə vidralar da hücuma meylli deyildilər. İki ağır yaralı vidra heç yerindən qalxmağa cəhd göstərmədi. Qalanı isə Eçsonun on addımlığında dayanıb onun hərəktlərini izləyirdilər. Eçso az qala onların fikirlərini oxuyurdu. Qılıncını önündə tutaraq vidralara doğru qaçmağa başladı və düşündüyü şey baş verdi. Vidralar səpələnərək hərəsi bir istiqamətə qaçıb gözdən itdilər. Hətta biri özünü kanalizasiyaya enən dəlikdən aşağı atdı.

Gənc nakrin qılıncını kürəyindəki qınına salıb yerə oturdu. Qulağına pıçıltıya bənzər səslər gəlirdi. Səslər bir-birinə qarışdığı üçün sözləri anlamaq mümkün olmasa da Eçso bu sözlərin Azar dilində olduğuna əmin idi. Buna baxmayaraq gənc nakrin sözlərin mənşəyini və ya mənasını tapmağa səy göstərmirdi. Böyük ehtimalla yorğun beyninin bir oyunu idi bu.

Yağış nisbətən zəiflədi. Yerə tökülən yağış suyunun niyə gölməçələr yaratmadığını düşünən Eçso, yerdəki uzun çatları gördü. Bu çatların bəziləri o qədər enli idi ki, meydanın altındakı qaranlığı çətinlik çəkmədən seçə bilirdi.

Hava yaxşıca işıqlanmağa başlayanda Eçso ayağa qalxdı və çıxışı axtarmağa başladı. Gəldiyi yerdən qayıda bilməzdi. Bir az diqqətlə baxdıqda şəhərin çıxışına yaxın olduğu görünürdü. Köhnə tikiliyə baxdı. Yəqin ki, insanlar meydana buradan daxil olurdular, deyə düşünüb daş pilləkənlərlə çıxdı. Hələ ki, tək idi, amma pıçıltılar yenə eşidilirdi. Tikiliyə girib hər tərəfə baxdıqdan sonra paslanmış dəmir barmaqlıqlı qapıdan keçdi. Sonra növbəti otağın qapısından və bu bir neçə dəfə təkrarlandı.

Tikilinin içi çox sadə üslubda hazırlanmışdı. Tavanı saxlayan sütunlarla dolu uzun və geniş otaqlar bir-birinə qapılarla birləşmişdi. Meydana baxan tərəfi tamam açıq olan bu otaqlar ehtimal ki, keçmişdə yağışlı havadan qorunmaq üçün tikilmişdi. Qapıların hamısı paslansa da açmaq çox da çətin deyildi. Tərk edilmiş də olsa nakra cəmiyyəti təlim və sınaqlar üçün bu şəhərdən istifadə edirdilər, ona görə də bəzi yerlərdə hətta təmir işlərini belə görmək olurdu.

Eçso qaranlıq otaqları bir-bir keçdikcə pıçıltı səsləri çoxaldı və getdikcə daha aydın eşidildi. Hətta bəzən yaxında, qaç, tələs kimi çox işlənən sözləri seçə bilirdi. Bir müddət sonra qarışıq pıçıltı səslərinə gurultu səsi də qoşuldu. Elə bil dəmir qapıya böyük qaya parçası çırpdılar. Eçso dayandı…

Daha bir gurultu. Səs bir neçə otaq qarşıdan gəlirdi. Vaxt itirmədən ora qaçan Eçso, gurultunun şiddətinin artdığını görüb sonuncu otaqda sürətini azaltdı. Enli dəmir qapının önündə dayanıb bir müddət hərəkətsiz qaldı. Dəmir qapı heç şübhəsiz təlimçilər tərəfindən xüsusi olaraq düzəldilmişdi. Qapının zirehi xatırladan hissələri qalın və dözümlü görünürdü. Daha bir şiddətli gurultu. Qapının səthində artıq əyilmələr görünür, qapı, az qala bərkidildiyi yerdən çıxırdı. Eçso ehtiyatla qapıya yaxınlaşdı. Pıçıltı səsi onun zənn etdiyi kimi yorğun beyninin məhsulu deyilmiş. Səslər içəridən gəlirdi.

Gənc nakrin qapıya daha da yaxınlaşdı və səslər dayandı.

Eçso qapıya toxunacaq qədər yaxınlaşıb dinlədi. Ola bilsin xilas etməli olduğu girovlar bu qapının arxasında idi. Dəmir qapını diqqətlə nəzərdən keçirib düz ortasında dəliyə bənzər bir oyuq gördü. Əlində qalan son əşya xəncər yox açar imiş. Xəncərə bənzər açarı dəliyə salıb gözlədi. İçəridən insan səsi gəlirdi, amma içində qəribə bir qorxu hissi vardı. Buna baxmayaraq açarı çevirmək üçün əlini atdı. Elə bu an arxa tərəfdən qapıya daha bir güclü zərbə dəydi. Qorxuyla geri atılan Eçso, qılıncını çəkdi. Zərbələr artıq aramsız baş verirdi. Fasiləsiz döyülən qapı şiddətlə silkələnməyə başlamışdı.

Nə edəcəyini bilməyən gənc nakrin, hirsindən qudurmuş vidra səslərini eşitməyə başlayanda dəmir qapının çox ömrü qalmamışdı. Odur ki, arxasına belə baxmadan oradan çıxdı və tikilinin içi ilə qaçmağa başladı. Heç bir otaq keçməmişdi ki, arxadan gurultulu bir səs gəldi və dəmir qapı dibindən qopub düşdü. Eçso çönüb geriyə baxanda ağ gözlü vidraların arxasınca necə gəldiyini gördü. Selikli boz bədənləri qaynaşan soğulcanlar kimi bir-birinə qarışmışdı.

Eçso son keçdiyi qapını örtüb kilidi çəkdi, sonra növbəti otağın eyni ilə qapısını kilidlədi və gözlədi. Onları bu cür saxlamağın mümkün olmadığını bilirdi, bu ona sadəcə vaxt qazandıra bilərdi. Birinci qapının paslı barmaqlıqları vidraların ağır zərbələrinə çox dözmədi. Onlar ikinciyə çatanda Eçso çoxdan növbəti otağa keçmişdi, ancaq daha beş otaqdan sonra meydandan başqa qaçacağı yer qalmırdı. Vidralar ikinci qapını da qırdılar. İtələşərək qaçan vidralar, otağın tavanını saxlayan sütunu aşırdı və tavan çökərkən vidraların bir qismi daşların altında qaldı. Ani baş verən bu gözlənilməz hadisə, gənc nakrinin ağlına bir fikir gətirmişdi. Vidralar hadisənin təsirindən ayılıb özlərini üçüncü qapıya çırpmağa başlayanda, Eçso növbəti otağın sütunlarının dözümlülüyünü yoxlayırdı. Çoxu birtəhər ayaq üstə dururdu. Uçurmağı bacarardı, amma əsas o idi ki, özü uçqunların altında qalmasın.

Qılıncını qınına salan gənc nakrin bu dəfə qapını bağlamadı. Otağın düz girişində durub gözlədi. Olduğu otaqla birlikdə yalnız üç dənə otaq qalmışdı. Sahib olduğu həyat enerjisi az olsa da iki-üç zərbə dalğasına kifayət edirdi. Riskli, amma təsirli plan qurmuşdu.

Qapı kiliddən qırılaraq açıldı. Vidraların çıxmağı ilə qaçmağa başlayan Eçso, ilk sütunu sehr dalğası ilə aşırdı. Elə həmin an çökən tavan bir neçə vidranı yerindəcə öldürmüşdü. Yenə də, sağ qalanlar Eçsonu hələ də təqib edirdilər. Eçso arxasınca gələn vidralardan daha da uzaqlaşaraq otağın qalan iki sütununu birdən uçurdu və özünü çətinliklə növbəti otağa atdı.

Mədəsi bulanırdı və gözünə qırmızı nöqtələr görünürdü. Bədənində hələ sehr qalsa da əzələləri tamam gücdən düşmüşdü. Birtəhər ayağa qalxıb geri çevrildi. Böyük daş parçalarının altında qalan vidralar çoxdan ölmüş, sağ qalanlar isə incə bir zingilti ilə can verirdilər. Qulağına sürtünən daş səsləri gələn Eçso, birtəhər növbəti otağa keçdi, sonra axırıncı otağa kimi qaçdı. Sonuncu otaqdan başqa bütün otaqlar onun ardınca yavaş-yavaş uçmağa başlamışdı. Sütunlar və böyük daş parçaları gurultu ilə çökərkən Eçso sakitcə baxmaqdan başqa heç nə etmədi.

Hər şey qaydasına düşüb, tozla birlikdə sükut çökən zaman nakrin təngnəfəs dizləri üzərinə çöküb “Bu nə işdir başıma gəlir?” öz-özünə deyinməyə başladı. “Belə sınaq olar?! Bunlar dəli olub nədi! Məni öldürmək istəyirlər?!”

Su qabını çıxarıb başına çəkdi və qab boşalana kimi içdi. Gözünü açdıqda qarşısında üzü örtülü bir döyüşçü görüb cəld ayağa qalxdı.

“Sən kimsən!” deyə soruşdu.

Döyüşçü bir neçə döyüntü dayanıb qapıya tərəf getməyə başladı. Metha paltarına bənzər geyimi, çiyinlərindən yerə kimi uzanan qara mantiyası vardı.

“Kimsən sən?” Eçso yenidən arxasından səsləndi “Dayan. Müşahidəçisən? Bütün bunlar nə deməkdi?”

Yad döyüşçü qapını açan zaman Eçso əlini onun çiyninə atdı. Sualını təkrarlamağa macal tapmamış döyüşçü elə onun əlinin altındaca qara alovlara çevrilib yox oldu. Bu, gənc nakrin üçün gün ərzində baş verən bir çox hadisədən daha gözlənilməz olmuşdu. Sanki yorğun zehni ona oyun oynayırdı. Geri addımlayaraq dəli kimi ətrafına baxarkən nə etdiyini heç özü də bilmirdi. Sonra həmin səsi yenə eşitməyə başladı. Getdikcə artan saysız vidranın ayaq səsləri. Səs aralı qapıdan gəlirdi. Eçso qapını açıb daha diqqətlə dinlədi və qəfil ağır taxta qapını çırparaq pilləkənlə meydana düşdü. Ayağını torpağa yenicə basmışdı ki, taxta qapı elə ilk zərbədə tikələndi. Bu səs, son çarə kimi qəfəsə doğru qaçan gənc nakrinin sürətini daha da artırdı. Vidralar sudan qaçan siçan sürüsü kimi qaynaşırdılar.

Eçso qaçarkən tikilinin digər hissələrinə baxırdı. Demək olar ki, hər qapıdan vidra sürüləri qaynaşırdı. Onu təqib edən vidraların ayaq səslərini az qala iyirmi addım arxadan eşidirdi. Qəfil dayanıb əlini qılıncına atdı… əli boşa çıxdı. Qılıncını necə itirdiyini xatırlamırdı. Xəncərini çıxarmaq istəsə də gecikmişdi. Özünü çatdıran gümüşü gözlü vidra, Eçsonun sol qolundan tutaraq dəmir biləkliyini gəmirdi. Eçsonun güclü yumruq zərbələrinə və biləkliyin iti tikanları ağzını qanatmağına baxmayaraq vidra qolunu buraxmırdı. Nəhayət Eçsonun son yumruq zərbəsi, vidranı qopan biləkliklə birgə kənara atdı.

Yenicə başını qaldırmağa macal tapan gənc nakrin, sinəsinə dəyən şiddətli bir zərbə ilə geri uçaraq qəfəsə çırpıldı. Gözlərinə çökən qaraltı tezliklə yox olsa da nəfəs ala bilmirdi. Var gücü ilə ciyərlərini şişirməyə çalışırdı, amma alınmırdı. Hər tərəfdən yaxınlaşan vəhşi məxluqlar Eçsonu əhatəyə almışdılar və ovlarına addım-addım yaxınlaşırdılar.

Eçso sürünərək qəfəsin qapısını açıb özünü içəri atdı. Onun girməyi ilə sürü hücuma keçərək ağır qəfəsə ard-arda zərbələr endirirdilər. Əlini sinəsinə tutan Eçso, bir yandan nəfəs almağa çalışarkən digər yandan barmaqlıqlardan içəri girən vidra pəncələrindən qorunurdu. Gümüşü gözlərini bərəltmiş vidralar selikli ağızları ilə dəmir barmaqlıqları gəmirirdilər. Sonra yavaş-yavaş qaranlıq çökməyə başladı. Qaranlığa səbəb olan günəş, ya da buludlar deyildi. Eçsonun havasız qalmış bədəni təslim olurdu. Ürək döyüntüləri azalır, bədəni sürətlə taqətdən düşürdü.

Eçso başqa çarəsinin olmadığını qəbul edərək qaranlıq sehri oyadan kəlmələri söyləməyə başladı.

“Zixan dif raxun set. Zixan dif raxun ruk raxas kimju.”

“Zixan dif raxun set. Zixan dif raxun ruk raxas fiyun yin mazatu.”

Bir anlıq durğunluq oldu. Sonra Eçso, ürəyinin əvvəlki kimi döyünməyə başladığını nəfəsinin qayıtdığını və ölümcül yorğunluğun yox olduğunu hiss etdi. Bu sanki dərin bir yuxudan ayılmaq kimi bir şey idi. Fərq onda idi ki, Qaranlıq Günəşdən istifadə zamanı yaşadıqları ona yuxu kimi gəlirdi. Elə bil həyata təhlükəsiz bir pəncərədən baxırdı. Çoxdandır dadmadığı bu ölməzlik duyğusu möhtəşəm idi.

Eçsonu örtən qara alovlar çoxdan qəfəsin ətrafını bürüyərək bir çox vidranın həyat enerjisini əmmişdi. Ayağa qalxıb qara gözləri ilə qəfəsə, sonra onu vidra cəsədlərinə baxdı. Elə bil baş verən hadisələr heç onun vecinə deyildi. Qəfəsdən çıxmaq üçün sıçrama sehrini işlədərək bir neçə addım kənarda qara alovlardan peyda oldu. Eçso daha bir sıçrama sehri ilə istədiyi yerə gedəcək qədər enerjisinin olduğunu bilsə də əyləncə xətrinə qalıb döyüşmək istəyirdi. Ardı kəsilməyən vidra sürüsü demək olar ki, hər yerdən gəlirdi. Qısa müddətdə tikilinin qapılarından axışan vidralar meydanı doldurmuşdular.

Məxluqların hücumunda heç bir nizam yox idi. Nə vaxt və necə gəldi hücum edirdilər. Sanki qorxu hissini itirmişdilər və tərəddüd haqda düşünmürdülər. Bir neçə hücum həmləsi ilə üstünlüyü ələ almağa çalışan Eçso, çoxalan cəsədlər ucbatından meydanın müxtəlif yerlərinə sıçramaq məcburiyyətində qalırdı. Bol işlətdiyi ağır sehrlər artıq onu yormağa başlamışdı. Təhlükəsiz bir yerə sıçramalı və mümkün qədər tez sınağı başa vurmalı idi. Ən məntiqli çıxış yolunun bu olduğunu bilməyinə baxmayaraq dayanmaq istəmirdi. Hətta özünə hakim ola bilmirdi. İşlətdiyi hər sehr, öldürdüyü hər məxluq sağ qolunu bəzəyən solğun qara zolaqları daha da tündləşdirirdi.

Daha bir neçə vidranın enerjisini çıxaran Eçso, qara alov topuna çevrilmiş yumruğunu var gücü ilə yerə vurdu. Çıxan səs gurultulu ildırım səsindən fərqlənmirdi. Meydan, getdikcə uzanan və genişlənən çatlarla birlikdə dağılaraq çökməyə başladı. Meydanı saxlayan sütunlar, mərkəzdən kənarlara doğru dağılmağa, meydanla birlikdə tikili də çökməyə başlamışdı.